WYCENA PRZEDSIĘBIORSTWA (SD SGH)

1. Istota wartości (w sensie ogólnym i konkretnym). 1

2. Obliczanie a szacowanie wartości. 2

3. Przedsiębiorstwo jako przedmiot wyceny. 3

4. Podejścia metodyczne w wycenie przedsiębiorstwa. 4

5. Cele wyceny przedsiębiorstwa. 5

6. Uczestnicy procesu wyceny przedsiębiorstwa. 6

7. Proces wyceny przedsiębiorstwa. 7

8. Kontrakt na wycenę przedsiębiorstwa. 8

9. Raport z wyceny przedsiębiorstwa. 9

10. Zasady ustalania wyniku końcowego wyceny - konkluzja. 10

11. Klasyfikacja metod wyceny przedsiębiorstwa. 11

12. Metoda aktywów netto ewidencyjna (zastosowanie, formuła, źródła,

zalety i wady). 12

13. Metoda aktywów netto zweryfikowanych (zastosowanie, formuła, źródła,

zalety i wady). 13

14. Metoda odtworzeniowa (zastosowanie, formuła, źródła, zalety i wady). 14

15. Metoda likwidacyjna - metoda wartości upłynnienia (zastosowanie,

formuła, źródła, zalety i wady). 15

16. Metoda zysku skapitalizowanego (zastosowanie, formuła,

źródła, zalety i wady). 16

17. Metoda zdyskontowanych strumieni pieniężnych netto (zastosowanie,

formuła, źródła, zalety i wady). 17

18. Metoda porównawcza (zastosowanie, formuła, źródła, zalety i wady). 18

19. Metoda mnożników rynkowych (zastosowanie, formuła, źródła, zalety i wady) 19.

20. Metody mieszane (zastosowanie, istota, formuła, źródła, zalety i wady). 20

21. Rodzaje wycen przedsiębiorstw. 21

22. Zasady wyceny składników majątku i kapitału przedsiębiorstwa. 22

23. Zasady wyceny holdingu. 23

24. Zasady wyceny na potrzeby fuzji przedsiębiorstw. 24

25. Koncepcja zarządzania wartością przedsiębiorstwa. 25

METODY WYCENY PRZEDSIĘBIORSTW

1. ISTOTA WARTOŚCI (W SENSIE OGÓLNYM I KONKRETNYM).

Wartość (sens ogólny) - To cecha lub zespół cech właściwych osobie lub rzeczy, stanowiących o jej walorach (artystycznych, moralnych) cennych dla ludzi, mogących zaspokoić ich potrzeby.

Pojęcie filozoficzne; aksjologia - dział filozofii o wartości.

Wartość (sens konkretny)

Wartość + określenie

Wartość majątkowa, ekonomiczna, techniczna, artystyczna, moralna, użytkowa, rynkowa, itd.

2. OBLICZANIE A SZACOWANIE WARTOŚCI.

Wycenianie - szacowanie wartości rzeczy, nie obliczanie.

Przedmioty wyceniania:

- ludzie (kapitał ludzki np. w kancelarii adwokackiej)

- rzeczy: proste (obraz, maszyna, drzewo, produkt); złożone ( nieruchomości: grunt + budynek + drzewa); bardzo złożone ( przedsiębiorstwa)

- prawa do rzeczy (prawo własności, dzierżawa wieczysta)

3. PRZEDSIĘBIORSTWO JAKO PRZEDMIOT WYCENY.

Podejścia do wartości przedsiębiorstwa:

1.Podejście majątkowe. Oszacowaniu podlega wartość majątkowa przedsiębiorstwa, szacowana jako suma wartości majątku przeds.

Wart. przedsiębiorstwa = majątek przeds. czyli suma aktywów w bilansie

Ale nie wszystkie walory przeds. są ujęte w bilansie - np. ludzie).

2.Podejście dochodowe .Oszacowaniu podlega wartość dochodowa rozumiana jako suma czystych dochodów (z uwzględnieniem zobowiązań) możliwych do uzyskania przez przedsiębiorstwo.[ale nie wszystkie firmy generują dochód np. przeds. użyteczności publicznej]

3.Podejście rynkowe. Oszacowaniu podlega wartość rynkowa rozumiana jako hipotetyczna cena możliwa do osiągnięcia ze sprzedaży przeds. na wolnym rynku.

[ale tylko takie firmy, które są przedmiotem obrotu - nie kopalnie; potrzebny jest materiał

porównawczy np. banki na podstawia kursów akcji innych banków]

4.Podejście mieszane. Oszacowaniu podlega tzw. wartość mieszana rozumiana jako wypadkowa, czy też średnia arytmetyczna (zwykła, ważona) wartości majątkowej, dochodowej i rynkowej.

