74403

Najczęściej wykonywana jest przez głowę państwa w zależności od formy rządu. W przypadku monarchii może to być prawo sankcji ustawodawczej W przypadku państwa republikańskiego może to być prawo vetaustawodawczego bądź też prawo odmowy podpisania czy promulgacji ustawy.

W warunkach demokracji współczesnych te uprawnienia egzekutywy stanowią przeciwwagę tejże egzekutywy wobec parlamentu, stąd zaliczamy tę sferę środków równocześnie do środków równoważących wtedy kiedy mamy do czynienia z zasadą podziału władzy.

B. KONTROLA NASTĘPCZA (REPRESYJNA)

- Może być sprawowana po wejściu w życiu ustawy (po jej podpisaniu, ogłoszeniu, w ejściu w życie).

-    Pojawia się w następstwie podniesienia zarzutu iuekonstytucyjności przez uprawniony organ państwa czyli przez podniesienieekscepcji niekonstytucyjności.

-    Nasza konstytucja przewiduje cały krąg podmiotów, które dysponują takim prawem.

-    Mówimy o 2 rodzajacli legitymacji w tym zakresie (art. 191):

a)    ogólnej

b)    szczególnej (szczegółowej)

-    Kontrola następcza ma 2 formy (w zależności kto i w jaki sposób podnosi zarzut niekonstytucyjności).

a.    KONTROLA KONKRETNA

Ma miejsce gdy zgłoszenie zarzutów następuję przy okazji rozpatrywania określonej, konkretnej sprawy w procesie sądowym Takie zarzuty mogą podnosić tylko strony procesu, a więc ta kontrola nie ma samoistnego cliarakteru.

Typ tej kontr oli jest właściwy dla amerykańskiego modelu kontroli konstytucyjności praw a. Jednocześnie w warunkach amerykańskich za sprawę sądową uznaje się tylko taką sprawę w której przeciw stawność interesów stron nie budzi wątpliwości, a spór toczący się przed sądem ma charakter realny, rzeczywisty.

Sąd rozstrzyga kwestie zarzutu iuekonstytucyjności, ale orzeczenie sądu nie skutkuje erga omnes czyli nie ma powszechnego skutku Nie odnosi się do wszystkich podmiotów uczestniczących w obrocie prawnym. Odnosi się tylko do 1 konkretnej sprawy. Nie można wyw odzić skutków praw nych w innej sprawie.

W modelu kontynentalnym (europejskim) skutek orzeczenia w konkretnej sprawie nie odnosi się tylko do uczestników postępowania, ale ma efekt erga omnes i odnosi się do całego systemu prawnego i obowiązuje wszystkich, którzy podam są działaniu normy prawnej egzystującej w systemie prawnym.

Kontrola konkretna w polskim systemie prawnym jest wyjątkiem od zasady, właściwie można odnotować 1-2 przypadki takiej kontroli (art.l93-procedura pytania prawnego i zbliża się do takiej kontroli instytucja skargi konstytucyjnej - art. 89).

Charakterystyczne w USA jest to, że kontrola konstytucyjności prawa sprawowana jest przez sądy powszednie. Nie ma wyodrębnionych specjalnych sądów prawa (trybunałów i sądów konstytucyjnych).

b.    KONTROLA ABSTRAKCYJNA

Kontrola dominująca w modelu europejskim.

Złożenie zarzutów następuje bez związków z konkretną rozpatrywaną sprawą.

Następstwem abstrakcyjnej skargi konstytucyjnej jest doprowadzenie do wydania orzeczenia o zgodności lub sprzeczności danego aktu z konstytucją na wniosek upoważnionych organów i podmiotów przeważnie naczelnych organów państwowych. Np.: wniosek, który• kieruje do Trybwiału Konstytucyjnego prezydent RP wtedy, kiedy nie chce podpisać ustawy i zanim ją podpisze chce poznać stanowisko Trybunału Konstytucyjnego (art. 122 ust. 3) wówczas orzeczenie trybunału odgrywa skutek powszechny.