• Badanie neurologiczne niemowlęcia.

- wywiad: aktualne dolegliwości: początek nagły czy narastanie objawów w czasie, dotychczasowe leczenie, wyniki już wykonanych badań diagnostycznych; stan zdrowia przed zachorowaniem: bóle głowy, drgawki, wymioty, utraty przytomności, niedowłady, zab nerwów czaszkowych, kończyn, zaburzenia widzenia, przebyte urazy czaszki z utratą przytomności czy bez, szczepienia ochronne, choroby w rodzinie: padaczka, migrena, bóle głowy, drgawki gorączkowe, niedorozwoje, psychozy, choroby postępujące ukł nerwowego, nowotwory, choroby mięśniowe, choroby genetycznie uwarunkowane;

wywiad pre- i perinatalny: poprzednie ciąże i porody rodzeństwa - stan, zdrowie, rozwój, przebieg porodu: informacje zawarte w książeczce zdrowia dziecka, zagrożenie zamartwicą lub infekcje wewnątrzmaciczne, wyodrębnienie czynników ryzyka uszkodzenia oun dziecka ze strony matki związanego z przebiegiem ciąży, porodu oraz okresem noworodkowym, które mogą powodować trwałe zmiany w układzie nerwowym, stan noworodka w skali Agar (kolor skóry, puls/min, reakcja na bodźce, napięcie mięśniowe, oddychanie. Wynik:10-9 - noworodek w dobrym stanie, 8-7 - zmęczenie porodem, 6-4 - zamartwica średniego stopnia, 3-0 - zamartwica ciężka).

W każdym wieku oceniamy:

- stan świadomości - skala Glasgow

- objawy oponowe

- odruchy głębokie - fizjologiczne

- obwód czaszki

- symetria ułożenia i ruchów spontanicznych

- symetria ruchów mimicznych twarzy, ruch gałek ocznych, reakcja źrenic na światło, odruchy podniebienne, gardłowe oraz reakcje na bodźce wzrokowe i słuchowe.

Objawy oponowe:

Spowodowane są podrażnieniem opon (proces zapalny, krwawienie do oun, krwiak podpajęczy., wzmożone ciśnienie śródczaszkowe)

- sztywność karku - niemożliwe jest dotknięcie brodą klatki piersiowej.

- objaw Kerniga - w czasie biernego zginania kończyny dolnej w stawie biodrowym występuje przymusowe zgięcie w stawie kolanowym

- objaw Brudzińskiego :

- karkowy: podczas badania sztywności karku występuje zgięcie kończyn dolnych w - stawach biodrowych i kolanowych
- łonowy, jak wyżej, ale jak podczas ucisku na kość łonową

- bolesność uciskowa gałek ocznych

Odruchy głębokie (ścięgniste) - pozycja na plecach lub siedząca; wywołuje się uderzając młoteczkiem neurologicznym w ścięgno lub w okolicę przyczepu mięśnia. U małych dzieci lub noworodków wystarczy uderzyć palcem w odpowiednim miejscu

(odruchy okostnowe, ścięgniste, z mięśnia dwugłowego, trójgłowego, z kości piszczelowej, kolanowe, ze ścięgna Achillesa, i inne)

Symetria ułożenia i ruchów spontanicznych:

Do 6 mż pozycja supiracyjna, powyżej 6 mż również pronacyjna, ocenia się pełzanie, czołganie, raczkowanie dziecka.

Obwód i kształt czaszki:

Miarka centymetrowa na wysokości łuków brwiowych i przez guzowatość potyliczną. Obwód głowy: 32 - 36 cm.

Duże ciemiączko zarasta do 18 mż, małe do 3 mż; zbyt szybko rosnąca głowa, obwody powyżej 90 centyli, napięte - tętniące ciemiączko.

Wodogłowie - głowa sprawiająca wrażenie dużej, zbyt wolny wzrost czaszki,.

Małogłowie prawdziwe - mały obwód czaszki w chwili urodzenia, wzrost obwodu czaszki niedostateczny.

Małogłowie wtórne - czyli takie, którego początek datuje się w różnych przedziałach czasowych, zwykle od około 32 tygodnia życia płodowego, wynika przypuszczalnie z obniżonej aktywności dendrytycznej (lub tworzenia wypustek) neuronów przy zachowanej ich prawidłowej liczbie.

Badanie kończyn dolnych górnych (ułożenie kończyny, skóra, stan mięśni, ruchy mimiowlne, drżenia, zakres ruchów biernych). Czucie powierzchniowe, głębokie, próby odwodzenia. Tułów - odruchy. Kończyny dolne. Bad nerwów czaszkowych. Bad siły mięśniowej, reakcja podparcia, chód automatyczny, odruchy toniczne szyjne - symetryczny i asyme­tryczny oraz symetryczny toniczny odruch błędnikowy

2.Zespół piramidowy(spastyczny).

Etiologia: uszkodzenie ośrodkowego neuronu ruchowego na poziomie: kory mózgu, istoty białej podkorowej, torebki wewnętrznej, pnia mózgu, rdzenia kręgowego.

OBRAZ KLINICZNY:

- objawy uszkodzenia dróg korowo -rdzeniowych: niedowład, lub porażenie globalne, wygórowanie odruchów ścięgnistych i okostnowych z objawami Jacobsona i konusami, wzmożenie napięcia mięśni o typie scyzorykowym, zniesienie, lub osłabienie odruchów skórnych (brzusznych, nosidłowych, podeszwowych), pojawienie się objawów patologicznych (Babińskiego, Rossolimo), współruchy (synkinezy)

NIEDOWŁAD, LUB PORAŻENIE GLOBALNE

- porażenie (paralysis, plegia), czyli całkowity bezwład stwierdza się tylko w okresie zahamowania czynności (szoku), gdy sprawa chorobowa rozwija się ostro (np. udar mózgu), lub, gdy uszkodzenie jest bardzo rozległe; uszkodzenie dróg korowo - rdzeniowych na ogół powoduje niedowład (paresis)

- niedowład ośrodkowy jest z reguły globalny (rozlany): nie ogranicza się wyłącznie do 1 grupy mięśniowej; przyczyną jest to, że włókna korowo - rdzeniowe prawie we wszystkich odcinkach swego przebiegu (począwszy od capsula interna) są skupione;

monoparesis : niedowład całej kończyny; hemiparesis : niedowład połowiczy;

triparesis : niedowład 3 kończyn; tetraparesis : niedowład 4 kończyn

WYGÓROWANIE ODRUCHÓW I KLONUSY:

Wszystkie odruchy głębokie ulegają wygórowaniu

Wygórowanie spowodowane jest zniesieniem hamowania przez ośrodki wyższe na odruchy własne rdzenia

Amplituda i czas trwania odruchu są zwiększone

Gdy odruchy są silnie wzmożone wygórowaniu ich towarzyszą klonusy (rzepko i stopotrząs). W początkowym okresie uszkodzenia odruchy głębokie mogą być niezmienione

WZMOŻENIE NAPIĘCIA MIĘŚNI:

wzmożone napięcie mięśniowe ma charakter scyzorykowy

- w kończynie górnej najsilniej wyrażone w zginaczach przedramienia, a w dolnej

w prostownikach kolan i zginaczach podeszwowych stopy

- szczególnie w początkowym okresie choroby napięcie mięśniowe może być ↓

- charakter scyzorykowy: podczas próby przezwyciężenia napięcia mięśniowego dochodzi do rozciągnięcia mięśni antagonistycznych

OSŁABIENIE, LUB ZNIESIENIE ODRUCHÓW SKÓRNYCH: brzuszne, podeszwowe, nosidłowe; po stronie niedowładu

POJAWIENIE SIĘ OBJAWÓW PATOLOGICZNYCH:

• odruch Babińskiego: świadczy o uszkodzeniu dróg korowo - rdzeniowych nawet gdy nie stwierdza się żadnych innych odruchów patologicznych; u dzieci do 2 rż fizjologiczny; odruch bezwarunkowy polega na odgięciu do góry palucha i zgięciu pozostałych palców stopy podczas drażnienia skóry podeszwy. (u zdrowego dorosłego człowieka po podrażnieniu skóry stopy zginają się wszystkie palce).