4. PODEJŚCIE METODYCZNE - KLASYFIKACJA METOD WYCENY:

Metody majątkowe: księgowa (aktywów netto) ewidencyjna; księgowa (aktywów netto) zweryfikowana; odtworzeniowa; likwidacyjna (przy upadłości lub likwidacji, przy wyprzedaży majątku, daje wartość niższą niż m. dochodowa czy rynkowa).

Metody dochodowe:zysku skapitalizowanego (szacuję przyszłe zyski); zdyskontowanych przyszłych strumieni pieniężnych (na podstawie biznes planu ustala się przepływy pieniężne netto)

Metody rynkowe:metoda porównawcza (wykorzystanie informacji o znanych transakcjach pozagiełdowych); metoda mnożników rynkowych (notowania giełdowe-mnożniki)

Metody mieszane: niemiecka; szwajcarska stutgardska

5. CELE WYCENY PRZEDSIĘBIORSTWA:

Wycena na potrzeby: obrotu cywilno-prawnego (kupno-sprzedaż);przekształceń własnościowych; ubezpieczeń (bo składki są naliczane od wartości przedmiotu ubezpieczenia); zabezpieczenia kredytów; kontraktów menedżerskich; fuzji kapitałowych (efekt synergii po fuzji); akcji nowych emisji; budowy strategii rozwojowej przedsiębiorstwa

6. UCZESTNICY PROCESU WYCENY PRZEDSIĘBIORSTWA.

Podmioty zainteresowane wartością przedsiębiorstwa: właściciele; potencjalni nabywcy; partnerzy gospodarczy; kontrahenci finansowi (banki, firmy ubezp.); konkurenci; menedżerowie; pracownicy; konsultanci, doradcy inwestycyjni

Profil kwalifikacyjny ekspertów wyceniających przedsiębiorstwo: księgowość; finanse i bankowość; technika i technologia; geodezja; budownictwo; marketing (dla oceny sytuacji rynkowej); organizacja i zarządzanie; informatyka

4. PODEJŚCIA METODYCZNE W WYCENIE PRZEDSIĘBIORSTWA.

Główne zasady metodyczne wyceny przedsiębiorstwa:

a. zgodności wyceny z faktami, b. aktualności danych (umownie do 6 miesięcy ważny jest raport z wyceny przedsiębiorstwa), c. rzetelnego dokumentowania (wszystko powinno być poparte dokładnymi źródłami dokumentacyjnymi), d. poprawności rachunkowej oszacowań, e. właściwego doboru podejść i metod wyceny, f. niezależności i obiektywizmu

7. PROCES WYCENY PRZEDSIĘBIORSTWA.

Procedura wyceny przedsiębiorstwa:

1. Zlecenie na wykonanie wyceny (często w formie przetargowej)

2. Identyfikacja przedmiotu wyceny.

Co, w jakim celu jest wyceniane, żeby wybrać metodę ściśle związaną z sytuacją.

• cel wyceny

• określenie terminu wyceny (na dzień ...)

• wybór metody wyceny (stosuje się co najmniej dwie różne metody, aby uniknąć poważnego błędu).

8. KONTRAKT NA WYCENĘ PRZEDSIĘBIORSTWA.

3. Podpisanie kontraktu na wycenę przedsiębiorstwa:

a. data umowy, b. strony umowy (zleceniodawca i zleceniobiorca-firma wyceniająca), c. przedmiot wyceny (przeds., jego część, składnik majątkowy, aktywa przeds. netto i brutto, akcja, pakiet mniejszościowy, większościowy itd.), d. data wyceny, e. metody wyceny, f. termin wykonania wyceny, g. wynagrodzenie (kwota, termin, forma płatności), h. sposób udostępnienia informacji ekspertom, i. zakres informacji dla ekspertów (załączniki), j. klauzula poufności, k. klauzula najwyższej staranności, l. klauzula siły wyższej, ł. klauzula zakazu działalności konkurencyjnej, m. zakres odpowiedzialności wykonawcy , n. zasady zmiany umowy, o. rozstrzyganie sporów, p. wypowiedzenia

4. Organizacja zespołu ekspertów

5. Zbieranie informacji: a. zapotrzebowanie na inf., b. wizja lokalna c. zbieranie dokumentów źródłowych, d. wywiady

6. Analiza zbieranych informacji

7. Przeprowadzenie oszacowania wartości wybranymi metodami wyceny

8. Opracowanie raportu końcowego

9. RAPORT Z WYCENY PRZEDSIĘBIORSTWA.

Wstęp (zleceniodawca i biorca, podstawa prawna zlecenia)

