57241

zimno, zwykle odczuwamy głód, zaś w bardzo upalny dzień lub mając gorączkę tracimy ochotę najedzenie, zwłaszcza tłustych wysoko kaloiycznych potraw. Szczególną rolę w tej regulacji odgrywa brązowa tkanka tłuszczowa, wytwarzająca najwięcej ciepła. Spożycie pokannu powoduje wzrost produkcji ciepła w organizmie, zwany termogenezą poposiłkową, cicpłotwórczym lub swoiście dynamicznym działaniem pokannu (SDDP). Wzrost ten zależy od ilości spożytego pożywienia oraz jego składu i jest sygnałem dla ośrodka sytości.

MECHANIZM GŁÓD - SYTOŚĆ:

W mechanizmie głód - sytość wszystkie wymienione wyżej rodzaje sygnałów mają swoje miejsce i w mniejszym lub większym zakresie wpływają na ilość spożytego pokarmu. Jak dotąd nic wiele wiemy o tym jak mózg integruje wszystkie te rodzaje sygnałów i wykorzystuje je do zaspokojenia zapotrzebowania organizmu na poszczególne składniki odżywcze. Wydaje się, iż w tym niezbędnym dla przeżycia systemie regulacyjnym mamy do czynienia z REDUNDACJĄ, czyli nadmiarem informacji. Dlatego trudno jest ściśle określić znaczenie poszczególnych sygnałów lub ustalić czynnik odpowiedzialny za zaburzenia apetytu i bilansu energii.

Z odczuwaniem głodu i sytości ściśle związane jest funkcjonowanie zmysłów smaku i powonienia. Głód pociąga za sobą wyraźne zwiększenie ich wrażliwości, a przez to ułatwia poszukiwanie pokannu i pozwala pewniej odczuwać jego smakowitość. Z kolei człowiek, i któr ego progi reakcji zmysłów chemorecepcyjnych zostają podwyższone, staje się mniej wrażliwy na smaki, zapach pożywienia, przez co traci ochotę na dalsze jedzenie lub czyni to bez wyraźnej przyjemności. Związek spożycia pokannu a odczuwaniem przyjemności ma też swoje podłoże psychologiczne.

Ból zdenerwowanie, strach pobudzają mózg do produkcji endogennych OPIATÓW, działających podobnie jak środki uśmierzające. Przedłużają one odczuwanie przyjemności przy jedzeniu i mogą powodować skłonności do przejadania się.

Fizjologiczny mechanizm głód sytość jest najważniejszym ale nie jedynym czynnikiem odpowiadającym za poszukiwanie pokarmu oraz rozpoczynanie i kończenie posiłku. U ludzi modyfikatorem sygnałów fizjologicznych i sensorycznych są czynniki kulturowe i społeczne, towarzystwo innych konsumentów, wierzenia religijne, zwyczaje rodzinne itp.

W określonych warunkach pokarm mający pożądane atrybuty, może być spożywany, mimo braku poczucia głodu, a pokarm nieznany, nieprzyjemny lub zabroniony nakazem religii może być przez człowieka głodnego ignorowany. Współcześnie w większości wyznaczonej mierze w podejmowaniu konsumpcji decyduje pani domu. Jedzenie w znacznej mierze uwarunkowane jest bowiem panującym w danym kraju lub rodzinie zwyczajami, dotyczącymi liczby i pory spożywania posiłków. Do stołu zasiada się wówczas, gdy wiadomo iż posiłek został przygotowany i zostanie na życzenie podany. Jednakże wiele ludzi dojada między posiłkami, mimo nieodczuwalnego głodu, gdyż nie umie sobie odmówić, będącego w ich zasięgu szczegóbiie ulubionego pokarmu o atrakcyjnym wglądzie lub zapachu. Apetyt wyraża chęć spożycia jakiegoś pokannu. Wiąże się on z wy boran pożywiana i regulacją spożycia w wymiarze jakościowym. Fakt, że wiele gatunków zwierząt ma dostęp do szerokiego asortymentu pokannów potrafi je wybierać w sposób zapewniający wzrost i sprawne funkcjonowanie organizmu. Świadczy to o istnieniu instynktownych mechanizmów służących dostosowywaniu struktury spożycia do aktualnych potrzeb pokannowych tych zwierząt.