• odruch Rossolimo: polega na podeszwowym zgięciu palców stopy w odpowiedzi na szybkie ich uderzenie.

WSPÓŁRUCHY (SYNKINEZY): ruchy, które w sposób mimowolny dołączają się do ruchów dowolnych;

np. silne zaciśnięcie zdrowej ręki w pięść może wywołać zgięcie kończyny porażonej we wszystkich stawach

Zniesienie odruch Meyera: z gr odruchów podst.; przywiedzenie i wyprostowanie kciuka podczas silnego zgięcia w

stawie podstawowym III, lub IV palca ręki, obustronny brak może być fizjologiczny, jednostronny brak: uszkodzenie drogi korowo - rdzeniowej

3.Zespół wiotki (obwodowy)

PATOGENEZA: USZKODZENIE NEURONU RUCHOWEGO OBWODOWEGO tj. uszkodzenie komórek rogu przedniego lub analogicznego jądra ruchowego nerwu czaszkowego korzeni przednich, nerwów obwodowych

OBRAZ KLINICZNY:

niedowład, lub porażenie ograniczone: mięsień zostaje porażony gdy wszystkie kk. ruchowe rogów przednich, które

go zaopatrują ulegną zniszczeniu, gdy tylko część kk. zaopatrujących mięsień ulegnie uszkodzeniu powstaje niedowład

(o stopniu proporcjonalnym do liczby uszkodzonych komórek), niedowład (porażenie) jest ograniczone - występują zazwyczaj tylko w pewnym odcinku kończyny

obniżenie napięcia mięśniowego: w razie ich uszkodzenia dochodzi do ↓ napięcia i wiotkości mięśni, w czasie wykonywania ruchów biernych napotyka się b. słaby opór, ruchomość stawów kończyn jest nadmierna, kończyny mogą przybierać patologiczne ustawienie

zanik mięśni: zanik mm. zależy od stopnia nasilenia niedowładu i jest tym wyraźniejszy im dłużej trwa niedowład,

w miarę postępowania niedowładu zjawia się rozrost tk. łącznej międzymięśniowej co może powodować przykurcze

osłabienie (zniesienie) odruchów okostnowych i ścięgnistych

badania dodatkowe: elektryczny odczyn zwyrodnienia, EMG

5.Objawy oponowe-

sztywność karku

objaw Kerniga, Brudzińskiego,Amosa

opistotonus, Hermana, Flatau,

Weila-Edelmana, bolesność uciskowa gałek ocznych,

światłowstręt (photophobia),

nadwrażliwość na bodźce słuchowe, objaw policzkowy.

6/7. Wskazania i p/wskazania do punkcji lędźwiowej.

Wskazania diagnostyczne:

- podejrzenie zakażenia oun

- podejrzenie choroby autoimmmunologicznej oun

- podejrzenie ch metabolicznej (zwłaszcza typu leukodystrofii)

- podejrzenie krwawienia do przestrzeni podpajęczynówkowej

- podejrzenie neuropatii

- napady drgawkowe przygodne o niejasnej etiologii

- drgawki gorączkowe poniżej 2rż

- podejrzenie innych chorób oun.

Wskazania terapeutyczne:

- zakażenie oun wymagające dokanałowego stosowania antybiotyków (antybiotyków rzadko konieczne)

- ch nowotworowa oun wymagająca dokanałowego stosowania cytostatyków

- inne choroby, gdy zaistnieją wskazania do dokanałowego podania leków

- obniżenie ciśnienia płynu.

Przeciwwskazania:

- objawy wzmożonego ciśnienia wewnątrzczaszkowego

- zakażenie tkanki w okolicy nakłucia

- wady rozwojowe kręgosłupa i rdzenia kręgowego np. dystrofia

- zaburzenia krzepnięcia krwi

- niewydolność krążenia lub oddechowa u niemowląt zwłaszcza gdy ch podstawowa dotyczy ukł krążenia lub oddechowego. Oddechowego tych przypadkach ułożenie dziecka do wykonania nakłucia lędźwiowego może powodować hipoksemię prowadzącą nawet do nagłego zatrzymania krążenia.

8,9,10. Padaczka.

STAN PADACZKOWY- napad padaczkowy utrzymuje się ponad 30 minut lub występuje seria napadów, między którymi chory nie odzyskuje przytomności.

Stan padaczkowy jest stanem zagrożenia życia i wymaga intensywnego leczenia.

Jak postąpisz z dzieckiem w czasie napadu padaczkowego?

- zachować spokój

-jeśli napad trwa do 3-5 minut nie wzywamy pogotowia, natomiast, jeśli napad przedłuża się powyżej 10 minut wzywamy pogotowie

-jeśli to możliwe ułożyć dziecko w pozycji bezpiecznej, by zapobiec urazom w trakcie drgawek

- rozluźnić ubranie w okolicy szyi

- nie powstrzymywać drgawek na siłę

- ślinotok, wymioty - przechylić głowę na bok, by zapobiec zakrztuszeniu się

- nie podawać nic doustnie do momentu odzyskania pełnej świadomości

- w domu są wlewki doodbytnicze z Diazepamu

- nie próbować na siłę rozwierać szczęki, nic nie wkładać

- nie budzić chorego ze snu ponapadowego, jest zjawiskiem normalnym i umożliwia regenerację układu nerwowego

- po napadzie, gdy jest niespokojny, zdezorientowany asekurować go.

Stan padaczkowy- charakteryzuje się napadami bardzo długimi lub występującymi jeden po drugim, przy czym chory nie odzyskuje między nimi świadomości.

Chory zawsze powinien być hospitalizowany. Zapewnić bezpieczeństwo, monitorowanie czynności życiowych, założenie wkłucia, pobranie krwi do analizy ()elektrolity, glukoza, gazometria), opanowanie drgawek(iv Relanium, Clonazepam,Fenytiona), leki p/obrzękowe, wyrównanie zab wodno-elektrolitowych i kwasowo-zasadowych.

11. Profilaktyka pierwotna wad cewy nerwowej.

- propagowanie wśród kobiet w wieku rozrodczym spożywania zwiększonych ilości produktów bogatych w foliały( surowe i mrożone ciemnozielone warzywa liściaste typu kapusta, brokuły, szpinak, sałata; pomarańczowe warzywa i owoce, bogate w vit C lub karoten, pełne ziarna zbóż, rośliny strączkowe, wątroba

- u wszystkich kobiet w wieku koncepcyjnym uzupełnienie diety - przyjmowanie 1xdz 1 tabl 0,4mg kw foliowego, ponieważ ok. 50% ciąż jest nieplanowanych

- wzbogacenie niektórych produktów powszechnego spożycia (mąka, produkty zbożowe) w kw foliowy

- kobiety planujące ciążę powinny przyjmować 0,4-1mg kw foliowego 4 tygodnie przed planowanym zajściem w ciążę

- kobietom ciężarnym zaleca się przyjmowanie 0,4-1mg kw foliowego do końca 3 miesiąca ciąży

- dieta przyszłej matki powinna być urozmaicona i zawierać odpowiednią ilość kw foliowego

- kobietom z rodzin obciążonych występowanie wad cewy ner zaleca się przyjmowanie 4mg kw foliowego dziennie

- unikanie czynników ryzyka: energii promienistej, leków teratrogennych, zakażeń(różyczka)

12. Postacie mózgowego porażenia dziecięcego.

Czynniki etiologiczne:

niedotlenienie ośrodkowego układu nerwowego, procesy zapalne, wylewy śródczaszkowe, wcześniactwo, hiperbilirubinemia

- porażenie połowicze (hemiplegia) - zaburzenie postawy, ruchów i napięcia mięśniowego dotyczy jednej strony ciała. Charakteryzuje się spastycznym (zgięciowym) ustawieniem ręki i nogi. Czasami po stronie zaburzonej występują trudności z czuciem, dotykiem, ciężarem; mogą być ograniczenia w polu widzenia. Niedowład połowiczy dotyczy kończyny górnej lub dolnej po tej samej stronie (prawo lub lewostronny w zależności od tego, która półkula jest uszkodzona). Niedowład występuje po stronie przeciwnej ciała od umiejscowienia uszkodzenia. W większym stopniu uszkodzenie jest w kończynie górnej. Najwcześniejszym objawem jest asymetria w ruchach i układaniu kończyn. Często występuje padaczka.

