73813

Czynniki chemiczne o udowodnionym działaniu rakotwórczym. Naleią do nich :

•    związki alkilujące

•    węglowodory aromatyczne (benzopirm. mctylocholantrai. bcnzai. benzydyna)

•    2-naflyloamina

•    a/besl

•    4-aininobitcnyl

•    arsen i jego związki

•    eter dwu chloro mety Iowy

•    chrom sześć iowartosciowy i jego związki

•    nikiel i jego związki

•    dictyloslilbcstrol

•    estrogeny koniugowane

•    iperyt azotowy

•    chlorek winylu

•    sadze

•    smoły

•    oleje

•    nitro/oaminy Czynniki te występują ir:

•    dymie tytoniowym

•    dymie z kominów fabryk

•    gazach spalinowych samochodów szczególnie z silników na olej napędowy (diesla)

•    leki hormony, leki obniżające odporność (imnunosupresyjne)

Czynniki rakotwórcze fizyczne: promieniowanie jonizujące, czyli:

•    promieniowanie rentgenowskie

•    promieniowanie radu i uiitych izotopów promieniotwórczych

•    promieniowanie nadfioletowe

•    promieniowanie elektromagnetyczne o dhigosci fali 290-320 nin wchodzące w skład promieniowania słonecznego Czynniki rakotwórcze biologiczne są to wirusy oukogeuiie z czterech rodzin onkogemiych:

1)    Wirus ludzkiej białaczki z komorek T (HTLV - I)

2)    Winią żółtaczki zakaźnej typu B (HBV) związany z rakiem wątroby

3)    Winis ludzkich brodawczakow (HPV) - prawdopodobny promotor raka szyjki macicy

4)    Winis opryszczki płciowej HSV typ II. spełniający rolę inicjatora w raku szyjki macicy oraz wirus F.psteina-Banr (EBV). związany przyczynowo z guzem Burkitta i rakiem nosogardła