POLIS OLIGARCHICZNA
Należy wspomnieć o społeczeństwie ateńskim, które składało się z: eupatrydów (arystokracji), chłopów oraz rzemieślników i kupców. Na skutek nakładania zbyt dużej ilości obowiązków na chłopów zaczęły się bunty, które doprowadzą do zmiany ustroju
Na skutek reform Somona (oddłużenie obywateli, odsunięcie arystokracji od władzy) od 554 r. p.iLe. mamy polis oligarchiczną - rcądy najbogatszych; wprowadzono Radę 400 (po 100 z każdej fyle majątkowej), ograniczano uprawnienia archontów, powołano eklezję (Zgromadzenie Ludowe).
Powyższe przemiany jednka nikogo nie zadowalają - pojawiają się w Atenach populiści z Pizystratem na czele - powstaje TYRANIA, która potrwa do 510 r. p.n.e.
POLIS DEMOKRATYCZNA
W latach 506/507 p.ae. powstaje polis demokratyczna na skutek reform Klejstenesa -zniesienie podziału rodowego, wprowadzenie terytorialnego na fyle terytorialne. Całą polis ateńską podzielono na 3 obszary - miasto, wybizeże i centrum kraju, a każda dzieliła się na 10 dzielnic - w sumie 30 fyl. Fyla wewnętrznie dzieliła się na demy (gminy) na czele ze starostami, wybieranymi w drodze losowania na 1 rok (dekarchowie). - przynależność do demu dziedziczna i obowiązkowa.
Perykles - w I poł V w. zmienia zasady: odpłatność za sprawowanie urzędów, dzięki czemu urzędnikiem nie zostawał tylko najbogatszy mieszkaniec. A więc urzędy są: kolegialne (ok. 800 w sumie), kadencyjne (1 rok), odpłatne, ale zarazem odpowiedzialne.
Odpłatność za urzędy - problemy finansowe - upadek demokracji.
Urząd stratega - na czele hierarchii od V w. p.n.e. ; kolegialny, składał się z 10 osób. najpierw wybierani przez poszczególne fyle, potem ZL; nie obowiązywała icli kadencyjność;