- porażenie obustronne- obejmuje najczęściej kończyny dolne, ręce są dość sprawne, choć precyzyjne ruchy (pisanie, szycie) mogą sprawiać trudności. Chodzenie jest utrudnione, dzieci poruszają się charakterystycznie na palcach, z przywiedzionymi kolanami.

- obustronny niedowład kurczowy - dzieci postawione przywodzą, a często krzyżują obie nogi ustawiając stopy na palcach. Często wady wzroku, zez, rozwój umysłowy u większości jest prawidłowy.

- porażenie czterokończynowe - zaburzenia postawy i ruchów dotyczą całego ciała: głowy, tułowia, kończyn. Trudności z utrzymanie głowy, z kontrolą mięśni okoruchowych. Mogą występować trudności w gryzieniu, połykaniu i wykonywaniu ruchów artykulacyjnych, artykulacyjnych powodu porażenia mięśni języka, gardła, warg. Nie utrzymują postawy pionowej, w zależności od zburzenia mogą pełzać, leżeć albo siedzieć. Nieprawidłowości pojawiają się wkrótce po urodzeniu, rozwój jest znacznie opóźniony, często nie osiągają możliwości samodzielnego poruszania się, wymagają stałej opieki i przebywają na wózkach inwalidzkich.

- postać pozapiramidowa - charakterystyczne są ruchy mimowolne, zwłaszcza obejmujące mięśnie twarzy, artykulacyjne i całej głowy. Przyczyną jest wysoki poziom bilirubiny we krwi noworodka z powodu konfliktu serologicznego.

- postać móżdżkowa - cechą jest tzw drżenie zamiarowe, przy próbie wykonywania ruchu (np. sięgania) występuje drżenie kończyny, typowe są zab mowy (mowa spowolniała i skandowana).

METODY REHABILITACJI: Opieka nad chorym wymaga współdziałania z pediatrami, logopedami i fizjoterapeutami oraz nauczycielami

Hipoterapia-za pomoca konia, terapia za pomoca psa,

14. Postępowanie pielęgnacyjno-rehab z niemowlęciem, u którego występuje wzmożone napięcie mięśniowe w kończynach górnych i dolnych oraz w osi głowa-tułów.

Pozycje ułożeniowe:

Jednym z problemów jest to, iż dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym nie potrafią zmieniać swojej pozycji ciała. Aby prawidłowo ułożyć dziecko możemy użyć: poduszki, kliny, woreczki z piaskiem, bądź tez wałki. Pomagają utrzymać dziecko w prawidłowej pozycji zmniejszającej napięcie mięśniowe. Należy często zmieniać pozycje dziecka, aby nie dopuścić do powstania deformacji i przykurczy.

Jedną z pierwszych pozycji przyjmowanych przez dziecko, w przypadku, gdy

zachowana jest kontrola głowy, jest pozycja na brzuszku. W zależności od

zdolności dziecka do trzymania głowy powinno się je układać w tej pozycji w wieku 2-3 miesięcy. W przypadku, gdy dziecko ma trudności z utrzymaniem tej pozycji na pośladkach można ułożyć worki z piaskiem lub własne ręce.

Ułożenie na plecach pozwala na manipulację przedmiotami. Podczas układania zwrócić uwagę, by nie nasilać nieprawidłowego napięcia mięśni. W pozycji leżenia na plecach umieszczenie małej poduszki, wałka pod szyją zmniejsza napięcie mięśniowe. Dzieci układające się w przeproście wymagają pozycji zgięciowej - można zastosować hamaki.

Układając na boku umieścić worek z piaskiem pod głową, jedną kończynę dolną wyprostować, druga zgięta.

Nie należy nosić dziecka w pozycji wyprostowanej z nóżkami wyprostowanymi i skrzyżowanymi (nasila się spastyczność całego ciała i kończyn dolnych). Należy nosić je tak, by siedziało okrakiem na biodrze opiekuna, kończyny dolne w odwiedzeniu, zgięte w biodrach i kolanach. Dziecko obejmuje ramionami opiekuna. Jeśli np. lewa strona jest bardziej upośledzona to sadzać na lewym biodrze trzymać lewą rączką i odwrotnie, gdy prawa jest bardziej upośledzona. Inny sposób noszenia w pozycji zgięciowej: kończyny zgięte w biodrach, kolanach, przyciśnięte do klatki piersiowej.

Układanie na brzuszku zmniejsza hipertonię prostowników kończyn, a w przypadku opistotonusu uniesienie głowy w leżeniu na plecach zmniejsza przewagę napięcia prostowników kończyn górnych.

Karmienie:

Kłopoty związane są z zab ruchu (brak kontroli ust, żuchwy, języka, mięśni policzków, głowy i tułowia, niemożności przybliżenia rak do ust, braku koordynacji oko-ręka) i czucia (nadwrażliwość okolicy ust na dotyk lub brak wrażliwości).

Pozycje przy karmieniu: dziecko leży na kolanach matki, twarzą do niej, głowa w linii środkowej ciała, broda przy mostku. Dziecko nie może być zgarbione, nie może mieć nadmiernie odchylonej głowy do tyłu - utrudnia to połykanie. Zmniejszenie spastyczności języka i trudności przy połykaniu można uzyskać przez masaż mięśni twarzy i podniebienia przed jedzeniem.

Kąpanie i przewijanie:

Podczas kąpieli zmniejsza się spastyczność mięśni. Dziecko łatwiej wykonuje ruchy czynne k gór i dol, a matka może łatwiej wykonać ruchy odwodzenia w stawach biodrowych, prostowania w stawach kolanowych i zgięcia grzbietowego stopy przy prostym kolanie.

Dziecku należy zakładać szerokie pieluchy, co zapobiega przykurczom

Rehabilitacja: Jeżeli nie istnieją żadne zasadnicze przeciwwskazania, rehabilitację rozpoczyna się zaraz po rozpoznania lub zaistnieniu podejrzenia o m.p.dz. Rehabilitacji powinno być poddawane każde „dziecko ryzyka” u którego stwierdza się średnio ciężkie zaburzenia koordynacji ruchowej pochodzenia centralnego (Vojta - uciskanie odpowiednich punktów na ciele, a dziecko broniąc się przed bólem ucieka, wykonuje ruchy ciała, zmienia pozycję). W tym ujęciu rehabilitację można rozpoczynać już na oddziale noworodków.

Metoda Bobth - są to ćwiczenia czynne - rehabilitacji uczą prawidłowo układać dziecko, właściwie zmieniać pozycję; po to by prawidłowe odruchy zapisały się w mózgu dziecka.

