62120

stosuje się zależność analityczną w postaci równania trendu powierzchniowego rzędu k, z którego w dowolnym punkcie o współrzędnych geogr aficznych (<p,,/.,). może być wyliczona wartość opisywanej charakterystyki (najczęściej wielomian rzędu k).

W praktyce inżynierskiej stosowana jest metoda określająca zmianę przepływu w funkcji wielkości powierzchni zlewni Wzór:

Qo- wartość charakterystyki w przekroju obliczeniowym,

Q„-... wodowskazowynr. n- parametr empiryczny.

Wartość n może być wyzrtaczona ze wzoru (gdy mamy dwa przekroje pomiarowe):

Wzór się upraszcza gdy przyrost zlewni jest niewielki.

Gdy marny tylko jeden przekrój można przyjąć n=l dla ekstrapolacji przepływów średnich i minimalnych. rt=2/3 dla przepływów maksymalnych.

Metoda transformacji przepływa w kotwcie rzecznym to metoda transformacji dynamicznej, stosowana najczęściej do ruchu nieustalonego, czyli do fali wezbraniowej.

Metoda analogii hydrologicznej polega na znalezieniu zlewni kontrolowanej i podobnej (analogicznej) pod względem warunków hydrologicznych do zlewni niekontrolowanej i przeniesieniu charakterystyk przepływu określonych w zlewni kontrolowanej do zlewni niekontrolowanej. Nie ma możliwości obiektywnego stwierdzenia, że dwie zlewnie są analogiczne w pełni, czyli identyczne. Pozostaje porównywanie cech fizycznogeograficznych zlewni i charakterystyk meteorologicznych i subiektywne zdecydowanie czy zlewnie są podobne czy nie.

Metody pośr ednie to: równanie bilansu wodnego zlewni, zależności regionalne, modele matematyczne zlewni i procesów hydrologicznych

Równanie bilansu może być wykorzystane do obliczenia odpływu rzecznego, pod warunkiem, że jego składowe są znane lub możliwe do określenia (opad, parowanie terenowe, zmiany retencji, infiltracja, intercepcja). Retencja jest niemożliwa do określenia, więc równanie może być wykorzystywane do obliczania odpływu rocznego śr edniego z wielolecia, bo może być pominięta. Znając śr edni odpływ roczny z wielolecia można obliczyć SSQ, czyli średni roczny przepływ w wieloleciu, oraz oszacować przepływ średni roczny w poszczególnych latach.

Zależności regionalne służą do określania char akterystyk przepływu wyłącznie w zlewniach niekontr olowanych (nie wolno ich używać do przekrojów niekontrolowanych na kontrolowanej rzece). Zależność regionalna jest ustalana tylko dla danej zlewni i nie można jej używać do innych zlewni. Przed użyciem należy dokładnie sprawdzić jak została opracowana i czy można ją zastosować

Modele matematyczne zjawisk hydrologicznych, a przede wszystkim modele zlewni, mogą być wykorzystywane zarówno w zlewniach kontrolowanych i niekontrolowanych Metody coraz częściej używane i szybko rozwijające się.