ZASADA SWOBODNEJ OCENY DOWODÓW ( Art. 7 )
Organy postępowania kształtują swe przekonanie na podstawie wszystkich przeprowadzanych dowodów ocenianych SWOBODNIE z uwzględnieniem:
1. zasad prawidłowego rozumowania ( reguły logiki)
2. wskazań wiedzy ( powszechnej, a jeśli specjalistycznej- to powinien zaczerpnąć opinii biegłego )3. doświadczenia życiowego ( ogólnego, a nie tylko organu procesowego ). Przykład: świadek zeznaje bardzo dokładnie, podobnie jak oskarżony, a zdarzenie miało miejsce kilka lat temu. Sędzia, mając wątpliwości co do tak świetnej pamięci świadka, pyta go "kiedy są urodziny świadka córki?" Światek nie pamięta. Doświadczenie życiowe nakazuje twierdzić, iż zeznania świadka są nieprawdziwe, gdyż jeśli miałby tak dobrą pamięć, aby pamiętać wydarzenie sprzed kilku lat z takimi szczegółami, to na pewno pamiętałby tak znaczący szczegół, jak data urodzin córki.
Uiecie komparatvstvczne
1. zasada legalnej oceny dowodów: funkcjonowała na początku, ustawa określała:
- poszczególną moc dowodów- był podział na dowody pełne i niepełne
Przykład: dowód z "parcha" ( Żyda ), albo dowód ze szlachcica, trzeba było dowodu kilku mieszczan, a jeszcze więcej mieszczanek, by go obalić,
- wymóg określonej quantum dowodów ( liczbowo )- do tej pory zachował się w
prawie angielskim- np. sprawy o szpiegostwo- muszą być dwa dowody bezpośrednie
)- TESTIS UNUS TESTIS NULLUS,
2. zasada swobodnej ( dowolnej ) oceny dowodów ( przyznaje sędziemu całkowitą swobodę, nie jest skrępowany nawet dyrektywami ustawowymi),
Występuje w dwóch wariantach:
a) niekontrolowanej
Do pewnego czasu we Francji, w systemie angielskim- jury nie uzasadnia swojego werdyktu.
b) kontrolowanej ( system kontynentalny )- ( -> uzasadnienie - Art. 424, przekazanie sprawy do ponownego rozstrzygnięcia- Art. 442 §3 ).