15. Objawy dystrofii mięśniowej Duchenne'a.

-osłabienie i wiotkość mięśni

- zaniki mięśni obręczy biodrowej

- rzekomy zanik mięśni łydek

- zaniki mięśniowe maskuje narastanie tk. tłuszczowej

- występuje od 2 rż - systematyczne osłabienie m obręczy biodrowej

- chód kaczkowaty

- chód na palcach

- 5-6 rż (+) obj Gowersa (podczas wstawania z pozycji siedzącej pacjent wspina się, nie wstanie bez pomocy kończyn górnych)

- narasta lordoza odcinka L/S (osłabienie mm pośladkowych)

- symetryczne osłabienie mm ksobnych kończyn górnych

- powiększenie obwodu łydek, szczupłość ud

- przykurcze w stawach skokowych, biodrowych, kolanowych, łokciowych

- skolioza

- osłabienie odruchów kolanowych od początku choroby, po 6-7 rż zanik

- odruchy skokowe zachowane

- kardiomiopatia

- wada zgryzu

- upośledzenie umysłowe (60-70%)

- unieruchomienie ok. 10rż

- zgon 18-25rż.

16. Zespól Guilliana - Barre- ostrą zapalną poliradikuloneuropatią demielinizacyjną(porazeniem wstępującym Landry'ego,

) uszkodzeniem nerwów ruchowych

pod postacią wiotkich niedowładów ze zniesieniem odruchów mięśniowych. Nagłe osłabienie

mięśni rozpoczyna się najczęściej od stóp, obejmując następnie pozostałe mięśnie kończyn,

tułowia, a często mięśnie twarzy i mięśnie oddechowe.

Do patogenów wiązanych z ZGB należą wirusy cytomegalii i mononukleozy zakaźnej.

parastezje i bóle stóp,bóle korzeniowe, niedowład wiotki kończyn dolnych o charakterze wstępującym, osłabienie lub zniesienie odruchów głębokich, niewydolność oddechowa. Leczenie-przyczynowe polega na stosowaniu plazmaferezy i dożylnych wlewów immunoglobulin

17.Migrena- Z aurą- występowanie przed fazą bólową objawów neurologicznych trwających od kilku do kilkudziesięciu minut. -zaburzenia wzrokowe (mroczki, zygzaki, ubytki w polu widzenia)
-zaburzenia czucia( drętwienie lub niedoczulica)
-zaburzenia mowy
-niedowład lub porażenie połowicze. Bez aury-

najczęstsza postać migreny na którą cierpi ok. 80% chorych. Napady pojawiają się nagle, najczęściej wcześnie rano. Wystąpienie bólu mogą poprzedzać niepokój, rozdrażnienie. Ból jest pulsujący, jednostronny, zlokalizowany w okolicy oka lub skroni. Towarzyszą mu nudności i/lub wymioty, nadwrażliwość na światło i dźwięk (tzw. foto- i fonofobia).
Trwa od 4 do 72 godzin. Czynnikami prowokującymi wystąpienie bólu mogą być stres, alkohol, hałas.

18. Ból głowy typu napięciowego- zlokalizowany w tyle głowy, w okolicy karku ale i w okolicy czoła czy skroni. W czasie trwania ból może zmieniać miejsce i stronę. Najczęściej jest odczuwany jako tępy, nie pulsujący, często ściskający o charakterze "obręczy" czy "ciasnej czapki" ale też i rozpierający czy kłujący. Zwykle nie towarzyszą mu inne objawy. Czasem mogą występować nudności, nadwrażliwość na światło lub dźwięk ale nigdy w takim nasileniu jak w migrenie. Ból o na ogół małym lub średnim natężeniu może trwać różnie długo. Od kilku godzin do kilku dni w postaci nawracającej, do kilku miesięcy a nawet lat w postaci przewlekłej. Zazwyczaj jest obustronny.

19 . Zespół wzmożonego ciśnienia śródczaszkowego.

Stan, w którym wzrasta ciśnienie płynu mózgowo-rdzeniowego krążącego w układzie komorowym mózgowia. Bardzo niebezpieczny - grozi śmiercią. Na mózg składają się zasadniczo 3 elementy: tkanka mózgowa, naczynia, płyn mózgowo-rdzeniowy

Jeśli homeostaza między nimi zostanie zaburzona i któryś z tych elementów zacznie rosnąć, nastąpi wzrost ciśnienia śródczaszkowego i w efekcie mózg przemieszcza się z czaszki w kierunku 2 otworów: wielkiego potylicznego lub przy namiocie mózgu. Zgniecenie pnia mózgu grozi natychmiastową śmiercią;

Objawy: spowolnienie psychoruchowe, bóle głowy, ↓ HR, ↑RR, ↑temp, chlustające wymioty (najczęściej poranne, niezależne od spożytych pokarmów), zaburzenia rytmu i głębokości oddechów, objawy sztywności odmóżdżeniowej związanej z uciskiem na pień mózgu, uogólnione napady drgawkowe, tarczka zastoinowa na dnie oka ( obrzęk tarczy nerwu wzrokowego), przemieszczanie się tkanki mózgowej, niekiedy objawy deficytu neurologicznego w postaci śladowego niedowładu, zaburzeń mowy o typie afazji, rozszerzenie źrenic, osłabienie reakcji na światło po stronie ucisku, objawy otępienia, spowolnieni, splątanie, senność, utrata przytomności, niedowłady ogniskowe, porażenie połowicze.

Postępowanie we wzmożonym cis srodczaszk: pomiar, obserwacja i dokumentowania podstawowych parametrów życiowych: RR, HR, temp, oddech, równowaga kwas-zas, wodno - elektrolitowa

obserwacja źrenic chorego

kontrola przytomności , wystąpienia nudności, wymiotów, bólu głowy(o jakiej porze dnia, w jakiej pozycji, gdzie są zlokalizowane)

możliwość wystąpienia drgawek

obserwacja zachowania pacjenta pod kątem splątania, spowolnienia

podawanie leków odwadniających wg zleceń lekarskich

7. Zespół Downa.

Trisomia 21

- ok. 1/800 żywych urodzeń

- cechy: charakterystyczne rysy twarzy, upośledzenie umysłowe, wady serca, wady słuchu,

- ryzyko urodzenia dziecka z zespołem Downa wzrasta wraz z wiekiem matki

- mozaicyzm występuje u 1-3%

Trisomia 21 objawia się zespołem wad wrodzonych, z których większość (79%) to wady małe, nie wpływające na jakość życia, określane też jako cechy dysmorficzne Obok nich chorzy często mają też duże wady, np. wady wrodzone serca - wymagające leczenia chirurgicznego. Stałymi cechami zespołu są upośledzenie umysłowe i pierwotny niedobór odporności.

U noworodków z zespołem Downa występuje wiotkość mięśni spowodowana słabym ich naprężeniem. Hipotonia mięśni częściowo odpowiada za tendencję do otwierania ust i wysuwania języka. Występuje zwiększona ruchomość kończyn w stawach. Waga i wzrost są przeciętne przy urodzeniu, w okresie dojrzewania może wystąpić nadwaga. Ostateczny wzrost jest niższy niż średnia w populacji.

Cechy dysmorficzne i wady wrodzone

 krótkogłowie, umiarkowane małogłowie spłaszczona potylica

 płaski profil twarzy

 mongoloidalne ustawienie szpar powiekowych

krótkie podniebienie twarde

 oczopląs (35%)

 zez (45%)

 mały nos z płaską nasadą i szerokim grzbietem

 wystający język,

 pobrużdżony język, tzw. język mosznowy

 nisko osadzone, małe małżowiny uszne, często mały lub nieobecny płatek

 zaburzenia słuchu (66%)

 pojedyncza bruzda dłoni, nazwana też bruzdą małpią (45%)

 marmurkowata skóra

 krótka szyja,

 fałd skóry na karku w okresie niemowlęcym

 miękkie, delikatne i rzadkie włosy skóry głowy

 hipoplazja miednicy z poszerzeniem bocznych części talerzy kości biodrowych i spłyceniem kąta panewkowego

 wrodzone wady serca wady przewodu pokarmowego (12%), wady kośćca, wady układu moczowo-płciowego.