1. Założenia ogólno-metodyczne a. przedmiot wyceny, b. cel wyceny (sprzedaż, fuzja, zabezpieczenie kredytu), c. termin wyceny, d.zastosowane metody wyceny (krótka charakterystyka),e.podstawa formalno-prawna wyceny

2. Wycena metodą ...

raporty cząstkowe: a. formuła wyceny,b.dane źródłowe,c.założenia wyceny

,d.prezentacja szacunków,e.wyniki wyceny ,f.załączniki

3. Podsumowanie:a.prezentacja wyników wyceny uzyskanych zastosowanymi metodami

dyskusja nad uzyskanymi wynikami ,b.przedział wartości przedsiębiorstwa ,c.konkluzja (wynik wyceny sugerowany przez ekspertów)

4. Odbiór raportu końcowego

10ZASADY USTALANIA WYNIKU KOŃCOWEGO WYCENY - KONKLUZJA.

Przedział wartości przedsiębiorstwa:

Wart. Min. wart. Realna wart. Max.

I------------------------(----I----)----------------------I

Ustalenie wyniku końcowego wyceny:

1. Jeżeli uzyskane wyniki uzyskane różnymi metodami różnią się nieznacznie między sobą (do 25%), to należy wyciągnąć średnią arytmetyczną zwykłą (1) lub ważoną (2)

(ustalane są wagi R>M>D)

2. Jeżeli uzyskane wyniki uzyskane różnymi metodami różnią się istotnie między sobą (więcej niż 25%), to należy:

a.przeanalizować adekwatność zastosowanych metod do danego przypadku

b.odrzucić wynik krańcowo wysoki /niski

c.z pozostałych wyników można wyciągnąć średnią arytmetyczną

METODY MAJĄTKOWE WYCENY PRZEDSIEBIORSTW:

12METODA AKTYWÓW NETTO EWIDENCYJNA (ZASTOSOWANIE,

FORMUŁA, ŹRÓDŁA, ZALETY I WADY).

Metoda aktywów netto ewidencyjna / met. Księgowa:

W_ANE = A - P_o

W_ANE - wartość aktywów netto ewidencyjna (księgowa netto)

A - aktywa przedsiębiorstwa razem

P_o - pasywa obce (zobow. krótkoterm., długoterm., fundusze specjalne, rozl. międzyokr. bierne, PPO)

Źródła informacyjne do wyceny metodą aktywów netto ewidencyjną:

• bilans przedsiębiorstwa (zestawienie obrotów i sald na kontach syntetycznych)

• specyfikacje szczegółowe pasywów i aktywów

Zalety: prostota i szybkość wyceny Wady:

a.brak związku tej metody z dochodowością przeds. b.brak informacji o stanie fizycznym i moralnym majątku c.brak informacji o użyteczności majątku i produktywności d.zniekształcenia inflacyjne e.brak istotnych informacji (konta pozabilansowe) f.nie uwzględnia wartości tzw. składników niematerialnych (reputacja, znak firmowy, kadra, ludzie, poziom zarządzania, status prawny).

13METODA AKTYWÓW NETTO ZWERYFIKOWANYCH (ZASTOSOWANIE, FORMUŁA, ŹRÓDŁA, ZALETY I WADY).

Metoda aktywów netto zweryfikowana (urealniamy wartość majątku)

W_ANW = A_W - P_W W_ANW - wartość aktywów netto zweryfikowana,A_W - wartość aktywów razem zweryfikowana,P_W - wartość pasywów obcych zweryfikowana

Sposoby korekty (weryfikacji) aktywów przedsiębiorstwa:

a.wartości niematerialne i prawne (oprogramowanie, patenty, licencje) - wycena rynkowa, odtworzeniowa.b.wartość firmy - wycena ewidencyjna c.grunty własne - wycena rynkowa

