• Nie dziedziczy w zbiegu ze zstępnymi spadkodawcy, którzy mieszali z nim razem w chwili jego śmierci.
• Uprawnienie to przysługuje bez względu na małżeński ustrój majątkowy.
• Dotyczy urządzeń gospodarstwa domowego z który ch małżonek korzystał wspóbue lub wyłącznie.
Uprawnienie to oparte jest na konstrukcji prelegatu (zapis naddztałowy). a zatem przedmioty urządzenia domowego są małżonkowi przyznane ponad jego udziałem spadkowym - wynika to z faktu, że najczęściej najbardziej szkodliwe skutki ekonomiczne śmierci odczuwa mieszkający wspólnie małżonek.
Uprawnienie to małżonkowi nie przysługuje jeśli:
• Wspólne pożycie małżonków' wstało za życia spadkodawcy - przy czym chodzi tutaj o tzw. separację faktyczną, a więc kiedy fonnalnie istnieje małżeństwo, ale małżonkowie nie mieszkają ze sobą.
• Małżonek nie dziedziczy z ustawy - dziedziczy jedynie z testamentu, pozostawał ze spadkobiercą w separacji, zrzekł się dziedziczenia, odrzucił spadek, został uznany za niegodnego, został wyłączony od dziedziczenia w trybie art. 940 k.c. (uzasadni one powództwo o rozwód lub separację wniesione przez współmałżonka, umorzone ze względu na jego śmierć), wyłączony od dziedziczenia na mocy testamentu.
• Małżonek dziedziczy z ustawy razem ze zstępnymi. którzy mieszkali ze spadkodawcą w chwili otwarcia spadku
Uprawnienie to może być wyłączone przez spadkobiercę w testamencie.
Szczególne uprawnienie bliskich do mieszkania
Ars. 923. k.c.
§ 1. Małżonek i inne osoby bliskie spadkodawcy, które mieszkały z nim do dnia jego śmierci, są iprawnione do korzystania w ciągu trzech miesięcy od otwarcia spadku z mieszkania i urządzenia domowego w zakresie dotychczasowym. Rozrządzenie spadkodawcy wyłączające lub ograniczające to uprawnienie jest nieważne.
§ 2. Przepisy powyższe nie ograniczają uprawnień małżonka i innych osób bliskich spadkodawcy, które wynikająz najmu lokali lub ze spółdzielczego prawa do lokalu
Małżonek inne osoby, które zamieszkiwały wspólnie ze spadkobierca do dnia jego śmierci sa uprawom one do korzystania z mieszkania i urządzenia domowego w' zakresie dotychczasowym:
• Uprawnienie to przysługuje nawet jeśli wymienione osoby nie są spadkobiercami.
• Uprawnienie przysługuje przez 3 miesiące od otwarcia spadku.
• Uprawnienie to nie ograniczają uprawnień wynikających z sukcesji szczegóhiej przewidzianej dla najmu lokalu lub spółdzielczego lokatorskiego praw a do lokalu.