Znaczenie ESW jako ważnego etapu w procesie dochodzenia do UGiW:
• Istnieje zgodność poglądów, że ESW przyczynił się do osiągnięcia stabilności walutowej,
• Powszechnie podkreślaną cechą systemu była jego asymetria będąca skutkiem dominacji RFN. Francja dążyła do osłabienia przewagi RFN poprzez umocnienie ECU, gdyż wówczas ESW niebyły utożsamiany ze strefą marki. Starania Francji spotkały się jednak z opozycją ze strony banku centralnego RFN, wspierającego przez bank centralny Holandii
• Wprowadzenie swobody przepływu kapitału w warunkach stałych kursów walutowych i niezależności polityki pieniężnej krajów członkowskich Wspólnoty podważyło bezpieczeństwo ESW, narażając słabsze waluty na ataki spekulacyjne. W rezultacie marży wahań kursów rynkowych w stosunku do centralnych została rozszerzona w roku 1993 do +/- 15% i nie zmieniono jej do czasu zastąpienie ECU przez euro.
• Dalsze funkcjonowanie ESW, po wprowadzenie swobody przepływu kapitału, było możliwe tylko pod warunkiem centralizacji polityki pieniężnej i przyjęcia wspólnej waluty, ponieważ doświadczenia mechanizmu kursowego dostarczały argumentacji, jakie tyzyko niesie ze sobą brak jednolitej polityki w systemie walutowym.
• Alternatywnym rozwiązaniem wobec UGiW mogło być upłynnienie kursów walutowych, co podważyłoby postawy budowanego od połowy XX wieku wspólnego rynku oraz polityki makroekonomicznej oraz sektorowej.
• Przywódcy krajów Wspólnot Europejskich doszli do przekonania, że poziom konwergencji, jaki jest warunkiem osiągnięcia korzyści z utworzenia unii walutowej, pozwalał na realizację UGiW na podstawie planu Delorsa,
• Teorie optymalnych obszarów walutowych zawierają jednak także ostrzeżenia, że mogą pojawić się problemy braku stabilności makroekonomicznej, wynikające np., ze zróżnicowanego tempa wzrost gosp i dużych różnic w strukturze gospodarek.
Znaczenie ESW i Jednolitego Rynku Europejskiego jako podstaw Unii walutowej:
• Stabilizacja kursów walutowych
• Koordynacja polityki pieniężnej
• Asymetria ESW
• Przyśpieszenie integracji rynkowej