WIEK 16

Panowanie dynastii Habsburgów (1516-1700). Córka Ferdynanda i Izabeli – Joanna – miała chorobę psychiczną, więc jej małżonek Filip Piękny (syn cesarza Maxymiliana) miał rządzić państwem lecz zmarł niespodziewanie.

Karol I – syn Joanny Szalonej stanął na czele Hiszpanii. (pierwsza połowa 16 wieku). Przeszedł do historii jako Karol V. Karol V został królem w 1517 roku, lecz starał się też o koronę cesarską (w 1519 roku został cesarzem). Przez całe swoje panowanie odwiedzał swoje posiadłości hiszpańskie i był długo nieobecny w Hiszpanii (jego najdłuższa nieobecność to 14 lat). Był doskonałym strategiem , szybko nauczył się hiszpańskiego. Stał się władcą najpotężniejszego państwa Europy od czasów Karola Wielkiego (9 wiek) i Hiszpania przemieniła się w pierwsze światowe imperium. Narodziła się potęga imperium i sądzono, że Hiszpania dąży do podporządkowania sobie Anglii i Francji.

Lud Francji przegrał walkę o koronę cesarską z Karolem V we Włoszech. [Jan Bantyszek – pierwszy polski ambasador w Hiszpanii, zaprzyjaźnił się z Karolem V.]

W 16 wieku nastąpiło starcie między chrześcijanami (kościół protestacyjny i katolicki). Powstał ruch zwalczający kontrreformację: reformacja na którego czele stanął Martin Kuter. Karol V jako cesarz postanowił wyjąć spod prawa Martina Lutra, lecz nic nie zrobił, licząc na pogodzenie obu stron. Kiedy to nie nastąpiło, postanowił po śmierci Martina Lutra nawracać siłą.

Karol V oddał rządy nad posiadłościami w Hiszpanii i Niderlandami swojemu synowi Filipowi II. Filip II – druga połowa 16 wieku. Był pobożny, zamknięty w sobie, nie lubił kontaktu z ludźmi, nie ufał współpracownikom. Jego sukcesem było prawo do tronu Portugalii po śmierci króla Sebastiana. Został królem Portugalii w roku 1580. Szczyt jego potęgo datuje się na koniec 16 wieku. Był fanatykiem religijnym, używał hiszpańskich sił zbrojnych do walki z protestantyzmem w kraju i za granicą, przewodząc kontrreformacji w Europie Zachodniej. Przy pomocy jezuitów i inkwizycji tępił każdą opozycję przeciw sobie i Kościołowi, zarówno w Hiszpanii, jak i w Portugalii, którą zmusił do przyznania sobie korony w 1580. W tym czasie nastąpiło zagrożenie dla katolickiej Europy ze strony Turków – imperium Otomańskie. Dowódcą chrześcijańskiej floty został brat przyrodni Filipa II.

1561 – bitwa pod Lebanto, po raz pierwszy Europa zostaje uratowana. Cervantes wyróżnił się jako żołnierz.

Piraci angielscy często atakowali porty hiszpańskie. Filip II postanowił więc dokonać inwazji Anglii, obalić Elżbietę I i proklamować królową szkocką Marię Steward. Maria Steward została stracona na rozkaz Elżbiety I pod pretekstem prowadzenia rokowań z Hiszpanią.

Koniec 16 wieku – sojusz Francji z Anglią i Holandią (która podzieliła się na protestantyzm). Hiszpania weszła w okres kryzysu ogólnego.

ODKRYCIA GEOGRAFICZNE:

Wyprawy organizowane były w celach odkrywczo-łupieskich. Pożyczano pieniądze od ludzi bogatych aby finansować wyprawy. 1492 – odkryto Amerykę. 1513 r – przepłynięto Przesmyk Panamski. Odkryto ocean Spokojny. 1519-1522: pierwsza wyprawa dookoła świata. Największymi konkwistadorami byli: Hernan Cortez, który podbił Meksyk oraz Francisco Pizarro, który organizował wyprawy wzdłuż Ameryki Południowej. Dotarł do imperium Inków – Peru, gdzie odkryto wiele bogactw. Obaj pochodzili z Extremandury – najbiedniejszego regionu Hiszpanii. Po podboju nastąpił czas kolonizacji. 250 tysięcy Hiszpanów przypłynęło do Ameryki. Ustawa nakazywała zakończenie wypraw zbrojnych i zajmowania terenów pokojowo.

Na początku 17 wieku z około 6 mln Indian zostało tylko milion. Na Karaibach z rodzimej ludności nie pozostało prawie nic. Było to spowodowane przez straty ludzkie z hiszpańskich podbojów, epidemie oraz inny sposób żywienia przez Hiszpanów. Później nastąpił podbój duchowy Ameryki i nawracanie Indian.

Wpływ odkrycia Ameryki na Hiszpanię: więcej dochodów przynosiło srebro niż złoto. Główne uprawy to ziemniaki, pomidory, kukurydza, tytoń (wszystko pochodzące z Ameryki).