d.grunty w dzierżawie wieczystej - wycena rynkowa prawa dzierżawy e.budynki i budowle - wycena odtworzeniowa, rynkowa f.maszyny, urządzenia, wyposażenie - wycena odtworzeniowa, rynkowa g.środki transportu - wycena odtworzeniowa, rynkowa h.akcje, udziały w innych przedsiębiorstwach - wycena dochodowa, rynkowa majątkowa i.papiery wartościowe - wycena dochodowa, rynkowa majątkowa j.pożyczki długoterminowe - dyskonto, wycena dochodowości k..należności długoterminowe - dyskonto, analiza pewności zwrotu(należności nieściągalne i zapasy niezbywalne mają wartość zero) l.zapasy, materiały, półprodukty, produkty gotowe, towary - wycena rynkowa, analiza pewności upłynnienia ( współczynnik upłynnienia 0 - 1) l.należności i roszczenia bieżące - dyskonto, analiza pewności zwrotu, doliczenie ewentualnych odsetek, ujawnienie i oszacowanie innych należności i roszczeń, wynikających z umów, a nie ujętych w bilansie m.papiery wartościowe i przeznaczone do obrotu - wycena rynkowa n.środki pieniężne - wartość ewidencyjna (księgowa) o.rozliczenia międzyokresowe kosztów - wartość ewidencyjna (księgowa)

p.aktywa pozabilansowe i składniki niematerialne - wycena ekspercka (dzierżwy np. na 20 lat, najem lokalu użytkowego)

Sposoby korekty pasywów przedsiębiorstwa:

• zobowiązania długoterm. (np. kredyty długoterminowe) - dyskonto i doliczenie ewentualnych odsetek

• zobowiązania krótkoterm. - w wartości ewidencyjnej i doliczenie ewentualnych odsetek

• fundusze specjalne - w wartości ewidencyjnej

• pozostałe zobowiązania - ujawnienie i oszacowanie innych zobowiązań wynikających z umów, a nie ujętych w bilansie

• rozliczenia międzyokresowe bierne - w wartości ewidencyjnej

• zobowiązania pozabilansowe - wycena ekspercka

Źródła informacyjne do metody aktywów netto zweryfikowanej:

• bilans przedsiębiorstwa (zestawienie obrotów i sald na kontach syntetycznych)

• specyfikacje szczegółowe pozycji aktywów i pasywów

• informacje dodatkowe w formie pisemnej (np. z kontraktów)

• wyniki korekt i przeszacowań

Zalety:rzetelna prezentacja realnej wartości majątku i kapitałów, a także składników niematerialnych Wady:pracochłonność,czasochłonność,wysoki koszt

METODA ODTWORZENIOWA (ZASTOSOWANIE, FORMUŁA,

ŹRÓDŁA, ZALETY I WADY).

Formuła wyceny środków trwałych metodą odtworzeniową:

(wycena przeds. infrastrukturalnych - gł. składnikiem majątku jest infrastruktura np. zakłady energetyczne)

W_ON = W_OB (1 - Z_f) (1 - Z_m)

W_ON - wartość odtworzeniowa netto (wartość środka trwałego z uwzględnieniem jego zużycia fizycznego i moralnego)

W_OB - wartość odtworzeniowa brutto (wartość nowego środka trwałego)

Z_f - wskaźnik zużycia fizycznego (technicznego)

Z_m - wskaźnik zużycia moralnego (zmiana technologii, starzenie)

0<Z_f, Z_m<1

Źródła informacyjne do metody odtworzeniowej:

1.księga inwentarzowa środków trwałych2.dokumentacja techniczna środków trwałych

3.tabliczki znamionowe (data produkcji, parametry techn.)4.wizja lokalna5.wywiady ze służbami wywiadowo- remontowymi6.wywiady z użytkownikami7.standardowe czasy życia środków trwałych8.standardowe (rynkowe) ceny zakupu środków trwałych9.standardowe nakłady na budowę 1m kwadr. powierzchni (1m sześć kubatury)10.koszty zakupu transportu, montażu

Formuła szczegółowa zużycia fizycznego środka trwałego:T_zn - czas życia środka trwałego, który nie przechodził remontu kapitalnego ,T_zu - czas życia środka trwałego, który przechodził remont kapitalny,T_w - czas życia wykorzystany,T_p - czas życia pozostały

Z_f - wsp. zużycia fizycznego

1. dla środków, które nie przechodziły remontu kapitalnego:T_p = T_zn - T_w

2. dla środków, które przechodziły remont kapitalny:T_p = T_zu - T_w

Gdzie:Z_f = (1 -T_p/T_zn) lub Z_f = (1 -T_p/T_zu)

Zalety metody odtworzeniowej:

a.bardziej zobiektywizowany wynik niż w metodzie księgowej ewidencyjnej

b.uwzględnienie czynnika inflacji (w wartości odtworzeniowej brutto)

c.uwzględnienie stanu i przydatności śr. trwałego do eksploatacji (zużycie fizyczne i moralne)

Wady:1.brak związku wyniku wyceny z dochodowością przedsiębiorstwa2.brak możliwości wyceny środków obrotowych i zobowiązań3.trudność techniczna analizy4.duża pracochłonność5.wysoki koszt6.brak możliwości wyceny środków dla rozwiązań nietypowych, niepowtarzalnych7.brak oceny błędów projektowych8.niezgodność założeń inwestycji z realizacją

15METODA LIKWIDACYJNA - METODA WARTOŚCI UPŁYNNIENIA (ZASTOSOWANIE, FORMUŁA, ŹRÓDŁA, ZALETY I WADY).

