104 Warzywa dyniowaii
Okras wegetacji kawona jest stosunkowo długi, około 150 dni. Aby uzyskać dobrze wyrośnięte owoce, które muszą zdążyć dojrzeć do jesieni, rozsadę należy sadzić na miejsce stałe do końca kwietnia. Kawon uprawie się u nas niekiedy w szklarniach, ale częściej w tunelach foliowych lub inspektach, przy czym nawet w późniejszym okresie wymaga on pomieszczeń ogrzewanych, a przynajmniej z ciepłym podłożem. Najodpowiedniejszym miejscem dla kawona są pomieszczenia po wczesnych rozsadach lub po innych uprawach przyspieszonych, które dostatecznie wcześnie zwalniają powierzchnię uprawną.
8.3.6. Odmiany
W polskim doborze roślin warzywnych i>« ma odmian kawona. W tabeli 8.5. podano opis odmian, które ze względu na wartołc gospodarczą zasługują na uwagę. Okres we-getacji tych odmian jest niezbyt długi. Pula. wski Wczesny jest odmianą selekcjonowany w Polsce i dość dobrze przystosowaną do naszych warunków klimatycznych. Pozosu. le odmiany są u nas uprawiane z importowanych nasion (Dobrakowska-Kopecka 1979).
Kawon, podobnie jak melon, wytwarza dużą ilość świeżej masy. toteż jego wymagania pokarmowe są duże. Uprawiany w podłożach organicznych jest szczególnie wrażliwy na niedobór miedzi, co objawia się zwijaniem brzegów liści, skracaniem międzywęźli i zamieraniem wierzchołków pędów. W przypadku wystąpienia takich objawów należy zastosować kilkakrotne opryskiwanie roślin słabym roztworem siarczanu miedzi (Locas-cio i in. 1968). Rodzaje i sposoby przygotowania podłoży do uprawy kawona oraz dokarmianie roślin w okresie wegetacji mogą być takie same jak w uprawie melona.
Rozsada kawona w chwili sadzenia na miejsce powinna mieć 4—5 dobrze wyrośniętych liści. Taką rozsadę można wyprodukować w okresie 6—7 tygodni. Aby uzyskać rozsadę gotową do sadzenia w trzeciej dekadzie kwietnia, nasiona wysiewa się pod koniec lutego, a później do połowy marca. Sposób produkcji rozsady jest taki sam jak rozsady melona.
W szklarniach kawon uprawia się najczęściej na stołach, wysadzając rozsadę w nisko ufo-
Tabela 8.5. Ważniejsze cechy niektórych odmian kawona
Odmiana |
Owoc |
Choroby, na | |||
kształt |
masa w kg |
barwa miąższu |
Wczcsność |
które jest odporny | |
Puławski Wczesny |
owalny |
2 |
czerwona |
wczesna |
_ |
Panonia F, |
kulisty |
3—5 |
jasnoczerwona |
lub średnio wczesna wczesna |
fuzarioza |
Sugar Baby |
kulisty |
3-4,5 |
czerwona |
wczesna |
— |
Klondike Blue Ribbon |
owalny |
9—13 |
różowoczerwona średnio późna |
fuzariozs | |
Charleston |
owalny lub |
12—16 |
czerwona |
średnio późna |
fuzarioza. |
Cray |
wydłużony |
antraknoa |
Choroby pasożytnicze warzyw dyniowatych zUb
^jne kopczyki pośrodku stołu, w od-^ch co 1 m Rośliny można prowadzić jjgrowo, przywiązując pędy w miarę ich \^5tu do kolejnych drutów rusztowania, *gj!gniętvch co 20 cm. i nadając im kieru-
prawie pionowy. Bez rusztowania pro-się pędy poziomo, pozwalając im wy-tistać poza stół i swobodnie zwisać. iyy szklarniach gruntowych i tunelach foliowych uprawia się kawon, podobnie jak melon, na biologicznie grzejących walach sze-rtkofci 80-100 cm, przykrytych około ^•centymetrową warstwą podłoża. Rośliny jjdii się w jednym rzędzie, pośrodku walu, nakopczykach rozmieszczonych co 80—120 on. Ponad wałami, na wysokości 40—60 cm nod powierzchnią gruntu, należy wykonać rusztowanie w kształcie ramy otaczającej ogon. Przez to rusztowanie przewiesza się pędy tak. aby owoce rosnące na ich końcach rwisały w powietrzu.
Uprawiając kawon w inspektach należy zastosować odpowiednio gruby podkład grzejący. Nawet przy późnych terminach uprawy, w skrzyniach wykorzystywanych do ! produkcji wczesnej rozsady, przed sadzeniem kawona dodaje się nieco świeżego podkładu grzejącego oraz świeże obkłady z gorącego obornika końskiego. Podkład grzejący przykrywa się w inspekcie 15-cen-tymetrową warstwą podłoża, formując pośrodku okien kopczyki, na których sadzi się rośliny.
8.3.9. Pielęgnowanie roślin
Ważnym zabiegom pielęgnacyjnym jest właściwe cięcie oraz regulowanie owocowania roślin. Zasady cięcia i regulowania owocowania kawona są takie same we wszystkich typach pomieszczeń. Kawon tworzy zawiązki na końcowych odcinkach pędów, dlatego cięcie roślin rozpoczyna się dopiero w okresie, gdy zawiązki osiągną wielkość niedużego jabłka. Na jednej roślinie pozostawia się S—5 równomiernie rozmieszczonych owoców. Wcześnie zawiązane owoce osiągają z reguły większą mesę niż owoce powstaje Później. Owocujące pędy przycina się, pozo-stawiając 2 liście za zawiązkiem. Równo-creśnie wycina się pędy nie owocujące i sła-j tej zwłaszcza jeśli powodują zbytnie zagęszczenie. Pozostałe zabiegi pielęgnacyjne są takie same jak w uprawie melona.
8.3.10. Zbiór oraz przygotowanie do obrotu i krótkiego przechowania
Dojrzałość konsumpcyjna owoców, odpowiadająca dojrzałości fizjologicznej, jest trudna do określenia, ponieważ nie ma żadnych wyraźnych oznak zewnętrznych wskazujących na to, że owoc jest już gotowy do zbioru. Pewną oznaką dojrzałości może być przytłumiony odgłos przy uderzeniu owocu palcem, podczas gdy owoc niedojrzały wydaje odgłos ostry. U niektórych odmian owoce w fazie dojrzałości fizjologicznej wydają chrzęst (chrupnięcie) przy mocnym ściśnięciu dłońmi. Owoce obcina się przy zbiorze ostrym nożem, pozostawiając ok. 2 cm szypulki. Plon owoców z jednej rośliny może wynosić 16—15 kg, a nawet więcej.
Kawony sortuje się na podstawie wielkości owoców. Dobrze znoszą one transport, a zatem nie wymagają specjalnych opakowań, mogą być wysyłane nawet luzem. Owoce dojrzale dobrze się przechowują nawet przez trzy miesiące po sprzęcie. Trzeba je jednak przechowywać w pomieszczeniach suchych, przewiewnych i chłodnych, ale w temperaturze nie niższej od 1°C.
8.4. Choroby pasożytnicze warzyw dyniowatych