54247

Ignorantia legis exusat neminem. Nieznajomość prawa

nikogo nie usprawiedliwia._

lus ignorantia non excusat. Nieznajomość prawa nie usprawiedliwia.

Zasada porzymska: Clara non sunt interpretanda. Jasne [normy prawa] nie wymagają interpretacji.

D. 1,    13,    18(Celsus libro vicensimo nono dogestorum):

Benignius leges interpretandae sunt, quo voluntas earum conservetur. Ustawy dobrze są interpretowane wtedy, gdy zachowuje się ich ducha (mens legislatoris).

D. 50, 17, 54 (uipianus libro 46 ad edicium): Nemo plus iuris ad alium transferre potest, quam ipse habet. Nie można przenieść na drugiego więcej praw, niż ma się samemu. Cfr. |rt| 169 kc.

In VI9, reg. 53: Cui licet quod est plus, licet utique quod est minus. Komu wolno więcej, temu tym bardziej wolno mniej. Cfr. art. 415 kc w zw. z OSN z 1973 r., poz. 28.

Na podstawie fontes iuris romani:    _

D. 50, 17, 21 (Uipianus libro 27 ad Sabinum): Non debet, cui plus licet, quod minus est non licere.

D. 50, 17, 110 pr. (Paulus libro sexto ad edictum): fi eo, quod plus sit, semper inest et minus.

D. 40, 9, 12, 1 {Uipianus libro quatro de adulteriis): Dura lex sed lex. Twarde prawo, ale prawo.

Tj. Ipsa igitur quae divertit omnes omnimodo servos suos manumittere vel alienare prohibetur, quia ita verba faciunt, ut ne eum quidem servum, qui extra ministerium eius mulieris fuit vel in agro vel in provincia, possit manumittere vel alienare: quod quidem perguam durum est, sed ita lex scripta est.

Zasada porzymska: Lex non obligat nisi promulgata. JJstawa obowiązuje jedynie z chwilą promulgacji. Cfr. art. 88 § 1 Konstytucji RP.

Cessante ratione (legis), cessat (et) ipsa lex. Gdy ustaje

przyczyna obowiązywania ustawy, traci moc sama ustawa._

D D. 1, 4, 4 (Modestinus); D. 1, 3, 28 (Paulus): Lex posterior

Ustawa późniejsza uchyla wcześniejszą.