Formuła wyceny przeds. met. likw. (tylko gdy firma jest likw, daje niższy rezultat):

W_L=ⁿΣ_i=1C_n-D+P-K, W_L - wart likw. przeds., , n - liczba składników majątkowych możliwych do upłynnienia , i - nr kolejnego składnika majątku, C_n - hipot. cena (wart. upłynnienia)możliwa do uzyskania ze sprzed. składnika majątku o nr i, D - długi przeds., P - szacunek przych. w okr. likwidacji, K - szacunek k-tów w okr. likw.

Żródła informacyjne do wyceny przeds. met. likw.:1spisy inwentarzowe majątku. 2.ceny rynkowe używanych dóbr inwestycyjnych 3.ceny wywoławcze publikowane w ogłoszeniach o przetargach 4.skorygowane wyceny odtworzeniowe. 5.plan likwidacyjny (BP firmy) 6.sprawozdawczość przedsiębiorstwa. 7.dokumentacja księgowa i finansowa.

Zalety m.l.:a.prosta, b.szybka, c.zw. z uwarunkowaniami rynkowymi

Wady m.l.: a.ograniczony zakres stosowania (do przypadku likw. i upadłości), b.podatność na manipulacje („wyprzedaż sterowania”)

METODY DOCHODOWE

Szacujemy na podst. oszacowania przyszłych dochodów:

W_d=^zΣ_t=1 a_t·D_t formuła wyceny m.d.W_d - wart. dochodowa,t - rok analizy, z - niesk. a_t - współ. dyskontujący dla roku t, D_t - dochody w roku t.

Problemy metodyczne wyc. m.d.

1.pojęcie przyszłego dochodu 1.zyski ksiągowe-Zn, Zo, a.zyski+amortyzacja- często wykorzystują analitycy giełdowi b.dywidendy, c.przepływy pien. netto (czysta gotówka),

1. Zakres zmienności przyszł. dochodu -możliwe sytuacje: a.niezmienny, b.stale rosnący, c.stale malejący, d.fluktuujący(zmienny)

2. Stopa dyskontowa = koszt kap. na sfinans. inwestycji

METODA ZYSKU SKAPITALIZOWANEGO (ZASTOSOWANIE,

FORMUŁA, ŹRÓDŁA, ZALETY I WADY).

Formuła wyc. przeds. met. zysku skapitaliz:W_d=Z_n/rW_d - wart. dochodowa, Z_n - średni, roczny, prognozowany zysk netto, r - założona stopa kapitalizacji dochodu, 1/r - pożądany okres zwrotu z kapitału (w latach) 0<r<1

Źródła informacyjne do wyceny przeds. met. zysku skap. 1.projekcja rachunku wyników (wystarczy RZiS, nie trzeba BP) 2.rentowność inwestycji w branży

Zalety m.z.s.:prostota, szybkość.Wady: daleko idące uproszczenia, kategoria Zn nie wyjaśnia całokształtu syt. finans., operowanie projekcją rachunku wyników (ryz. błędu), stopa kapitalizacji założona (ryz. błędu)

METODA ZDYSKONTOWANYCH STRUMIENI PIENIĘŻNYCH NETTO (ZASTOSOWANIE, FORMUŁA, ŹRÓDŁA, ZALETY I WADY).

FORMUŁA WYC. PRZEDS. MET.ZDYSK. PRZYSZŁYCH STRUMIENI PIEN. NETTO

Wd=suma At*NCFt+A5*RVWd-wart. dochodowa, t-rok analizy, At-współczynnik dyskontujący dla roku t, NCFtt-przep. pien. netto dla roku t, RV-wart. pozostała (wart. rezydualna)

WZORY DODATKOWE:d=r+i+s d-stopa dyskonta, r-st % uzyskiwana z inwestycji nieryzykownych (realna-bez infl.), i-st. inflacji dla jedn. gosp. s-premia za ryz. dział. gosp.

