56787

podstaw jego poglądów historiozoficznych, koncepcji etycznych i działalności pisarskiej. Najbardziej „katastroficzny” spośród polskich pisarzy (był inspiracją dla poetów lat tr/ydzicstych).

Przerażała go:

- mechanizacja, technika;

- materializm;

- pogarda dla osobowości ludzkiej

Prawdziwa wolność i niezależność kryje się w sztuce.

■ Powieść Pożegnanie jesieni (1927) -utwór wyprzedzający swój czas.

Miejsce akcji - jakiś nierzeczywisty kraj (który jednak ma być bardzo rzeczywistą Polską); Czas akcji - nieokreślona przyszłość;

Główne postacie - Atanazy BazakbaL jego banalna ukochana, bajecznie bogata demoniczna kobieta, książę-dekadent

Treść:

Niedaleka jest już rewolucja „niwelistów”, poprzedzana przez inną rewolucję (niby Kiereńskiego?). Bohater, Atanazy Bazakbal, jeden z tych szalonych intelektualistów i artystów, którzy tworzą sztukę zdegenerowaną, usiłuje wyciągnąć jak najwięcej „metafizycznego poczucia dziwności istnienia” ze swoich przygód erotycznych.(pod tym względem seks był dla Witkiewicza czymś pokrewnym sztuce). Postacie nieustannie bronią się przed zwykłością egzystencji, toczą dysputy filozoficzne i poszukują komplikacji. W powszedniej szarości po rewolucji (opisanej wiele lat później w podobnych terminach przez Orwella) główny boliater cierpi przy swoim biurku w jakimś ciemnym biurze. Potem ucieka za granicę, ale w ostatniej chwili doznaje olśnienia (ten marsz ku depersonalizacji człowieka można odwrócić ostrzegając przed tą „powszechną szarością”). Wraca więc po swoich śladach, lecz zostaje schwytany przez straż graniczną i stracony.