roszczeniach z art. 243 kc o wynagrodzenie za wzniesione przez niego lub nabyte na własność budynki lub inne urządzenia istniejące w dniu zwrotu użytkowanej nieruchomości ( Art. 101 ).
- spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu,
- wierzytelność zabezpieczona hipoteka ( WIERZYTELNOŚĆ HIPOTEKOWANA )- Xzw. SUBINTABUAT ( PRAWO PODZASTAWU ) 108« - 108'.
Istota tej instytucji polega na tym, że:
• wierzyciel mające takie zabezpieczenie może, korzystając pośrednio z praw przysługujących jego dłużnikowi względem właściciela obciążonej nieruchomości żądać zapłaty wprost od dłużnika wierzytelności obciążonej i może dochodzić zaspokojenia z nieruchomości,
- spłata wierzytelności obciążonej hipoteką może być dokonana do wysokości sumy subintabulatu tylko do rąk wierzyciela, któremu ona przysługuje, chociażby wierzytelność nie była jeszcze wymagalna,
- jeśli właściciel nieruchomości dokonał zapłaty do rąk wierzyciela, któremu przysługuje hipoteka na wierzytelności hipotecznej, hipoteka na nieruchomości wygasa aż do wysokości sumy uiszczonej przez właściciela.
Dodatkowo, wierzytelność zabezpieczona hipoteką na wierzytelności hipotecznej może być przedmiotem dalszych hipotek.
31 jest prawem ahcesoryjnym 1 służy zabezpieczeniu wierzytelności 1 identycznie jak przy zastawie., wyjątki:
a) Zasada: Art. 68- hipoteka zabezpiecza jedynie wierzytelności pieniężne i może być wyrażona tylko w oznaczonej sumie pieniężnej,
Wyjątek: hipoteka kaucyjna ( zob. niż.).
Zasada: powinna być wyrażona w walucie polskiej.
Wyjątek: jeśli wierzytelność została wyrażona w innym pieniądzu niż polski, to zgodnie z wymogami Prawa dewizowego z 2002, powinna być wpisana w tej samej walucie obcej.
b) zakres zabezpieczenia- hipoteka zabezpiecza także roszczenia ( Art. 69 ) o:
- odsetki nie prze dawnione,
- przyznane koszty postępowania.
41 'HIPOTEKA POSUWA SIE ZA RZECZĄ" wierzyciel hipoteczny ma możliwość zaspokojenia się z rzeczy obciążonej hipoteką bez względu na to, czyją stała się własnością.
51 pierwszeństwo zaspokojenia przed wierzycielami osobistymi
Jeśli nieruchomość obciążona jest kilkoma hipotekami- to o pierwszeństwie między wierzycielami hipotecznymi rozstrzyga kolejność złożenia wniosku o wpis ( Art. 12 ), a jeśli wnioski zostały złożone równocześnie, to prawa mają równe pierwszeństwo.
ZASPOKOJENIE WIERZYCIELA HIPOTECZNEGO
Art. 3 ust. 1 ustanawia domniemanie prawne, iż prawo ujawnione w księdze wieczystej jest wpisane zgodnie z rzeczywistym stanem prawnym. Domniemanie dotyczy hipoteki, natomiast nie obejmuje wierzytelności zabezpieczonej hipoteką, bo ta jest prawem obligacyjnym. Art. 71 wprowadza dodatkowe domniemanie prawne
- domniemanie istnienia prawa wynikające z wpisu hipoteki obejmuje, jeżeli chodzi o odpowiedzialność z nieruchomości, także wierzytelność zabezpieczoną hipoteką.
Odnosi się tylko do odpowiedzialności dłużnika rzeczowego. Wierzyciel, który' dochodzi wierzytelności od dłużnika osobistego, musi istnienie wfierzytelności udowodnić na zasadach ogólnych.
Przykład: A zaciągnął zobowiązanie wobec B. B zabezpieczył się hipoteką na nieruchomości A. Następnie A zbywa obciążoną nieruchomość na rzecz C. W tym wypadku w księdze wieczystej będzie ujawniona tylko wierzytelność B wubcc C- o charakterze rzeczowym. Natomiast istnienie odpowiedzialności A wobec B, B będzie musiał udowodnić na zasadach ogólnych.
Zaspokojenie wierzyciela hipotecznego z nieruchomości następuje w dwóch drogach:
a) Zasada: Art. 75- następuje wg przepisów o sądowym postępowaniu egzekucyjnym.
Umowa przcciwma jest nieważna. Chodzi o ochronę dłużnika hipotecznego, bo inny sposób zaspokojenia się wierzyciela z nieruchomości mógłby prowadzić do pokrzywdzenia właściciela nieruchomości, np. na skutek sprzedaży za cenę poniżej wartości.
b) Wyjątek: gdy z nieruchomości dłużnika jest prowadzona egzekucja przez administracyjny organ egzekucyjny.
Z chwilą uprawomocnienia się postanowienia sądu o przysądzeniu w toku egzekucji własności nieruchomości wygasają wszelkie prawa jej dotyczące, a na ich miejsce powstaje prawo do zaspokojenia z ceny uzyskanej ze sprzedaży nieruchomości, przy uwzględnieniu obowiązującego pierwszeństwa. Wymienione postanowienie stanowi podstawę do wykreślenia w księdze wieczystej praw obciążających nieruchomość. Zaspokojenie wierzycieli hipotecznych z uzyskanej ceny następuje choćby ich wierzytelności nie byty jeszcze wymagalne.
Przykład. 01.01.2005 A zobowiązał się wobec B do zapłaty 20 tys. zł. Terminem wymagalności roszczenia był 01.10.2005. B zabezpieczył się hipoteką na nieruchomości A. Jednak 01.03.2005 okazuje się, iż wobec tego, iż dłużnik zalega z podatkami na rzecz Skarbu Państw'a, zostaje wszczęte postępowania, a 01.07.2005