At=1/(1+d)do pot. t -współcz. dyskontujący- pokazuje jaka jest dzisiejsza wart. złotówki, możliwej do uzyskania w roku t

ŹRÓDŁA INFORMACYJNE DO WYCENY PRZEDS. MET. Zdysk. przyszł. str. pien. netto:

1.BP przeds. 2. Założenia co do poziomu d

ZALETY m.z.p.s.p.n.: rzetelne odzwierciedlenie wart. dochodowej, uwzględnienie interesu nabywcyWADY: trudność oszacowania, konieczność opracowania BP (koszt,pracochłonność) oparta na projekcjach, ryzyko

PLAN PRZEPŁ. PIEN. NETTOA:Wpływy 1.Zn, 2. Am., 3. Zaciągnięte kredyty długoterm.

B:Wydatki: 1.inwestycje w ŚT, 2.Przyrost (spadek)KO 3.Spłata kred. długot.

C:Saldo got. (A-B)

OBLICZANIE WART. DOCHODOWEJ Lp. Wyszczegól lata1.saldo got.2.wspołczyn. dyskonta3.At*NCFt(1*2)4.Akumulowane 3.5. Wart. rezydualna6. At*RV7. Wart. dochodowa (4+6)

METODA PORÓWNAWCZA (ZASTOSOWANIE, FORMUŁA,

ŹRÓDŁA, ZALETY I WADY).

FORMUŁA WYC. PRZEDS. MET. rynkową porównawczą

1)Wr=(c1+c2=...+cn)/nWr-wart. rynk. przeds. c1, c2..-znane ceny rynkowe podobnych przeds. n-liczba porównywanych przeds.2)Wr=Pr*sumaci/sumaPiPr-zdolność prod. wycenionego przeds. Pi-zdoln. prod. porównywalnego przeds. i3)Wr=Rr*Cs*(1-Zf)

Cs-średnia cena transakcyjna za jednostkę zdolności produkcyjnych podobnych przeds. przy zał. 0%zużycia fizycznego, Zf-zużycie fiz. wycenianego przeds.

ŹRÓDŁA INFORM. DO WYC. PRZEDS. MET. POR.

1ceny transakcyjne podobnych przeds. 2.parametry sprzed.

.

..

ZALETY m. por.:pozwala uzyskać najb. realny wynik (baza inform. o dokonanych transakcjach)WADY: -trudność uzyskania informacji o transakcjach kupna-sprz. (tajemnica, inform. trudne do weryfikacji), -konieczność znalezienia najwłaściwszej formuły porównawczej (rózny stopień zużycia , różna zdolność wytwórcza)

METODA MNOŻNIKÓW RYNKOWYCH (ZASTOSOWANIE,

FORMUŁA, ŹRÓDŁA, ZALETY I WADY).

mnożnik rynkowy-wsk. o charakt. ekonomicznym. W liczniku -wart. kapitału, w mianowniku -parametr ekonom.

Ra=RsRa-mnożnik rynkowy firmy wycenianej, Rs-średni mnożnik rynkowy porównywalnych firm notowanych na giełdzie.Typowe mnożniki rynkowe:

1.R1=Wrka/Zna=Wrks/Zns ,Wrka- wart. rynkowa firmy wycenianej Zns=cena akcji/zysk na akcji

2.R2=Wrka/Wka=Wrks/Wks ,Wka-wart. księgowa firmy wycenianej

3.R3=Wrka/Sa=Wrks/Ss,Sa-sprzedaż (przychody ze sprz.)

4. R4=Wrka/NCFa=Wrks/NCFs,Wrk-wart. rynkowa kapitału (Wrk=Ls*Ks),Ls-liczba akcji,Ks-kurs akcji,Wk-wart. księgowa,s-sprzedaż,NCF-przepł. pien netto,Zn-zysk netto

ŹRÓDŁA INFORMACYJNE DO WYCENY PRZEDS. MET.mnożników rynkowych

1.dane ekonomiczno-finansowe firmy wycenionej i porównywalnych firm notowanych na giełdzie: Zn, wart. księgowa, sprzedaż, przepł. pien.2. bieżące kursy akcjij porównywalnych firm notowanych na giełdzie3. wlk.emisji akcji porównywalnych firmnotow. na giełdzie

ZALETY met. mnoż. ryn.:-duże prawdopod. uzyskania realnego szacunku, -prostota, -niski koszt, -łatwość pozyskania danych do wycenyWADY: -zastosowanie gł. do firm z branż reprezentowanych na giełdzie, -ryzyko błędu wynikające zze stosowania średnich arytmetycznych

METODY MIESZANE (ZASTOSOWANIE, ISTOTA, FORMUŁA,

ŹRÓDŁA, ZALETY I WADY).