Charakteryzują się skośnym ustawieniem szpar powiekowych, opadające ku dołowi kąciki ust, otwarte usta, stosunkowo duży język, spłaszczona nasada nosa. Dzieci z reguły są pogodne, ciepłe, bardzo przywiązane do rodziców.

Problemy pielęgnacyjne w zespole Downa

Karmienie - Niektóre dzieci ze względu na wiotkość mięśni twarzy mogą mieć problemy ze ssaniem piersi matki.

Górne drogi oddechowe - z powodu wiotkości mięśni oraz mniejszej odporności dzieci mają tendencję do częstego zapadania na infekcje górnych dróg oddechowych.

Skóra - może być sucha. Wskazane jest masowanie jego ciała z użyciem kremu lub oliwki oraz dodawanie jej do kąpieli. Ze względu na nieco słabsze krążenie krwi, skóra może mieć marmurkowy wygląd.

Język - bardzo ważne jest przyzwyczajanie do zamykania buzi. Język dziecka z zespołem Downa jest nieproporcjonalnie duży w stosunku do wielkości jamy ustnej. Wykonywany pod kierunkiem logopedy codzienny masaż bardzo poprawia napięcie mięśni twarzy zapobiegając wysuwaniu języczka.

Tarczyca - u kilku procent dzieci występuje niedoczynność tarczycy. Nieleczona może powodować gorszy rozwój zarówno fizyczny, jak i umysłowy. Wskazane jest przynajmniej raz w roku sprawdzenie poziomu hormonów tarczycy dziecka.

8. Zespół Retta.

- Najczęściej chorobę wywołuje mutacja genu MECP2 w chromosomie X. Mutacja często jest spontaniczna, tzn. zachodzi w narządach rozrodczych jednego z rodziców i nie występuje wcześniej wśród członków rodziny.

- płeć żeńska

- wczesny rozwój prawidłowy do 6-18 m. życia

- normalny obwód główki po urodzeniu z nabytą mikrocefalią po 6 m.

- poważne upośledzenie rozwoju mowy, łącznie z dysfunkcją komunikowania się

- utrata celowego użycia rąk, stereotypowe ruchy rąk, powtarzające się ruchy dłoni np.: mycie, klepanie, klaskanie, ugniatanie, wkładanie rąk do ust, manipulowanie rączkami

- regresja zachowania (społeczna) i psychomotoryczna i demencją

- jeżeli może chodzić to chodzenie jest niepewne, szerokie, nogi są sztywne, czasami dziewczynki chodzą na palcach

- problemy z kontaktami społecznymi, ataki paniki, unikanie kontaktu wzrokowego

- problemy żołądkowo-jelitowe i oddechowe

- boczne skrzywienie kręgosłupa

- przykurcze mięśniowe.

9. Zapalenie opon m-r - objawy i postępowanie.

- bakteryjne - ropne (nieswoiste): meningokoki, pneumokoki, streptokoki,

- nieropne (swoiste): gruźlicze, kiłowe

ROPNE - triada objawów: gorączka, zespół oponowy, zmiany zap w pł m-r z pleocytozą wielojądrzastą. Obj oponowe: odruch Brudzińskiego, kerniga. Przebieg ostry: bóle głowy, gorączka, wymioty, zab świadomości (od zamroczenia do pobudzenia psychoruchowego i śpiączki), sztywność karku, rzadziej obj ogniskowe: niedowłady, zab mowy. Drgawki. Diagnostyka: bad laboratoryjne - leukocytoza z przesunięciem obrazu w lewo, wysokie OB., CRP; punkcja lędźwiowa: płyn jest mętny, pleocytoza wielojądrzasta do kilkunastu tys kom w mm³ , wzrost stężenia białka, obniżenie poziomu cukru, obecność bakterii. NIEZBĘDNA HOSPITALIZACJA

ANTYBIOTYKOTERAPIA np.Penicylina G iv. Ampicillina im. przez 12-14 dni Chloramfenikol im.lub Biseptol w ciągu 10-14 dni)

LECZENIE PRZECIWOBRZĘKOWE, POSTĘPOWANIE OBJAWOWE (np. PRZECIW-DRGAWKOWE) ŻYWIENIE, RÓWNOWAGA WODNO-ELEKTROLITOWA, OGÓLNA PIELĘGNACJA,

- wirusowe: : enterowirusy (Polio, ECHO, coxackie), arbowirusy, grypy, opryszczki (herpes) adenowirusy, świnki, odry,ospy, cytomegalii

Przebieg łagodny, dwuetapowy: w pierwszym okresie objawy nieżytowe lub jelitowe, po kilku dniach dołączają się: bóle głowy, niewysoka gorączka, sztywność karku; rzadziej objawy ogniskowe, stan ogólny na ogół dobry, bez zaburzeń świadomości

Krew: OB, CRP prawidłowe, Płyn mózgowo - rdzeniowy: umiarkowana pleocytoza limfocytarna, prawidłowe stężenia białka i cukru. Leczenie objawowe, ogólnie podtrzymujące.

- gruźlicze zap opon

okres zwiastunowy - BÓLE GŁOWY, UTRATA ŁAKNIENIA, APATIA, UBYTEK MASY CIAŁA, STANY PODGORĄCZKOWE

okres podrażnienia - ZBURZENIA ŚWIADOMOŚCI, NARASTAJĄCE BÓLE GŁOWY, WYMIOTY, PORAŻENIA NERWÓW CZASZKOWYCH, OBJAWY OGNISKOWE KOROWE, ZNACZNE OBJAWY OPONOWE, TARCZA ZASTOINOWA, DRGAWKI, NIEREGULARNA DOŚĆ WYSOKA GORĄCZKA

okres końcowy - porażenny - STAN ŚPIĄCZKOWY, WYNISZCZENIE, ZABURZENIA ODDECHU.

PŁYN M-R:PRZEJRZYSTY, CZASEM ZAŻÓŁCONY, PLEOCYTOZY Z PRZEWAGĄ JEDNOJĄDRZASTEJ (od kilkudziesięciu do kilkaset w mm3), CHARAKTERYSTYCZNE WYTRĄCANIE SIĘ WŁÓKNIKA, ZAWARTOŚCI BIAŁKA,(od100mg% do kilkuset i więcej). LECZENIE PRZECIWPRĄTKOWE

- neuroborelioza: przenoszona przez kleszcze;

I okres-po ugryzieniu przez kleszcza na skórze pojawia się pełzający rumień mogą temu towarzyszyć bóle głowy, bóle stawów, gorączka. Objawy te ustępują samoistnie

II okres. - po kilku tygodniach lub miesiącach u niektórych chorych pojawiają się objawy neurologiczne najczęściej pod postacią podostrego zapalenia oponowo - wielokorzeniowego, często z zajęciem nn czaszkowych, zwłaszcza VII (czasem obu nn VII,lub zespół Guillain - Barre). W płynie m-r pleocytoza limfocytarna

III okres - u niektórych chorych następnie pojawiają się objawy zajęcia stawów, lub w postaci przewlekłej zespoły mielopatii, lub encefalopatii, naśladujące SM lub zaburzenia pamięci i koncentracji. Zmiany zapalne opon, naczyń, nerwów stawów serca, a czasem

i innych narządów Leczenie tylko objawowe.

10. Wstrząśnienie mózgu.

Objawy kliniczne:

- krótkotrwała utrata przytomności (w tym okresie bladość powłok skórnych, wiotkość, brak odruchów, spadek RR).

