W jakich sytuacjach procesowych występuje obowiązek posiadania obrońcy przez podejrzancgo/oskarżonego w postępowaniu karnym.
Oskarżony musi mieć obrońcę w procesie karnym, gdy: jest nieletni, głuchy, niemy lub niewidomy, gdy zachodzi uzasadniona wątpliwość, co do jego poczytalności oraz gdy nie włada językiem polskim (art. 79 § 1 k.p.k.). Oskarżony musi mieć obrońcę również wtedy, gdy sąd uzna to za niezbędne ze względu na okoliczności utrudniające obronę (art 79 § 2). W tych przypadkach udział obrońcy w rozprawie oraz w tych posiedzeniach, w których udział oskarżonego jest obowiązkowy, (art. 79 § 3 k.p.k.). Jeżeli w toku postępowania biegli lekarze psychiatrzy stwierdzą, że poczytalność oskarżonego me budzi wątpliwości, oskarżony jednak musi mieć obrońcę do prawomocnego zakończenia postępowania Oskarżony musi mieć też obrońcę w postępowaniu przed sądem wojewódzkim, jako sądem pierwszej instancji, jeżeli zarzucono mu zbrodnię lub pozbawiono wolności W takim wypadku udział obrońcy w rozprawie głównej jest obowiązkowy, a w rozprawie apelacyjnej i kasacyjnej jest obowiązkowy tylko wówczas, gdy prezes sądu lub sąd uzna to za konieczne (art. 80 k.p.k.).
Udział obrońcy jest obowiązkowy w postępowaniu przed sądem wojskowym, gdy oskarżonym jest żołnierz odbywający zasadniczą służbę wojskową lub pełniący służbę w charakterze kandydata na żołnierza zawodowego (art 671 § 1 i 4), wojskowym sądem okręgowym, gdy oskarżonym me jest żołnierz, o którym wyżej mowa, lecz sprawa dotyczy czynu, który w postępowaniu przed sądami powszechnymi należy do właściwości sądu wojewódzkiego, albo przestępstw dezercji oraz czynnej napaści na przełożonego (art. 671 § 2 i 4 k.p.k ), a także przed wojskowym sądem okręgowym (dotyczy postępowania apelacyjnego) jeśli prezes sądu tub sąd uznali ją za niezbędną, (art 671 § 3 k.p.k.)
Nadto oskarżony musi mieć obrońcę, gdy: toczy się postępowanie poprawcze przed sądem w sprawie nieletniego (art. - 49 u-p.n ), gdy toczy się postępowanie wznowione po śmierci oskarżonego lub zachodzi przyczyna zawieszenia wznowionego postępowania (art. 548 k.p k.)