64139

. Arbitraż handlowy

Odmiennie niż mediacja, arbitraż jest stosunkowo dobrze znaną polskim przedsiębiorcom i prawnikom metodą rozstrzygania sporów cywilnych poza systemem sądownictwa państwowego. Sądy arbitrażowe (sądy polubowne) to sądy prywatne, złożone z jednego lub większej liczby arbitrów, którym powierza się, w miejsce sądów powszechnych i na podstawie woli stron, rozpoznawanie i rozstrzyganie sporów cywilnoprawnych, w szczególności gospodarczychT131.

9Do zalet arbitrażu - szczególnie atrakcyjnych z punktu widzenia przedsiębiorców - zalicza się szybkość i profesjonalizm, a jednocześnie elastyczność i odformalizowanie.

W porównaniu do sądów powszecluiych sądy polubowne w większym stopniu gwarantują rozpoznawanie i rozstrzyganie spraw w sposób odpowiadający ich specyfice. To strony decydują bowiem o tym, kto rozpatrzy ich sprawę i według jakich zasad toczyć się będzie postępowanie. Co więcej, to od stron zależy, jakie reguły - wynikające z przepisów prawa lub zasad słuszności - będą podstawą rozstrzygnięcia.

5Jako wzór dla nowej regulacji sądownictwa polubownego w Kodeksie postępowania cywilnego (art. 1157-1217), obowiązującej od 17 października 2005 r., posłużyło prawo modelowe (ustawa wzorcowa) z 1985 r. o międzynarodowym arbitrażu handlowym opracowane przez UNCITRAL, Komisję Międzynarodowego Prawa Handlowego ONZf 141. Podstawową zaletą dostosowania prawa krajowego do wzorca UNCITRAL jest aprobata międzynarodowych środowisk arbitrażowych i biznesowych wynikająca z uznania, że dane państwo wyeliminowało lub przynajmniej ograniczyło problemy i ryzyko, związane ze zróżnicowaniem rozwiązań prawnych dotyczących arbitrażu.

Z wielu powodów arbitraż od lat jest często wybieraną metodą rozstrzygania sporów wynikających z transgranicznego obrotu gospodarczego. Jednym z najważniejszych jest możliwość nadania mu prawdziwie międzynarodowego cliaraktem, przejawiająca się m.in. w zasadach dotyczących wyboru arbitrów, języka, miejsca postępowania itd. Pierwszorzędne znaczenie ma również dogodna możliwość egzekucji wyroków arbitrażowych za granicą na podstawie konwencji nowojorskiej z 1958 r. o uznawaniu i wykonywaniu zagranicznych orzeczeń arbitrażowych.