53682

dobrej jakości. Od momentu przyjęcia na statek, odpowiedzialność za stan towaru przyjmuje przewoźnik.

W przypadku przewozu kukurydzy opieka nad ładunkiem w czasie transportu powinna polegać na wytworzeniu odpowiednich warunków mi kroki imatycznych ładowni oraz zapewnieniu ich szczelności. Wymaganą temperaturę i wilgotność względną panującą w ladowiu uzyskuje się przez wietrzenie powietrzem o odpowiednio dobranych parametrach. W zależności od wilgotności ziania, przydatność powiedzą do wiedzenia danej partii ustala się na podstawie odpowiednich tablic, które powinny znajdować się na statku. Ziarno kukmydzy przyjmowane do transportu morskiego nie powinno zawierać więcej niż 14 % wody. Celem utrzymania tej zawartości wilgoci w czasie rejsu, wilgotność względna powiedzą o temperaturze 20 C stosowanego do wied zenia ładowni, nie powinna przekraczać 70 %.

Przyczyną zwiększenia wilgotności ziania może być kondensacja paiy wodnej, będąca wynikiem nie przestrzegania podstawowych zasad wietrzenia ladowiu oraz zalanie wodą przewożonego ładunku, w wyniku czego może nastąpić wzrost temperatury, a następnie uaktywnić się mogą procesy samozagrzewania ładunku. Na skutek postępujących procesów fermentacyjnych ziarno nie nadaje się do konsumpcji ani do przerobu na paszę. Przyczyny zalaiua wodą ładowni to przede wszystkim uszkodzenia uszczelnień pokryw lukowych ładowni oraz ich odkształcenia. Jednym z obowiązków oficerów wachtowych w porcie jest zapobieganie takim uszkodzeniom.

Załoga statku nie ma żadnego wpływu na jakość ziania przyjmowanego na statek. Jeżeli kukurydza odpowiada wymaganiom najniższej grupy jakościowej, to podczas transportu morskiego istnieją sprzyjające warunki do rozwoju szkodliwych procesów obniżających jej jakość. Ładowana na nasz statek kukurydza była dobrej jakości i dodatkowo w celu walki ze szkodnikami zastosowano fumigację ziania. Nie udzielono mi informacji jakiego gazu użyto do fumigacji, jednak przypuszczani, że mógł być to preparat fosforowodorowy. Po całkowitym zakończeniu załadunku wyznaczeni specjaliści wprowadzali do masy ziania preparat za pomocą specjalnych sond na głębokość około dwóch metrów, po czym ładownie zostały natychmiast zamknięte. Preparat ten na pewno stanowił zagrożenie dla życia, ponieważ na wszystkich pokrywach ładowni i zejściówkach rozmieszczono naklejki informujące o toksycznym gazie i zakazie wejścia.

Podstawową zasadą bezpiecznego przewozu ładunku było właściwe jego roztiymowanie. Z reguły ładownie były ładowane w porcie do pełna, jednak na skutek „osiadania ziania" ulaż zawsze zwiększał się w trakcie trwania przelotu morzem. Po otwarciu ładowni przed portem wyładowczym ulaż przeważnie wynosił 2.5 metra. Jest to związane ze zmniejszeniem stateczności statku na skutek działania dużych momentów przechylających od przesypującego się ziania Według moich obliczeń, przy zapełnionych ładowniach do połowy ładunkiem kukurydzy statek całkowicie traci stateczność i może się przewrócić. W dokumentacji statkowej znajdowała się adnotacja, że statek może mieć tylko jedną ładownię z ulażem („slack”) po wypłynięciu z portu, w celu zachowania bezpiecznej wysokości metacentiycznęj. Jednak nawet przy większych ulażacłi dla wszystkich ladowiu kryteria stateczności były spełnione.

MAKUCHY SOJOWE

Makuchy stanowią produkt uboczny w procesie otrzymywania olejów roślinnych z nasion roślin oleistych. Na statku, na którym miałem praktykę przewożono makuchy sojowe, które uzyskuje się poprzez wyciskanie z nasion oleistych tłuszczów na prasach w procesie ciągłym otrzymując postać nieforemnych płytek. Mimo stosowania wysokich temperatur i ciśnień przy tłoczeniu, nie pozwala to na odzyskanie całkowitej ilości oleju zawartego w nasionach oleisty. Makuchy sojowe zawierają:

• 9 - 11 % wody