-organy nie mają własnych kompetencji w zakresie operatywnego sprawowania opieki ani własnych kompetencji w zakresie nadzoru -z sądem opiekuńczym działają również organy administracyjne i organizacje społeczne w zakresie dotyczącym konieczności ustanowienia opieki i ochrony dziecka
A. USTANOWIENIE OPIEKI
-sąd ustanawia opieką w przypadkach wskazanych w przepisach KRO dotyczących władzy rodzicielskiej
-główną przyczyną jest brak rodziców albo fakt, że żadne z nich nie sprawuje władzy nad swoim małoletnim dzieckiem -sytuacja taka pojawia się w razie, gdy:
1) rodzice są nieznani
2) oboje rodzice nie żyją
3) oboje rodzice są pozbawieni przez sąd opiekuńczy władzy rodzicielskiej albo władza ta im została zawieszona
4) rodzice dziecka nie mają pełnej zdolności do czynności prawnych (np. z powodu małoletniości, ubezwłasnowolnienia całkowitego)
5) przy ustaleniu macierzyństwa lub ojcostwa sąd zawiesił albo pozbawił matkę/ojca władzy rodzicielskiej, a drugie z rodziców również jej nie sprawuje
-pojawienie się tych przesłanek wystarcza, by sąd ustanowił opiekę z urzędu niezależnie od tego, czy dziecko znajduje się pod zadowalającą pieczą faktyczną B. USTANOWIENIE OPIEKUNA ustanowienie opieki * ustanowienie opiekuna -stan prawny opieki może niekiedy istnieć mimo czasowego braku opiekuna
1) Wybór postaci opieki wyróżnia się kilka rodzajów opieki:
a) opieka powierzona iednei osobie
b) opieka sprawowana przez oboje małżonków jest to zalecana forma opieki -małżonkowie mogą być powołani na opiekunów jednego lub więcej dzieci, jeżeli prowadzą tzw. dom dziecka
c) opieka zakładowa nie znalazła ona zastosowania mimo wydania odpowiedniego rozporządzenia wykonawczego i obecnie nie funkcjonuje ona w KRO
-polegała na sprawowaniu opieki przez instytucję lub organizację społeczną
2) Wybór osoby opiekuna w KRO wyznaczono przeszkody, które eliminują bezwzględnie z kręgu kandydatów na opiekuna; należą do nich:
1) brak pełnej zdolności do czynności prawnych
2) pozbawienie praw publicznych
3) pozbawienie władzy rodzicielskiej
4) skazanie za przestępstwo przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności, za przestępstwo z użyciem przemocy, za przestępstwo popełnione na szkodę małoletniego, zakaz prowadzenia działalności związanej z wychowaniem/leczeniem/edukacją małoletnich lub z opieką nad nimi
-podstawowym kryterium wyboru opiekuna jest dobro dziecka
-realizując ten postulat w KRO wskazano preferencje względem niektórych osób należących do kręgu kandydatów na opiekuna:
> należy wziąć pod uwagę przede wszystkim osobę wskazaną przez ojca/matkę, jeżeli nie byli pozbawieni władzy rodzicielskiej