o edukacja publiczna (szkolna i patriotyczna; uroczyste obchody
świąt ...)
o Kodeks prawa sądowego
Konstytucja 3 Maja zawierała postanowienia dokonania spisu praw cywilnych i kryminalnych pod nazwą Kodeksu Stanisława Augusta. Kołłątaj miał koncepcję unifikacji prawa polskiego i litewskiego Dlatego powołane zostały dwie komisje: dla Korony i dla Litwy. Na czele Deputacji Koronnej stanął Hugo Kołłątaj.
Wszyscy Koromarze byli za unifikacją, a wszyscy Litwini - przeciw (chodziło im o utrzymanie tożsamości narodowej.
Projekty Kodeksu Stanisława Augusta
Powołane komisje pracowały dosyć intensywnie, zbierały różne projekty. W komisji koronnej prym wiódł Józef Szymanowski, a w komisji litewskiej - Józef Weyssenhoff.
Szymanowski jako umiarkowany humanitarysta przewidywał utrzymanie kary śmierci jako kary wyjątkowej - stosowanej w najcięższych przypadkach
Weyssenhoff jako radykalista - przewidywał całkowicie zniesienie kary śmierci, ponadto uznawał za okoliczności obciążające przy wymiarze kary wyższe urodzenie, wykształcenie, zamożność
Obaj byli za zniesieniem kary konfiskaty (jako kary zbiorowej). Weyssenhoff w ślad za tym chciał zniesienia kar pieniężnych
Wiosną 1792 r Konfederacja Targowicka obaliła wszystko, co Sejm uchwalił
W 1794 r wybuchło powstanie Kościuszkowskie. Kościuszko walczył z władzami rosyjskimi w Polsce i przeciw wojskom rosyjskim w Polsce Po stronie powstańców znalazł się król, którego jednak powstańcy nie darzyli poważaniem (ze względu na kontakty króla w Rosjanami, ponadto - w strukturach powstańczych nie było miejsca dla króla).
W Powstaniu Kościuszkowskim stworzono od podstaw cale nowe prawo karne i sądy. Było to prawo, które odpowiadało wszystkim postulatom humanitarnym, z tym, że była przewidziana kara śmierci (za zdradę). W
powstaniu stworzono cały jak gdyby kodeks Twórcą jego był Józef Szymanowski, który to w pewnym zakresie przeniósł koncepcje z niezrealizowanego Kodeksu Stanisława Augusta (Szymanowski był ministrem sprawiedliwości w rządzie powstańczym). Szymanowski udoskonalił swój projekt kpk, efektem czego procedura karna powstania kościuszkowskiego miała cechy zdecydowanie procesu mieszanego - inkwizycyjnego i skarbowo-kontradyktoryjnego). Powstanie trwało 7 miesięcy, a wraz z jego upadkiem -nastąpi! koniec I Rzeczypospolitej