- po powrocie świadomości często nudności, wymioty, bóle i zawroty głowy, niepamięć wsteczna i/lub niepamięć następcza

- brak objawów oponowych, ogniskowych w bad neurologicznym

- niekiedy następstwem jest długotrwały stan pourazowy(utrzymywanie się powyżej 24h wskazuje na stłuczenie mózgu).

Postępowanie:

- obserwacja pacjenta, przez co najmniej dobę: kontrola stanu świadomości (skala Glasgow), RR, tt, symetria źrenic

- RTG czaszki

- rozważyć CT głowy bez kontrastu (szczególnie przy uwidocznionym w RTG złamaniu.

Objawy późne:

- uporczywy ból głowy o niewielkim nasileniu

- zawroty głowy, uczucie pustki w głowie

- zaburzenia zdolności koncentracji

- zaburzenia pamięci

- łatwa męczliwość

- rozdrażnienie, niski próg frustracji

- nietolerancja jasnego światła

- nietolerancja głośnych dźwięków

- lęk i depresja, zaburzenia snu

11. Krwiak nadtwardówkowy

- jest to gromadzenie się krwi tętniczej w przestrzeni nadtwardówkowej (zwykle złamanie kości czaszki i uszkodzenie tętnicy oponowej środkowej)

Objawy:

- po powrocie świadomości i ustąpieniu wstrząsu stan może być dobry, potem szybko narastają zab świadomości, obj ogniskowe (anizokoria ze sztywnością źrenic po stronie krwiaka i niedowład kontralateralny, bradykardia.

Bezpośrednio po urazie pacjenci są najczęściej nieprzytomni. Charakterystycznym objawem jest trwające kilka minut-kilka godzin przejaśnienie świadomości (przerwa jasna). Narastaniu krwiaka towarzyszyć mogą takie objawy, jak:

- poszerzenie źrenicy po stronie krwiaka

- objawy połowicze

- objawy ucisku na pień mózgu

- objawy zespol nadciśnienia wewnątrzczaszkowego

- śpiączka mózgowa.

Leczenie: MRI, TK głowy, zabieg chirurgiczny. W przypadku dobrego stanu chorego i grubości krwiaka mniejszej niż 15 mm oraz przesunięciu struktur linii środkowej o mniej niż 5 mm można rozważyć obserwację i leczenie zachowawcze..

12. Z jakimi chorobami różnicujemy autyzm.

W diagnostyce autyzmu bierzemy pod uwagę:

1. schizofrenię dziecięcą: rozpoczyna się po 3-4rż i w odróżnieniu od autyzmu objawy są już w wieku niemowlęcym. W przebiegu schizofrenii mogą występować omamy i urojenia. Objawy te nigdy nie występują w autyzmie. W schizofrenii są częste w porównaniu z autyzmem występowanie psychoz w rodzinie.

2. upośledzenie umysłowe: dziecko upośledzone umysłowo ma bardzo dobry kontakt emocjonalny z innymi - szuka z nimi kontaktu, akceptuje ich, tuli się, wyciąga rączki. Stara się przebywać w towarzystwie rówieśników i ich naśladować. Aktywnie uczestniczy w zajęciach i zabawach grupowych.

3. dziecko z niedosłuchem lub głuche: nawiązuje kontakty społeczne przez stosowanie różnego rodzaju sposobów komunikacji pozawerbalnej.

15. Typy upośledzenia umysłowego.

Poniżej 70 punktów IQ Wechslera: (69-55) IQ upośledzenie w stopniu lekkim - jest to poziom charakterystyczny dla 12 rż; osoby te są samodzielne i zaradne społecznie, nie powinny jednak wykonywać zawodów wymagających podejmowania decyzji, ponieważ nie osiągnęły etapu myślenia abstrakcyjnego w rozwoju poznawczym. Życie rodzinne przebiega bez trudności. W socjalizacji mogą nabywać zaburzeń osobowościowych ze względu na atmosferę otoczenia o stosunku innych. Przy intensywnym treningu poznawczym w dłuższym czasie osoby z upośledzeniem w stopniu lekkim osiągają podobne wyniki, co osoby z przeciętnym IQ. Do 12rż brak różnic rozwojowych.

54-40 IQ uu w stopniu umiarkowanym funkcjonowanie intelektualne na poziomie 9 r.ż. W okresie przedszkolnym istnieją trudności z nabywaniem regułspołecznych(lojalność, współdziałanie), a także niezręczność fizyczna, powolny rozwój motoryczny. Poza tym do r.ż. rozwój jest prawidłowy. Osoby takie mogą nabywać umiejętności samoobsługowe, nie gubią się w dobrze znanym terenie, mogą pracować w zakładach pracy chronionej.Nie powinny zakładać rodzin.

39 - 25 IQ - uu w stopniu znacznym: poziom rozwoju 6-latka. Około 4-5 r.ż. zauważalne spóźnienie rozwoju psychofizycznego. Osoby te mogę opanować samoobsługę, przy stałej opiece mogą wyuczyć się czynności domowych, ale nie są zdolne do wyuczenia zawodu. Mogą podejmować prace niewymagające kwalifikacji.

Poniżej 25 IQ - uu w stopniu głębokim: poziom funkcjonowania odpowiadający 3 r.ż. Możliwe jest opanowanie tylko najprostszej samoobsługi. Osoby te żyją krótko, rodzą się najczęściej zdeformowane fizycznie, przez całe życie wymagają opieki instytucjonalnej

Wzór Wechslera IQ=100+15(x-u)/Q

x - oznacza wynik surowy uzyskany w teście przez konkretną osobę

u - oznacza wartość średnią wyników surowych w danej grupie wiekowej

q - oznacza wartość odchylenia standardowego wyników surowych w danej grupie wiekowej.

16. Objawy przejściowego udaru niedokrwiennego (TIA) z zakresu tęt szyjnej.

TIA to Stan przejściowego niedokrwienia ograniczonych okolic mózgu z krótkotrwałymi, trwającymi <24h całkowicie odwracalnymi objawami ogniskowymi

Objawy: TIA w obszarze tętnicy szyjnej wewnętrznej

- Zaburzenia ruchowe (po stronie przeciwnej do niedokrwienia)

- Niezgrabność ruchów

- Osłabienie siły mięśniowej

- Niedowład (połowiczy, twarzowo-ramienny, tylko części twarzy, tylko ręki lub stopy)

- Zaburzenia czuciowe

- Parestezje (zakres jak w niedowładach)

- Niedoczulica (zakres jak w niedowładach)

- Afazja

- Zaburzenia widzenia

- Jednooczne (po stronie niedokrwienia)

- Połowicze jednoimienne (po stronie przeciwnej)

17. Objawy guza móżdżku.

- brak koordynacji ruchów

- niezgrabność, brak precyzji ruchów

- trudności w ocenie zasięgu i momentu zatrzymania

- trudności w łapaniu obiektu

- niezdolność do wykonania szybkich ruchów naprzemiennych

- drżenie ciała

- potykanie się, chodzenie na szerokiej podstawie

- mowa niewyraźna

- słabe napięcie mięśni,

- gwałtowne ruchy gałek ocznych, oczopląs.

