70454

9 lat, nawet jeśli wstąpi w miejsce sędziego, który odszedł z TK przed upływem swojej kadencji.

Sędzią TK może zostać osoba, która posiada kwalifikacje do zajmowania stanowiska sędziego SN lub sędziego NSA. Z tego wymogu są zwolnione osoby zatrudnione na stanowisku profesora oraz mające stopień naukowy doktora habilitowanego nauk prawnych.

Sędziowie wybierani są przez Sejm Kandydatów na to stanowisko przedstawić może Prezydium Sejmu lub grupa co najmniej 50 posłów. Wybór następuje bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ogólnej liczby posłów.

Organami Trybunału są: Zgromadzenie Ogólne Sędziów Trybunału oraz Prezes i wiceprezes Trybunału. Prezesa i wiceprezesa powołuje Prezydent RP spośród kandydatów (po dwóch na każde stanowisko) przedstawionych przez Zgromadzenie Ogólne Trybunału.

4.    Przyczyny odwołania sędziego TK.

Sędziowie TK są nieusuwalni, chyba że sędzia zostanie skazany prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo lub też sąd dyscyplinarny złożony z sędziów Trybunału Konstytucyjnego orzeknie wobec niego karę usunięcia ze stanowiska sędziego TK. Mandat sędziego wygaśnie też w razie:

•    śmierci,

•    zrzeczenia się stanowiska,

•    orzeczenia komisji lekarskiej o trwałej niezdolności do pełnienia obowiązków,

Wygaśnięcie mandatu musi zostać stwierdzone uchwałą Zgromadzenia Ogólnego Trybunału Konstytucyjnego i dopiero wtedy przed Sejmem otwiera się możliwość dokonania wyboru następcy.

5.    Funkcje TK.

Polski Trybunał realizuje szereg funkcji, o ujęciu typowym dla współczesnego sądu konstytucyjnego. Wymienić należy:

•    kontrolę norm, tzn. orzekanie o zgodności aktów normatywnych (zawartych w nich norm) z aktami (normami) wyższego rzędu,

•    orzekanie o skargach konstytucyjnych,

•    rozstrzyganie sporów kompetencyjnych między centralnymi konstytucyjnymi organami państwa,

■    orzekanie o zgodności z Konstytucją celów lub działalności partii politycznych,

■    rozstrzyganie o zaistnieniu tymczasowej przeszkody w sprawowaniu urzędu przez Prezydenta RP.

6.    Przedmiotowy zakres działalności TK.

Z punktu widzenia przedmiotu kontroli obejmuje ona następujące akty:

1) ustawy - co do ich zgodności z konstytucją i umowami

międzynarodowymi; kontrola obejmuje wszystkie typy ustaw, wtym także m in. ustawę budżetową oraz ustawy wyrażające zgodę na ratyfikację umowy międzynarodowej,