Sauna (łaĽnia fińska): budowa, metodyka zabiegu, działanie sauny, wskazania i przeciwskazania
Budowa: ławy umieszczone schodkowato, temperatura powietrza 60-90oC, w pobliżu basen lub prysznic.
Metodyka zabiegu: W czasie zabiegu chory siedzi na ławie na rozpostartym ręczniku z łokciami opartymi na udach. Temperatura powietrza w pomieszczeniu wynosi 60-90oC, dostosowuje się j± w zależno¶co od stanu i możliwo¶ci termoregulacyjnych osoby poddawanej zabiegowi. Duża różnica w temperaturze powietrza między sufitem a podłog± (ok. 40oC) stwarza dodatkowe możliwo¶ci doboru odpowiedniej temperatury. Efekt cieplny powoduje zwiększenie wilgotno¶ci powietrza, co soi±ga się polewaj±c 0,25-0,75 l wody tzw ognisko sauny, które stanowi± rozgrzane kamienie. Polewanie wod± kamieni ogniska powoduje uderzenie pary wodnej. Wykonywanie w czasie sauny ręcznego masażu własnego ciała lub chłostanie gał±zkami wierzbowymi lub brzozowymi zwiększa odczyn ze strony naczyń krwiono¶nych. Po zabiegu k±piel letnia lub natrysk.
Działanie sauny:
· ilo¶ć wydzielonego potu 0,2-1,2 l
· ogrzewanie:
- zwiększa wydzielanie potu
- zwiększa się utrata wody
- podwyższa się temperatura ciała
- zwiększa się prędko¶ć oddychania do 24-36 oddechów na minutę
- zwiększa się pojemno¶ć życiowa płuc
- zwiększa się minutowa pojemno¶ć oddechowa
- zmniejsza się ci¶nienei pacjalne dwutlenku węgla
- zwiększa się ci¶nienie pacjalne tlenu
- zwiększa się wydzielanie gruczołów błony ¶łuzowej dróg oddechowych
- zmniejsza się napięcie mię¶ni gładkich oskrzeli i napięcie mię¶ni szkieletowych
- rozszerzaj± się naczynia krwiono¶ne
- zwiększa się tętno
- zmniejsza się ci¶nienei rozkurczowe
- zwiększa się metabolizm i zdolno¶ć wysiłkowa i odporno¶ć organizmu
· chłodzenie
- obniżenie tętna
- spadek ci¶nienia rozkurczowego
Wskazania:
· niska odporno¶ć organizmu
· choroby reumatyczne
· przy zaburzeniach przemiany materii
· pielęgnacja ciała
· odprężenie, relaks, odpoczynek
· zwiększenie wydolno¶ci organizmu
· przewlekłe schorzenia ko¶cowe
· choroby zwyrodnieniowe
· łagodne nadci¶nienie tętnicze
· stany pourazowe narz±du ruchu
· niektóre choroby skóry np. tr±dzik
Przeciwskazania:
· nadci¶nienie tętnicze
· ostre i przewlekłe choroby zakaĽne
· nosicielstwo chorób zakaĽnych np. sallmonella
· ostre stany gor±czkowe
· przeziębienie
· skłonno¶ć do krwanień
· niektóre choroby skóry
· ci±ża
· choroby wieńcowe i układu kr±żenia
· stany psychotyczne, padaczka
· alkoholizm, narkomania