FORM. WYC. PRZEDS. MET. MIESZANĄ - jeśli wyniki za bardzo nie odstają (25%)

.

1. formuła niemiecka-najczęsciej G=0,5 (D-M)

2. formuła szwajcarska G=0,66 (D-M)

W_m - wart. mieszana ,M - wynik wyceny majątkowej ,D - dochodowej, ,R - rynkowej;

a,b,c - wagi przyznawane wynikom wycen, ,G - goodwill przedsiębiorstwa

Źródła informacyjne do wyceny przeds. met. mieszaną:

• wyniki wycen uzyskane metodami: 1.majątkowymi, 2.dochodowymi, 3.rynkowymi.

Zalety m.m.:prostota, szybkość, niski koszt, możliwość pogodzenia różnych wyników

Wady: błędy wynikające z uśrednień,brak możliwości zastosowania przy znacznym zróżnicowaniu oszacowań

Wartość rynkowa - hipotetyczna cena, po której właściciel chce sprzedać a nabywca kupić przedsiębiorstwo, przy czym:1.właściciel nie jest przymuszony do sprzedaży,2.nabywca nie jest przymuszony do nabycia,3.obaj posiadają pełną informację o przedsiębiorstwie,4.obaj chcą dokonać transakcji,5.obaj znają realia rynkowe.

RODZAJE WYCEN PRZEDSIĘBIORSTW

1. Wyceny niesformalizowane:

• wykonywane dla celów informacyjnych wewn. i zewn. (np. do publikacji fachowych),

• autorzy: zarządy przedsiębiorstw, banki, fundusze inwestycyjne, firmy konsultingowe, biura maklerskie,

• często brak aportu lub raport uproszczony, uproszczone met. Szacowania,

• brak skutków prawnych,

• brak odpowiedzialności autorów i korzystających.

2. Wyceny sformalizowane - nieoficjalne:

• wykonywane dla potrzeb decyzji zarządczych (zarządy przedsiębiorstw, banków, funduszy inwestycyjnych itp.),

• autorzy: firmy konsultingowe,

• zakończone raportem pisemnym, rozwinięte formuły wyceny,

• wywołują skutki prawne,

• odpowiedzialność autorów i korzystających.

3. Wyceny sformalizowane - oficjalne:

• wykorzystywane dla celów administracyjno - sądowych,

• zakończone pisemnym raportem, rozwinięte formuły wyceny,

• wywołują skutki prawne,

• odpowiedzialność autorów i korzystających.

ZASADY WYCENY SKŁADNIKÓW MAJĄTKU I KAPITAŁU PRZEDSIĘBIORSTWA.

PRZEDMIOT WYCENY

1. Całe przedsiębiorstwo (cały kapitał):a.pojedyncze, b.holding (gr. Kapitałowe).

2. Składniki kapitału przedsiębiorstwa. 3)Części zorganizowane przedsiębiorstwa (jak samodzielne przedsiębiorstwa). 4)Składniki majątkowe przedsiębiorstwa (wycena w separacji). 5)Znak firmowy przedsiębiorstwa. 6)Nowe przedsiębiorstwa powstające w wyniku fuzji.

WYCENA PRZEDSIĘBIORSTWA JAKO CAŁOŚCI

• wycenie podlega cały łączny kapitał przedsiębiorstwa: Kw + Ko (kap. wszystkich inwestorów).

WYCENA PRZEDSIĘBIORSTWA W SEKTORACH CYKLICZNYCH1.cykliczność rozwoju sektora: okresowe zmiany koniunktury, 2.preferowane metody wyceny: rynkowe, 3.niezbędna modyfikacja metod dochodowych: a)uwzględnienie cykliczności w projekcjach dochodów, b)zwiększenie stopy dyskonta o premię za ryzyko inwestycyjne,

SKŁADNIKI KAPITAŁU PRZEDSIĘBIORSTWA

A) Kapitał własny (dot. sp. akcyjnych):akcje zwykłe,akcje uprzywilejowane.

B) Kapitał obcy:obligacje,zobowiązania długoterminowe (pożyczki, kredyty).

C) instrumenty pochodne:opcje - kontrakty dające prawo nabycia akcji (po określonej cenie w określonym terminie),obligacje zamienne na akcje,warranty (prawa poboru).

W celu wyceny danego składnika kapitału należy:1)wycenić wartość całego kapitału firmy,

2)rozdzielić wartość kapitału pomiędzy składniki.

