Terapia dzieci z sensoryzmami
autyzm
Jak przeprowadzić terapię- propozycje
1.Dotyk
nadwrażliwość:
- wyeliminuj wszystkie sztywne, szorstkie, ciasne lub niewygodne ubrania,
- wszelkie próby kontaktu fizycznego powinny być podejmowane w sposób delikatny
- w miejscu terapii nie powinno być za ciepło,
- pozwól dziecku bawić się swoim ciałem, w miarę postępów dodawaj zajęcia bardziej zróżnicowane,
- wprowadź delikatne masaże całego ciała - ale pamiętaj nic na siłę
niedowrażliwość:
- takie dziecko potrzebuje jak najwięcej stymulacji
- poruszaj jego rękami, biegaj z nim, łaskocz,
- szoruj skórę szczotkami
- rób dziecku głębokie masaże
- dodawaj nowe i bardziej zróżnicowane bodźce
biały szum
- nie pozwól dziecku na kontakt z wibrującymi przedmiotami
- dziecko musi nauczyć się odróżniać wrażenia dotykowe pochodzące z wewnątrz i zewnątrz
- za każdym razem, gdy podajemy dziecku jakiś bodziec musi być jasno określone, skąd pochodzi i co to za bodziec
- mów o tym co chcesz zrobić, jak chcesz to zrobić i po co chcesz to zrobić
- trzeba zademonstrować przed stymulacją każdy bodziec dotykowy i wyjaśnić, na czym polega, przed jego zadziałaniem
- na początku wystarczy jak będzie odróżniać dwa bodźce np. łaskotanie i podnoszenie do góry
2.Węch
nadwrażliwość
- dobrym antidotum jest świeże powietrze
- zrezygnawać z wszelkich środków zapachowych
- ubranie czyścić środkami bezzapachowymi
- pokarm powinien mieć łagodny smak
- podczas terapii prezentujemy dziecku zapachy łagodne i delikatne
- najpierw uprzedź dziecko co będziesz robić
- nigdy nie podstawiaj aromatu bezpośrednio pod nos
- jak będzie tolerować już zapachy z otoczenia prezentujemy mu zapach ludzi pozwalając dziecku na obwąchanie ich teraz dziecko może bawić się w odgadywanie kto to jest? Z zawiązanymi oczami.
niedowrażliwość
- na każdym kroku dziecko powinno stykać się z zapachami
- prezentując dziecku zapachy nie komentujmy czy zapach jest przyjemny czy nie, ale zawsze mówmy co to za zapach
- zapachy prezentuj w jak najczystrzej postaci
- przedmioty do wąchania podstawiamy prosto pod nos
- odróżnianie kolorów zaczynaj od dwóch silnych ale zupełnie różnych
biała szum
- musisz nauczyć dziecko reagować na zapachy pochodzace spoza jego ciała
- stosuj dezodoranty pochłaniające zapachy i bezwonne środki do czyszczenia
- spryskuj dziecko i jego ubranie jednym pojedynczym zapachem, ale wyraźnym i łatwo odróżnialnym od innych
- zapachy zmieniamy codziennie, gdyż stają się zapachem dnia
- codziennie przed stymulacją głośno określamy zapach dnia
- dziecko musi nauczyć się odróżniania tego zapachu od innych prezentowanych
- zawsze pokazuj dziecku źródło zapachu
- jak zaczyna reagować na zapachy pochodzące z zewnatrz powoli zmniejszmy intensywność zapachu dnia
- powoli z niego rezygnujemy
- następnie podsuwamy zapachy i prosimy o ich rozpoznawanie
- pamiętaj aby ta terapia była skuteczna powtarzaj te czynnosci nawet kilka razy w ciągu dnia
3.Słuch
nadwrażliwość
- w pomieszczeniu terapeutycznym powinny znaleźć się dywany, kotary, specjalne wykładziny sufitowe pochłaniające dźwięki
- unikać należy miejsc zatłoczonych gdzie dziecko będzie narażone na zbyt głośne dźwięki
- nie wolno krzyczeć na takie dziecko
- uprzedzaj dziecko o możliwości hałasu
- szeptaj do dziecka
niedowrazliwość
- dużo stymulacji dźwiękowej ale nie może być ona chaotyczna
- dźwięki powinny być ostre, łatwe do rozpoznania i należy je prezentować pojedynczo
- pomieszczenie powinno być jak najbardziej akustyczne najlepiej kuchnia lub łazienka
- dźwięk powinien być przerywany a nie ciągły i nie może konkurować z innymi dźwiękami
- używaj zabawek dźwiękowych
- pozwól dziecku pokrzyczeć i pohałasować
- wychodź z dzieckiem w hałaśliwe miejsca - sklepy, kina..
