SPOŁECZEŃSTWO OBYWATELSKIE I SPOŁECZEŃSTWO PAŃSTWOWE
1) Społeczeństwo obywatelskie (civil society) stanowi jeden z najważniejszych fundamentów idei państwa prawnego w czasach współczesnych
-początki społeczeństwa obywatelskiego wiąże się z początkami demokracji parlamentarnej, ponieważ wówczas stało się jasne, że to nie pojedynczy obywatele, ale przede wszystkich ich stowarzyszenia i organizacje są w stanie skutecznie kontrolować poczynania władzy państwowej, wywierając na nią
Społeczeństwo obywatelskie -> ogół instytucji i organizacji niezależnych od państwa, które nie przeciwstawiają się państwu w jego wysiłkach utrzymania bezpieczeństwa i porządku, chcą jednak kontrolować poczynania władzy państwowej, wywierać na nią wpływ i bronić swoich interesów
wpływy i broniąc swoich interesów
-społeczeństwo obywatelskie obejmuje szerokie spektrum instytucji i organizacji o różnych celach i różnej strukturze, np.:
> partie polityczne
> kościoły
> zwigzki zawodowe
> organizacje polityczne, społeczne, ekonomiczne, etniczne, kulturowe
> korporacje zawodowe
> nieformalne inicjatywy i ruchy obywatelskie
-społeczeństwo obywatelskie jest najbardziej skuteczną formą kontroli aparatu państwowego oraz formą obrony interesów grupowych i mniejszości
-społeczeństwo obywatelskie to warunek fundamentalny zasady państwa prawa
2) Społeczeństwo upaństwowione (sfcrte society) stanowi antytezę
Społeczeństwo upaństwowione -> zespół organizacji i instytucji, które są podporządkowane państwu i które państwo to wykorzystuje, by kontrolować społeczeństwo i poprzez społeczeństwo realizować swoje interesy
społeczeństwa obywatelskiego
-np. wszelkie instytucje z czasów realnego socjalizmu (ZPP, ZNP, ORMO itd.)