OPERACJE GOSPODARCZE:
Stan zasobów majątkowych firmy, a szczególnie aktywów obrotowych, zmienia się nieustannie w toku działalności gospodarczej. Zmianom ulegają także źródła finansowania aktywów. Zmiany te są następstwem dokonywanych operacji gospodarczych.
Operacją gospodarczą nazywamy takie zdarzenie gospodarcze, które powoduje zmiany w składnikach bilansu.
Inicjatorami operacji gospodarczych są konkretne osoby, najczęściej kierujące działalnością tej jednostki, a tym samym odpowiedzialne za jej sytuację finansową i materialną.
Cechy charakterystyczne operacji gospodarczych:
ścisły związek z przedmiotem działalności prowadzonej przez jednostkę,
określenie terminu wystąpienia operacji (data),
obowiązek udokumentowania,
masowość i powtarzalność występowania,
wywoływanie zmian w składnikach bilansu,
wyrażanie w pieniądzu.
Rodzaje operacji gospodarczych:
Operacje gospodarcze, powodując zmiany w bilansie, przyczyniają się do przemieszczenia jego składników bądź też prowadzą do powstania zysku (ewentualnie straty).
Z tego punktu widzenia operacje gospodarcze dzieli się na:
operacje gospodarcze bilansowe (bezwynikowe), wywierające wyłącznie wpływ na składniki aktywów i pasywów;
operacje wynikowe, które wpływają bezpośrednio na wynik finansowy.
Operacje gospodarcze bilansowe (bezwynikowe):
Ze względu na wpływ jaki operacje gospodarcze wywierają na składniki bilansu dzielimy je na cztery typy:
operacje gospodarcze powodujące zmiany tylko składników aktywów i niezmieniające sumy bilansowej,
ΣA + ZA - ZA = ΣP
operacje gospodarcze powodujące zmiany tylko składników pasywów i niezmieniające sumy bilansowej,
ΣA = ΣP + ZP - ZP
operacje gospodarcze powodujące zmiany zarówno w składnikach aktywów, jak i w składnikach pasywów oraz powodujące zwiększenie sumy bilansowej,
ΣA + ZA = ΣP + ZP
operacje gospodarcze powodujące zmiany zarówno w składnikach aktywów, jak i w składnikach pasywów oraz powodujące zmniejszenie sumy bilansowej.
ΣA - ZA = ΣP - ZP
Operacje gospodarcze wynikowe, ze względu na ich wpływ na bilans można podzielić na:
powodujące trwałe zmniejszenie aktywów (ich zużycie) oraz trwałe zmniejszenie kapitału własnego; stanowią koszt;
powodujące trwałe zwiększenie aktywów oraz trwałe zwiększenie kapitałów własnych w drodze przychodów ze sprzedaży.
Przykładowymi operacjami gospodarczymi wynikowymi są:
obliczenie wynagrodzeń,
zużycie materiałów, środków trwałych,
usługi obcych jednostek gospodarczych,
sprzedaż wyrobów, towarów, usług, papierów wartościowych, obcych walut.