- naucz dziecko lokalizować dźwięki
biały szum
- mów nieustannie do dziecka, staraj się aby dziecko nie koncentrowało się na słuchaniu siebie
- wykorzystaj kota podczas terapii
- zachęcaj dziecko do przyjmowania różnych pozycji turlanie, leżenie na plecach...
- podawaj dziecku zabawki dźwiękowe ale mów mu skąd pochodzi dźwięk
- niech dotyka głośników z których odtwarzana jest właśnie muzyka - niech poczuje wibrację
- zastosuj słuchawki lekarskie, za pomocą których będzie słuchało swojego serca i odgłosów trawienia co pewien czas my mówmy do tych słuchawek, ale dziecko musi widzieć nasze usta i czuć nasz oddech
4. Smak
nadwrażliwość
- podawaj dziecku łagodne i delikatne potrawy
- najpierw przyzwyczajaj je do smaku słonego i słodkiego następnie wprowadzaj kwaśny i gorzki
- nowe pokarmy i smaki mieszaj najpierw z już poznanymi i zawsze mów co podajesz
niedowrażliwość
- usuń z okolicy wszystkie trujące substancje, które mogłoby spróbować dziecko
- wprowadzaj terapię od tyłu języka - wprowadzając smak gorzki w formie płynu
- pamiętaj najpierw powiedz dziecku co to jest potem podawaj do spróbowania
- gorzki płyn podawaj przez około 2 tygodnie potem wprowadź kwaśny- też w postaci płynu
- następnie słony a na końcu słodki - te smaki na czubek języka zawsze co 2 tygodnie
- gdy nauczymy dziecko rozpoznawania tych smaków możemy zacząć je mieszać między sobą - jednego dnia słodki innego gorzki...
- jak przestanie to sprawiać dziecku trudności to zamieniamy smaki w ciągu dnia
biały szum
- masuj język dziecka
- podczas mycia zębów szoruj mu język jego czubek i język
- włóż dziecku np. kostkę cukru między policzek a zęby niech powoli się rozpuszcza i dociera do języka, wykonuj takie ćwiczenie ze wszystkimi smakami, ale zacznij od smaku najlepiej preferowanego przez dziecko
- najpierw powiedz dziecku co to jest, następnie daj mu powąchać a potem włóż mu miedzy policzek a zęby, żeby mogło się rozpuścić
- kiedy nauczy się już tolerować smaki uczymy je rozróżniać - zawsze zaczynaj od słodkiego i słonego i od czubka języka
- w trakcie nauki wprowadzaj kolejne smaki do normalnego jedzenia.
5. Wzrok
nadwrażliwość
- ogranicz bodźce wzrokowe
- światło podczas terapii powinno padać z boku
- wyeliminuj lustra i błyszczące elementy, migające światła
- nie zmuszaj dziecka do przebywania na słońcu zakładaj mu okulary przeciwsłoneczne
- dziecko musi przejąć kontrolę nad ruchem światła, więc za pomocą latarki niech wodzi wzrokiem za źródłem światła,
- niech układa układanki, kalkuje obrazki, ale nie pozwalaj mu aby za długo było skupione na jednym zadaniu
niedowrażliwość
- stymuluj mu wzrok
- ważny jest kontrast miedzy ciemnością a światłem
- niech dziecko dotyka wszystko co widzi
- prezentujemy dziecku przedmiot, opowiadamy o nim, pozwalamy dotknąć, a potem pokazujemy go z różnej odległości i w różnym oświetleniu
- wykorzystuj kolorowe światła i cienie
- przypominaj aby dziecko patrzyło na przedmiot i dotykało je
- wykorzystuj lupę
- dziecko ma patrzeć na przedmioty a nie na światło
- wykorzystuj kredki fosforyzujące
biały szum
- ogranicz poklepywanie dotykanie i tarcie powiek
- używaj do stymulacji latarki, ale to ty kontroluj jej ruchy
- nie wymuszaj kontaktu wzrokowego
- przyciągaj wzrok dziecka, kieruj go na światełka, kolorowe zabawki
- źródłem światła zawsze manipuluje terapeuta
- zacznij terapię od zabawy - ciemno- jasno, następnie przejdź do kolorów
- używaj dużego lustra do pokazania konturu ciała dziecka, zwróć jego uwagę na różne części ciała
- wykonuj zabawy ruchowe przed lustrem
- skieruj uwagę dziecka na świat zewnętrzny, zmuś je do obserwacji i reakcji na różne bodźce wzrokowe.
Podsumowanie:
Wszystkie sugestie dotyczące postępowania są jedynie wskazówkami, ponieważ każde dziecko jest inne. Jeśli jednak zrozumiemy problem i proponowane podejście, będziemy umieli je uogólnić i zaimprowizować odpowiednie postępowanie. Celem jest jak najlepsze funkcjonowanie kanałów sensorycznych, by choć częściowo uwolnić dziecko od natrętnych zachowań odciągających jego uwagę od rzeczywistego świa
cyt. za: pedagogika.com