Dzieje się tak w czasie opadania zawiesin kłaczkowatych (opadających w postaci chmury lub warstwy osadu) lub gdy w badanym układzie jest dużo zawiesin (opadanie zakłócone).
OPADANIE SWOBODNE
Podlegają mu cząstki ziarniste, które spełniają następujące warunki:
■ opadająca kulka jest kulista opada pod wpływem siły ciężkości opada w ośrodku spokojnym
w czasie opadania nie zwiększa swojej masy i objętości.
Na pojedynczą cząstkę ciała stałego w ośrodku ciekłym działają siły: ciężkości (G),
wyporu oraz oporu ośrodka (W,R),
■ siła wywołana ruchem wirowym płynu (C),
siła wywołana istnieniem pola elektrycznego (E).
W wyniku działania tych sił pojawia się siła wypadkowa.
Wypadkowa tych sił (S) nadaje ruch cząsteczkom stałym.
Jeżeli siła wypadkowa (S) zgodna jest z siłą ciężkości (G), cząstka opada.
Przy założeniu:
kulistości cząstek ziarnistych,
swobodnego charakteru opadania,
braku wzajemnego oddziaływania,
niezmienności wielkości i gęstości cząstek
stałej prędkości opadania,
prędkość opadania zależy od:
gęstości cząstki,
gęstości cieczy,
przyspieszenia ziemskiego,
lepkości,
średnicy cząstki
współczynnika oporu, który jest funkcją Re (liczby Reynoldsa).
Wynik sedymentacji zawiesin ziarnistych nie zależy od głębokości osadnika.
Cząstki kłaczkowate występują w ściekach surowych, po procesach koagulacji i
chemicznego strącania.
Prędkość opadania tych cząstek wzrasta z głębokością osadnika, a tory ruchu cząstek są krzywymi.