- podręcznik programowy „Moje otoczenie. Historia i społeczeństwo 5” Jarosław Machnicki, Grzegorz Liebrecht, Jacek Wołowiec, Wydawnictwo MAC, Kielce 2001,
|
|
Powitanie, czynności porządkowe, sprawdzenie obecności. [ok. 5 min.]
Pytanie do klasy: zadanie domowe ćw. 1, s. 32 z zeszytu ćwiczeń (kalendarium).
|
Uczniowie przygotowują się do lekcji: wyjmują podręczniki, przygotowują się do sprawdzenia zadań domowych.
Wybrany uczeń odczytuje poprawne odpowiedzi.
|
Rekapitulacja wtórna [ok. 5 - 7 min.]:
Przypomnienie najsłynniejszych bitew, o których była mowa na poprzedniej lekcji, m.in. pod Grunwaldem, pod Warną. Pytam uczniów o daty tych wydarzeń.
|
Uczniowie zgłaszają się do odpowiedzi podnosząc rękę.
|
Zdanie wiążące [ok. 2 min.]:
Okres historyczny, o którym do tej pory mówiliśmy, to średniowiecze. Pytanie do klasy: jakie potraficie wymienić charakterystyczne cechy Średniowiecza?
|
Uczniowie podnoszą ręce i zgłaszają się do odpowiedzi. Wymieniają takie cechy, jak: skupienie na Bogu i modlitwie, na życiu pozagrobowym. Najważniejszym językiem była łacina - zarówno dla naukowców, jak i dla religii.
|
Lekcja właściwa [ok. 25 min.]:
Proszę jednego ucznia o zapisanie tematu lekcji na tablicy.
Pytanie do uczniów: z jakich przyczyn ludzie w średniowieczu najczęściej podróżowali?
Wszystkie wymienione odpowiedzi są prawidłowe. Handel bardzo dobrze rozwijał się we Włoszech - pośredniczyły one między Azją, Europą i Afryką. Kiedy już państwa - miasta odpowiednio się wzbogaciły, zaczęły mocno inwestować we własny rozwój. Zatrudniano artystów i rzemieślników do upiększania miasta, interesowano się sztuką, literaturą, muzyką.
We wszystkich tych działaniach w renesansie czerpano inspiracje z osiągnięć epoki starożytności.
Czy znacie inne słowo na określenie Odrodzenia? Poszukajcie odpowiedzi w podręczniku.
Główna myśl przewodnia tej epoki brzmiała: Człowiekiem jestem i nic, co ludzkie, nie jest mi obce. Co to oznaczało w praktyce? Przy odpowiedzi możecie cytować fragmenty podręcznika lub encyklopedii Gutenberga.
Twórców kultury zaczęto nazywać „humanistami” - by podkreślić ich wszechstronność i przenikliwość. A to dlatego, że słowo „humanus” w jęz. łacińskim oznacza „ludzki”.
Przykładem takiego wszechstronnego człowieka był Leonardo da Vinci. Był on malarzem, ale też wynalazcą: konstruował maszyny latające, machiny wojenne.
Jego rodak - Michał Anioł Buonarroti był rzeźbiarzem, malarzem, architektem i poetą.
Ostatni z najsłynniejszych Włochów tamtej epoki to Donato Bramante był architektem i malarzem. To on stworzył pierwszy projekt Bazyliki św. Piotra z Rzymie.
Zadanie dla uczniów - praca w grupach: znajdźcie proszę w encyklopedii zdjęcia dzieł wymienionych przeze mnie artystów.
Za najważniejsze odkrycie tej epoki uznaje się wynalezienie ruchomej czcionki i prasy drukarskiej. Miało to miejsce w Niemczech, ok. roku 1450, a dokonał tego Jan Gutenberg. Dzięki temu książki stały się dużo tańsze, a ich produkcja szybsza. Czy pamiętacie, jak wcześniej rozpowszechniano książki?
|
Uczeń zapisuje: „Odrodzenie”.
Wybrani uczniowie podają następujące odpowiedzi: pielgrzymki do Ziemi Świętej, studia na zagranicznych uczelniach, handel.
Uczniowie znajdują poprawną odpowiedź i podnoszą ręce, by zabrać głos na forum. Odpowiedź brzmi: renesans.
Po chwili poszukiwań uczniowie zgłaszają się do odpowiedzi. Zbieramy informacje od kilku uczniów: następował zwrot ku człowiekowi, zaczęto się bardziej interesować życiem ziemskim, niż pozagrobowym. Kościół stracił centralne miejsce w kulturze.
Uczniowie znajdują fotografie, a następnie przedstawiają je pozostałym dzieciom.
Uczniowie przez chwilę zastanawiają się nad odpowiedzią, wertują własne podręczniki. Ci, którzy znają odpowiedź, podnoszą ręce. Wybrany uczeń mówi: w średniowieczu każdą książkę przepisywano i ozdabiano ręczne. Trwało to bardzo długo, dlatego niewiele osób miało książki na własność.
|
Rekapitulacja pierwotna [ok. 5 min]:
Ćw. 2, s. 36 z zeszytu ćwiczeń. Porównanie średniowiecza i odrodzenia.
Wspólnie tworzymy na tablicy tabelę z różnicami średniowiecze - renesans.
|
Uczniowie rozwiązują zadania, wspólnie czytamy, sprawdzamy poprawność odpowiedzi, wyjaśniamy wątpliwości.
Uczniowie wymieniają kolejne punkty. Uczniowie przepisują tabelę do zeszytów.
|
Zadanie domowe: ćw. 8, s. 38 z zeszytu ćwiczeń (krzyżówka)
Czynności końcowe - uporządkowanie klasy, pożegnanie z uczniami.
|
Uczniowie porządkują swoje miejsca.
|