53944

performatywy -> w II połowie XX wieku John Austin wskazał, że w języku występują też performatywy; nie są one ocenami, ani zdaniami; są to wypowiedzi dokonawcze, poprzez użycie pewnej formuły słownej kreujemy nowe, symboliczne stany rzeczy (np. mianuję cię podporucznikiem rzekł minister uderzając szabelką :P; nominowanie ochrzczenie, zawarcie związku małżeńskiego); osobliwe dla performatywów jest to, że niewystarczające jest użycie słów, musi być dokonana pewna procedura, np. sprzedaż w formie aktu notarialnego.

Funktor -> każde wyrażenie języka, które służy do budowania performatywów, itd., np. „i”, „lub”; nie są to dyrektywy; funktor można opisać przy pomocy jego matrycy; funktory nazwotwórcze, np. Toruń nad Wisłą; funktory zdaniotwórcze

Rachunek zdań -> zmienne zdaniowe p, q i funktory prawdziwościowe: ~; ^A; v; ->; = Osobliwości funktorów: są to tzw. Funktory prawdziwościowe (wartość logiczna zbudowana przez te znaczki z góry zależy od wartości logicznej argumentu)

Zmienne zdaniowe -> w każdym miejscu za daną zmienną trzeba podstawić to samo zdanie

Matryca funktorów':

a) funktor negacji (nie)

2 typy negacji:

•    zewnętrzna, np. „nieprawda, Jan nie jest sędzią”

•    negacja wewnętrzna, np. „Jan nie jest sędzią

zdanie i jego negacja to zdanie sprzeczne, dwa zdania sprzeczne nie mogą być ani prawdziwe ani fałszywe (ze względu, iż zdania sprzeczne to takie zdania, w których jedno zawsze jest fałszywe a drugie prawdziwe). Kwestię sprzeczności odróżnić należy od zdań przeciwnych; zdania te to takie, w któiych pierwsze nie jest negacją drugiego. Poza tym nie mogą być oba prawdziwe, ale mogą być oba fałszywe, np. Jan jest teraz w Toruniu, Jan jest teraz w Nowym Jorku.

Negacja zdania zanegowanego jest równoważna temu zdaniu (2 razy nie); jest to prawo podwójnego przeczenia, np. Jan jest prawnikiem = nieprawda, że Jan nie jest prawnikiem

prawda v (1) fałsz f(0)

b) funktor koniunkcji (i)

w koniunkcji oba argumenty muszą być prawdziwe, aby cała koniunkcja była prawdziwa; występuje prawo przemienności argumentów koniunkcji, czyli p ^A q = q ^A p

JL_!L

c) funktor alternatywy (lub)

alternatywa jest prawdziwa wtedy i tylko wtedy, gdy przynajmniej jeden jej element jest prawdziwy; w alternatywie występuje też prawo przemienności argumentów (alternatywa nierozłączna) pvq^qvp

oprócz tego występuje także alternatywa rozłączna wyrażana spójnikiem „albo” p -L q oraz dysjunkcja p/q wyrażana przez „bądź” (najwyżej jeden z jej argumentów jest prawdziwy, gdy oba są prawdziwe jest fałszywa)