OBJAWY PODMIOTOWE I PRZEDMIOTOWE

1/ Objawy ogólne spowodowane wzrostem ciśnienia śródczaszkowego: bóle głowy, wymioty, zaburzenia psychiczne,

2/ Obrzęk tarczy nerwu wzrokowego u 25 % pacjentów,

3/ Zmiana ciepłoty ciała, spadek częstości tętna, zaburzenia oddechowe, wahania RR,

5/ Zaburzenia emocjonalne: senność, stępienie uczuciowe, zaburzenia kontaktu z otoczeniem,

6/ Niedowłady połowicze,

7/ Niedowidzenie przeciwstronne do półkuli zajętej przez guz, halucynacje, błyski świetlne, niedowidzenie kwadrantowe przy zmianach w płacie potylicznym

12/ Zespoły wklinowania w miarę wzrostu guza:

* wgłobienie podnamiotowe- gdy tkanki mózgu zostają przemieszczone pod wcięcie namiotu móżdzku,

*wgłobienie centralne- przemieszczenie tkanek i ucisk są obustronne, prowadzi do śpiączki, miernego poszerzenia źrenic i ich sztywności, zaburzeń oddychania, zniesienie odruchu oczno- głowowego i oczno-przedsionkowego, sztywność lub wiotkość uogólniona ciała;

* wgłobienie płata skroniowego jest asymetryczne klina tego płata pod wcięcie namiotu, przy porażeniu,

18. Czynniki etiol zatorów tęt mózg

- Wrodzone lub nabyte wady serca (zwłaszcza z przeciekiem z prawej strony na lewą)

- Zapalenie wsierdzia lub mięśnia serca

- Zaburzenia rytmu serca

- Zator powietrzny

- Zator tłuszczowy

-

Zaburzenia czynności serca -wady, zaburzenia rytmu, zmniejszenie objętości wyrzutowej serca

- Spadek ciśnienia tętniczego krwi

- Hipowolemia

19. Krwotok mózgowy - przyczyny i objawy.

* przyczyny:

- Uraz głowy- Krwawienia podtwardówkowe- Krwawienie podpajęczynówkowe- Krwawienie śródmózgowe- Krwawienie dokomorowe

- Krwawienie samoistne- Malformacje tętniczo-żylne- Tętniaki- Skazy krwotoczne

Krwawienie podtwardówkowe: Krwawienie ma miejsce do przestrzeni podtwardówkowej, położonej między oponą twardą a oponą pajęczą. Najczęściej dochodzi do niego wskutek przerwania żył górnych mózgu (żył mostkowych) przenikających przez przestrzeń podtwardówkową do zatoki strzałkowej górnej

- Często u noworodków

- Przedłużający się poród, pomoc ręczna

- Stupor, śpiączka

- Zaburzenia odruchów źrenicznych, mięśni zewnętrznych gałek ocznych

- Odgięciowe układanie głowy,

- Zaburzenia oddechowe - bezdechy

- Drgawki

- Jednostronne rozszerzenie źrenicy z brakiem reakcji na światło

- Konsekwencje - rozległe wodniaki podtwardówkowe

Krwawienie podpajęczynówkowe: krwawienie do przestrzeni podpajęczynówkowej, która znajduje się między pajęczynówką a opona miękką mózgu Przyczyną krwotoku podpajęczynówkowego jest uszkodzenie naczynia krwionośnego wewnątrz czaszki - często spowodowane urazem głowy. Tętniaki tętnic mózgowych i malformacje tętniczo-żylne zwiększają ryzyko krwotoku podpajęczynówkowego, bo osłabiają ścianę naczyń krwionośnych które w tych miejscach mogą łatwo pęknąć. Ryzyko krwotoku podpajęczynówkowego jest większe u ludzi z nadciśnieniem tętniczym, miażdżycą i chorobami prowadzącymi do zaburzeń krzepnięcia krwi, takich jak białaczka

Objawy: nagły, ostry i bardzo silny ból głowy, który osiąga maksymalne nasilenie w ciągu kilku sekund (pacjenci czasem opisują ten ból jako "uderzenie młotkiem w głowę" lub najsilniejszy ból, jaki kiedykolwiek mieli w życiu - również w porównaniu z bólem porodowym);

zawroty głowy, mdłości, wymioty i drgawki, zaburzenia częstości oddechu i tętna, utrata przytomności, sztywność karku, światłowstręt

inne zaburzenia i objawy neurologiczne (na przykład drętwienie albo paraliż jednej kończyny, nierówna szerokość źrenic upośledzenie mowy).

- Rzadziej niż u dorosłych

- Przyczyna - najcz. Wady rozwojowe naczyń OUN, gł. naczyniaki, tętniaki rzadko

- Inne przyczyny - bakteryjno-toksyczne, wady wrodzone serca,choroby układu krwiotwórczego, białaczka,urazy głowy

- U noworodków - przerwanie powierzchownych tętnic opony miękkiej lub delikatnych naczyń przestrzeni podpajęczynówkowej

- Po niedotlenieniowo-niedokrwiennych incydentach lub urazach głowy płodu

Objawy U noworodków i niemowląt

- Pobudzenie, płacz

- Narastające zaburzenia świadomości do śpiączki

- Napięte uwypuklone ciemiączko

- Drgawki ogniskowe lub uogólnione

- Niedowłady nerwów czaszkowych lub niedowłady połowicze

- Objawy oponowe nie występują lub są słabo wyrażone

- Wybroczyny na dnie oczu

- Uniesienie tarczy nerwu wzrokowego

U dzieci starszych

- Silne bóle głowy

- Wymioty

- Zaburzenia stanu psychicznego

- Zaburzenia ciśnienia tętniczego, gorączka

- Objawy oponowe

- Ogniskowe objawy ubytkowe

Krwawienie śródmózgowe to krwawienie bezpośrednio do miąższu mózgowego

- Często u noworodków donoszonych

- Urazy, malformacje naczyniowe, koagulopatie, guzy

- U noworodków - niedobór wit. K

- Ukrwotocznienia ognisk niedokrwiennych

- Znaczna małopłytkowośc <20 000, ale u dzieci rzadko

- przyczyny: angiopatie naczyń mózgowych (zaburzenia w budowie ścian) - anomalie tętniczo - żylne - tętniaki - guzy nowotworowe

Objawy

- początek gwałtowny i nagły

- Nagła utrata przytomności (80-90%)

- Zaburzenia oddychania

- Drgawki utrata przytomności

- płyn mózgowo - rdzeniowy z domieszką krwi

- Ubytkowe objawy neurologiczne

- U starszych dzieci - ból głowy, wymioty

20.

21. Główne następstwa przepukliny o-r w okolicy lędź- krzyż.

Neurogenny pęcherz moczowy - na skutek uszkodzenia rdzeniowego środka oddawania moczu, zwieracz cewki moczowej jest wiotki (mocz wypływa stale) lub obkurczony (zaleganie moczu w pęcherzu), dziecko początkowo oddaje mocz kroplami bez przerwy, ponieważ zwieracze cewki nie funkcjonują; stopniowo może dojść do wytworzenia automatyzmu opróżniania się pęcherza i dziecko oddaje mocz małymi porcjami, opróżnianie nie jest jednak całkowite i może dojść do zakażenia, w celu całkowitego opróżnienia konieczne jest systematyczne cewnikowanie u małych dzieci wykonywane przez rodziców, starsze uczą się samodzielnego cewnikowania

Neurogenny kanał odbytowo-odbytniczy - zab oddawania stolca wynika z nieprawidłowego unerwienia końcowego odcinka przew pok, mięśni zwieraczy odbytu, odbytnica nie opróżnia się całkowicie ze stolca, efektem tego są zaparcia, tworzenie kamieni kałowych, zapalenie śluzówki jelita, niedrożność mechaniczna jelit, perforacja jelita, zapalenie otrzewnej; by nie dopuścić do zalegania mas kałowych w j. grubym należy stosować dietę zawierającą pokarm bogaty w błonnik, także jogurty, kefiry i inne lub farmakologiczne preparaty ułatwiające wypróżnienie(Lactuloza). Jeśli dojdzie do zaparcia: czopki glicerynowe, wlewki z 0,9% NaCl z dodatkiem 10% NaCl(enema rectonal)

Zaburzenia unerwienia kończyn dolnych, zab czucia - zab czucia mają charakter mozaikowaty, nie można dokładnie ich określić; mózg nie jest informowany o bodźcach działających na skórę; dziecko nie czuje dotyku, bólu, ciepła, nieprawidłowa, zbyt słaba praca mięśni kończyn i ich obniżone napięcie prowadzi do zastoju wody w tk, do obrzęków, gorszego krążenia krwi i płynów ustrojowych; brak czucia głębokiego, dziecko nie wie jak leży kończyna - łatwo może dojść do złamań, odleżyny - zapobieganie im.

