Żelazo jest pospolitą domieszką wód naturalnych, a zwłaszcza wód podziemnych. Związki żelaza występują w tych wodach na ogół w niewielkich stężeniach. W wodach powierzchniowych stężenie żelaza rzadko przekracza kilka mg/dnr. Niektóre wody podziemne zawierają jednak duże ilości tego składnika, sięgające nawet kilkudziesięciu mg/dnr.
Duże zawartości żelaza i manganu w wodzie do picia są niepożądane, ponieważ ich obecność pogarsza własności organoleptyczne wody, powoduje zarastanie rurociągów, pokrywanie osadami przyborów sanitarnych, naczyń i pranych tkanin oraz inne niekorzystne zjawiska. Zawartość żelaza w wodzie do picia nie może przekraczać 0,2 mg/dnr' a manganu 0,05 mg/dnr (zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z 29 marca 2007, Dz.U. Nr 61 poz. 417). Dla wody przeznaczonej do celów produkcyjnych w niektórych gałęziach przemysłu (np. w przemyśle papierniczym, fotochemicznym) wymagania te mogą być bardziej zaostrzone.
Usuwanie żelaza z wody jest złożonym procesem fizyczno-chemicznym i może być osiągnięte różnymi sposobami: zależą one od postaci i zawartości żelaza w wodzie, pochodzenia i ogólnych właściwości wody oraz od wymagań stawianych wodzie uzdatnionej. Zasadą odżelaziania jest przeprowadzenie różnych form żelaza w postać praktycznie nierozpuszczalną tj. w wodorotlenek żelaza (III) Fe(OH)3, który można w stosunkowo prosty sposób usunąć z wody.
Żelazo może występować w wodzie w postaci zawiesiny wodorotlenku żelaza (III) Fe(OH)3 o różnym stopniu dyspersji, w postaci jonowej (Fe2+, Fc3+) lub koloidalnej, często w związkach organicznych o skomplikowanej budowie chemicznej.
Na proces odżelaziania składają się następujące jednostkowe procesy:
- hydroliza związków żelaza (II),
- utlenianie połączeń żelaza (II) do żelaza (III),
- hydroliza związków żelaza (III),
1