OBRONA KONIECZNA
• Nie ma wymogu subsydiamości - prawo obrony koniecznej nie przysługuje dopiero wtedy, gdy nie ma innej formy obrony. Np. można się było uchylić, czy coś w tym stylu -> można się zamachowcy obiektywnie przeciwstawić.
• Nie obowiązuje zasada proporcjonalności - broniąc naszego mienia możemy dokonać uszczerbku na zdrowiu/życiu zamachowca, choć mienie jest wartością niższą niż zdrowie.
• Gdzie są granice obrony koniecznej?
Przekroczenie granic obrony koniecznej to EKSCES:
• Eksces EKSTENSYWNY:
o Gdy nie dochowano wymogu współczesności obrony - względnie zamachy.
o np. obrona była przedwczesna bo zamach był spóźniony lub obrona była spóźniona, gdy zamach ustał.
o Art. 193 - zakłócenie miru domowego; mężczyzna dźgnął zamachowca, który uciekał, zawisł na płocie i się wykrwawił - obrona spóźniona;
• Eksces INTENSYWNY:
o Gdy obrona jest nieproporcjonalna do niebezpieczeństwa zamachu.
o Niebezpieczeństwo zamachu wyznaczone jest:
■ Rodzaj dobra, które zaatakowano,
■ Cechy zamachowca - czy działa w pojedynkę, czy używają narzędzi,
■ Okoliczności zamachu - ciemno, itd.
■ Całokształt przedmiotowych i podmiotowych aspektów niebezpieczeństwa.
• Z istoty obrona powinna być bardziej intensywna niż zamach, bo polegałoby na równowadze sił.
• O przekroczeniu obrony koniecznej, gdy sposób obrony broniącego się był bardziej drastyczny (bierzemy pod uwagę faktyczne, a nie teoretyczne możliwości - taki środek, jaki ma się w danym momencie do dyspozycji).
• Obecnie w Polsce mamy mniejszy rygoryzm odnośnie osoby broniącej się.
• Prawo do aktywnego przeciwstawienia się zamachowcy, np. jeśli jest przewaga liczebna może posłużyć się narzędziem, które pozwoli zniwelować zamach.