DODATKOWE KOREKTY WYCENY PRZEDSIĘBIORSTWA

1)z powodu ograniczonej zbywalności rynkowej udziałów (akcji) - dyskonto,2)z powodu posiadania lub nieposiadania pakietu kontrolnego:a)kontrola - premia,b)brak kontroli - dyskonto.3)z powodu dodatkowych opcji w papierach wartościowych (akcjach, obligacjach) - premia:a)opcje menedżerskie,b)opcje wykupu akcji,c)opcje wymiany obligacji na akcje.

WYCENA HOLDINGU

1.holding - spółka „matka” w aktywach posiada udziały akcje w innych spółkach,

2.mankamenty met. Księgowej:a)niedoszacowanie wartości udziałów (akcji),b)przeszacowanie wartości udziałów (akcji).

3.praktykowane metody wyceny:

A. metoda dochodowa:

- wartość dochodowa dla spółki „matki”,

- wartość dochodowa obliczona jako wypadkowa wartości dochodowych wszystkich spółek holdingu.

B.metoda rynkowa:

- wart. rynkowa obliczona dla spółki „matki”

- wartość rynkowa obliczona jako wypadkowa wartość rynkowa wszystkich spółek holdingu.

WYCENA PRZEDSIĘBIORSTW I HOLDINGÓW WIELOBRANŻOWYCH

• problem wydzielenia różnych sfer działalności firmy ze względu na: różne koszty kapitału, różne perspektywy działalności.

• problem podziału przepływów pieniężnych netto pomiędzy spółki zależne (manipulacje cenami i kosztami),

• problem wyceny centrali holdingu (wyc. rynkowa usług centrali na rzecz spółek i rozdział usług pomiędzy spółki),

• problem walut obcych dla projekcji finansowych,

• problem różnych przepisów w różnych krajach.

WYCENA NA POTRZEBY FUZJI

ETAP I - wycena każdej ze spółek, ETAP II - ustalenie parytetu wymiany akcji spółek (wg wartości rynkowej) ETAP III - korekta parytetu wymiany akcji na podstawie dodatkowych analiz: Analiza rynkowa, Analiza prawna, Analiza ekonomiczno-finansowa, Inne.

ETAP IV - wycena nowej emisji akcji połączonych spółek przy dodaniu premii za efekt synergii do wartości rynkowej kapitału połączonych spółek.

EFEKT SYNERGII PRZY FUZJI

Efekt synergii - suma dodatkowych korzyści wynikających z fuzji spólek:

1.Korzyści operacyjne: Wzrost sprzedaży, Opanowanie rynku, Eliminacja (osłabienie) konkurencji.

2.Korzyści finansowe: Większy kapitał inwestycyjny,Większa wiarygodność finansowa,

Większe możliwości pozyskania kapitału obcego.

3.Korzyści podatkowe:Możliwość redukcji zobowiązań podatkowych.

WYCENA ZNAKU FIRMOWEGO

założenie - dobry znak firmowy przynosi dodatkowe korzyści właścicielowi przedsiębiorstwa,

2 metody wyceny:

A. metoda dochodowa: W_zf = W_DA - W_DB, W_zf - wartość znaku firmowego

W_DA - wartość dochodowa przedsiębiorstwa posiadającego dobry znak firmowy

W_DB - wartość dochodowa przedsiębiorstwa nie posiadającego takiego znaku

B.metoda rynkowa: W_zf = W_RKA - W_RKB, W_zf - wartość znaku firmowego

W_RKA - wartość rynkowa przedsiębiorstwa posiadającego dobry znak firmowy

W_RKB - wartość rynkowa przedsiębiorstwa nie posiadającego takiego znaku

ZARZĄDZANIE WARTOŚCIĄ PRZEDSIĘBIORSTWA

4. def. - jest to proces aktywnego kształtowania jego wartości prowadzący do jego maksymalizacji,

5. Elementy zarządzania wartością przedsiębiorstwa: 1. Planowanie wartości, 2. Kształtowanie elementów syt. wewnętrznej i zewnętrznej przedsiębiorstwa (inżynieria finansowa), 3. Stymulacja wzrostu wartości przedsiębiorstwa, 4.Okresowe ocenianie (wycena) wartości:

Kształtowanie elementów sytuacji:

A Usprawnienia wewnętrzne: Wzrost sprzedaży, Obniżenie kosztów, Zbycie zbędnego mienia, Koncentracja (dywersyfikacja) działalności.

B Usprawnienia zewnętrzne: Rozszerzenie działalności (fuzje, przejęcia, wykupy), Walka z konkurencją, Kreowanie wizerunku firmy, Polityka promocyjna.

1

---