Deformacje ortopedyczne - są wynikiem zaburzenia równowagi mięśniowej jako skutek uszkodzenia neurologicznego, nawykowo przyjmowanej postawy po urodzeniu, towarzyszących wad wrodzonych narządu ruchu. Deformacje stóp, stawu biodrowego, kręgosłupa.

Wodogłowie - wytworzenie się przeszkody na drodze odpływu płynu m-r do przestrzenie na zewnątrz mózgu. Gromadzenie się go pod ciśnienie, rozpieranie ukł komorowego i ucisk na tk mózgowia, które zanikają. Opieka nad dzieckiem z ukł zastawkowym, który zakłada się tylko a wodogłowiu aktywnym. Zabieg założenia polega na połączeniu komory mózgu z jamą ciała przy pomocy drenów wyposażonych w zastawkę regulującą ciśnienie. Planowo wymienia się elementy zastawki, które okazują się za krótkie lub się przemieściły. W wypadku niesprawności układu pojawiają się objawy nadciśnienia wewnątrzczaszkowego. Przywraca się wtedy drożność układu zastawkowego wymieniając uszkodzone elementy, łącząc rozłączone lub zakładając nowy układ.

23. Wymień możliwe do wystąpienia problemy w karmieniu u dzieci w wieku przedszkolnym z postacią tetraplegi mpdz.

- spastyczność języka, niedomykanie warg, zaburzenia żucia i połykania (stosowanie masaży twarzy i podniebienia, ćwiczenie języka, warg), - nieprawidłowe napięcie i ruchomość mięśni języka, podniebienia i gardła powodują łatwe zachłystywanie się,

- brak synchronizacji między zamknięciem tchawicy i przełknięciem pokarmu grozi zadławieniem się

- trudności w formułowaniu kęsa pokarmowego i przechodzenie pokarmów płynnych i stałych z j ustnej do dalszych odcinków p pok.

- zaburzenia koordynacji żucia nie pozwalają na dokładne rozdrobnienie pokarmu i dziecko połyka duże kawałki - dławi się

- nadmierne wyprostowanie głowy do tyłu powoduje szerokie otwieranie ust, natomiast pochylenie głowy do przodu (przy hipotonii) powoduje wypadanie pokarmu

- mała ruchomość języka powoduje, że spoczywa on w pozycji płaskiej, nie wykonuje ruchów poziomych w czasie połykania

- przy jedzeniu język unosi się do góry bądź cofa, prze, co pokarm dostaje się pod język i dziecko ma trudności z przesunięciem go do tylnej części j ustnej i połknięciem

- nadmierna wrażliwość okolic j ustnej i śluzówek powoduje uciążliwe zakrztuszenia i wymioty

- niska sprawność warg i słabe napięcie mięśni okrężnych powoduje, że w czasie jedzenia dziecko nie ściąga pokarmu z łyżeczki tylko jest on wlewany do buzi

24. Problemy pielęgnacyjne u dziecka z zespołem Downa w okresie niemowlęcym.

-brak odruchu ssania i połykania:

*karmienie dziecka przez sondę, karmienie według jednakowych ustalonych godzinach (ze względu na mała aktywność), prowadzenie kontroli karmień, przyrostu m.c., instruktaż matki jak karmić dziecko sondą, masaż mięśni twarzy, języka i podniebienia, żuchwy, policzków, dziąsła po uprzednim instruktażu logopedycznym

-wysychanie błon śluzowych i jamy ustnej

*częste zwilżanie ust i jamy ustnej aftinem, natłuszczanie okolic ust kremami, toaleta jamy ustnej, zapewnienie odpowiedniej temp. ciała i otoczenia oraz nawilżanie powietrza, zapobieganie chorobom g. dr oddechowych.

-obniżone napięcie mięśniowe, wiotkość uogólniona

*częsta zmiana pozycji ułożenia dopingująca niemowlę do powrotu, wykonywanie ćwiczeń podczas kąpieli masowanie, zginanie, prostowanie, nacieranie, oklepywanie, zwiększenie aktywności dziecka, uczestniczenie w ćwiczeniach rehabilitacyjnych

-obniżona odp. organizmu , skłonność do zakażeń

*izolowanie przed zakażeniami, unikanie przeciągów, przemarźnięć dziecka, nie lekceważyć niepokojących objawów: wzr temp, nakłanianie matki do karmienia piersią w celu ochrony przed infekcjami, przeciwdziałanie powikłaniom w razie wystąpienia infekcji

-niebezpieczne wystąpienie pęknięć suchej i napiętej skóry na palcach i policzkach

*stosowanie ćwiczeń pobudzających krążenie: nacieranie, masowanie, oklepywanie, stosowanie środków natłuszczających skórę, stosowanie ubrań luźnych, bawełnianych niepodrażniających skóry, codzienna toaleta całego ciała, obserwacja podczas kąpieli wszystkich zmian na skórze, pęknięcia otarcia nadżerki, stos. Kremów leczniczych, roztworów z rumianku, krótko obcięte paznokcie u dziecka i opiekunów.

-ryzyko wystąpienia zaparć w pierwszych miesiącach życia:

*dopajanie dziecka, masowanie okolic brzucha, ciepła kąpiel, masaż brzucha w trakcie kąpieli, w razie konieczności środki farmakologiczne (czopki)

-niebezpieczeństwo wystąpienie wymiotów i ulewań:

*obserwacja dziecka podczas karmienia, karmić powoli, robić przerwy w czasie karmienia, założenia karty karmień, wymiotów i ulewań, karmienie w pozycji półwysokiej 45º, po posiłku trzymanie w pozycji pionowej do czasu odbicia połkniętego powietrza, po karmieniu ułożenie na prawym boku

-trudności w spożywaniu posiłków u starszych niemowląt z powodu dużego wystającego języka i otwartych ust:

*karmić powoli, małymi porcjami, łyżeczką (posiłki zmiksowane), podczas karmienia naciskać język łyżeczką a podbródek delikatnie unosić ku górze( powoduje to ruch języka i zamknięcie buzi).

25. Czynniki ryzyka w padaczce wczesnodziecięcej.

- niesystematyczne przyjmowanie leków padaczkowych

- samowolne przerwanie leczenia lub zmiany dawek leków

- zmęczenie

- niepokój, stres

- nieprzespana noc, sen zbyt krótki, podróż nocna

- monotonne, nużące zajęcia

- migocące światło, drganie ekranu telewizyjnego

- alkohol i używki

- głośna muzyka

- czynniki hormonalne (miesiączka, przyjmowanie leków p/padaczkowych padaczkowych antykoncepcyjnych jednocześnie - nie można ich łączyć, bo działanie ich będzie nieskuteczne

- infekcje

- podwyższona temp ciała, przegrzanie ciała, nie powinni się opalać.

Ⴗ uszkodzenie górne typu Erba - Duchenne'a : powstaje w wyniku uszkodzenia pnia górnego, lub korzeni.

-porażenie obejmuje: mięśnie obręczy barkowej

,mięśnie zginacze przedramienia. Objawy: ręka zwisa bezwładnie wzdłuż ciala w położeniu przywiedzionym i obruconym do wewnątrz. Obnizona obrecz poo stronie porazonej,Niemożność odwodzenia i odwracania,zginania,uposledzone czucie barku i boczne stronie ramienia, brak odruchu z mięśnia dwugłowego, a podczas odruchu z mięśnia ramienno - promieniowego nie ma zgięcia przedramienia, ale może wystąpić zgięcie palców

---