74881

Wykład dr. Bagińskiej

% prawa osobiste na dobrach niematerialnych- np. autorskie prawa osobiste - prawo autora do podpisania się pod swoim dziełem, prawo do integralności dzieła - są niezbywalne.

♦    zbywalne / niezbywalne - kwestia posiadania bądź me kompetencji do przeniesienia prawa na inną osobę;

właściciel nic. ma-Btawa do zmiany statusu prawa.w.ty.m wżflledaelll (art.57 §1 ko

'ę majątkowe - z reguły zbywalne

'ę ALE: art. 509 KC - cesja wierzytelności - dopuszcza pactum de non cedendo, które zabrania pod rygorem nieważności dokonania cesji wierzytelności.

ALE: użytkowanie i prawo pierwokupu i odkupu rzeczy są niezbywalne.

+ przenoszalne / nieprzenoszalne - nie tylko na skutek czynności pr., ale i innych zdarzeń prawnych.

♦    prawo wolne / związane - związane podmiotem - nie mogą zostać rozdzielone.

^ ttlażnaśc_ttygrircbmpncflQ_lQkalu powoduje powstanie wscałwlasncac. nieruchomości wsoólnci lub jej współużytkowanie. Współwłasność me może być zmesiona.dopóki istnieje odrębny lokal.

'ę wieczyste użytkowanie gruntu rodzi własność budynków na niej stojących (odstępstwo od superficies solo cedit)

♦    samoistne / akccsoryjne - zalezne od prawa głównego, które zabezpiecza (np. hipoteka i zastaw). Zakres zabezpieczenia również zalezy od zakresu chronionej wierzytelności.

Prawo tymczasowe (ekspektatywa) - prawo chroniące interes zabezpieczony prawem, które nie jest jeszcze ostatecznie ukształtowane (np. oczekuje na wypełnienie wartnków umowy). Tzn. z chwilą zawarcia umowy powstaje ekspektatywa: prawo konstytuuje się ostatecznie po spełnieniu warunków. Sytuacja prawna podmiotu oczekującego może być zabezpieczona, jest chroniona przed naruszeniem i może być zbyta.

Ekspektatywa NIE JEST prawem przyszłym - istnieje JUŻ. Nie zawsze tak jest. Bo np. nadzieja na spadek nie jest chroniona prawnie, więc me jest ekspektatywaIIi Podobnie z posiadaczem m statu usucaptendi - jest on chroniony w posiadaniu, ale pojawienie się właściciela .gasi" jego nadzieję i usuwa jego ochronę. Dlatego NIE JEST to ekspektatywa. Element brakiąący musi być niezależny od woli ludzkiej, a w razie spełnienia się warniku powinno powstać roszczenie.

Nabycie prawa podmiotowego:

<    pierwotne / pochodne (Nemo plus luris ad alium transferre potest. quam ipse habet).

■fr odstępstwa od Nemo plus luns... - art 169’ KC.

e art5 Ustawy o księgach wieczystych i hipotece!!! - legitymacją do zbycia nieruchomości jest wypis z ksiąg wieczystych (zasada rękojmi dobrej wiary ksiąg publ.)

e ochrona nabywcy, zbycie spadku legitymuje się stwierdzeniem nabycia spadku (art 1028 KC) e posiadacz weksla ma legitymację do jego zbycia, nawet jeśli nie jest właścicielem.

^ pochodne: pod tytiiem ogólnym / szczególnym

e uniwersalna - całość majątku, praw i obowiązków zmienia właściciela w wyniku jednego zdarzenia prawnego - np. zgon. połączenie osób prawnych - dopuszczalna tylko, gdy ustawa tak stanowi, e syngularna - przenosi się tylko jedno lub więcej praw. przy czym skuteczność nabycia każdego z nich ocenia się osobno.

• siiccesje rządzą się różnymi prawami, np. do przeniesienia własności nieruchomości potrzebna jest forma aktu notarialnego, ale me jest to komeczne do zapisania nieruchomości w spadku

<    translatywne / konstytutywne

'ę konstytutywne - nowe prawo powstaje z podziału starego (np. ustanowienie użytkowania, albo serwitutu) lub z jednoczesnym wygaśnięciem starego (np. Rzymska novabo stosowana dla cesji wierzytelności ;p) translatywne - prawo przenosi się w niezmienionej formie.

Utrata prawa podmiotowego:

S w wypadku zdarzenia prawnego zapisanego w ustawie (śmierć np.)

S confusio - gdy prawo i powiązany obowiązek znajdą się w jednym ręku np. art. 247 KC

Nadużycie prawa podmiotowego:

ArL 5 KC: „Nie można czynić ze swego prawa użytku który by był sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego Takie działanie lub zamechame uprawnionego me jest uważane za wykonywanie prawa i me korzysta z ochrony."

* teoria zewnętrzna - każde działame uważane za nadużycie jest także wykonaniem prawa - jest więc skuteczne, a tylko rodzi roszczenie odszkodowawcze u poszkodowanego (nasz KC uważa inaczej :p).

V teoria wewnętrzna - na tym stanowisku stoi nasz KC. „(...)Takie działanie lub zaniechanie uprawnionego me jest uważane za wykonywanie prawa i me korzysta z ochrony* - a więc ogranicza się możność wykonywania prawa podmiotowego, ponieważ nadużycie jest sprzeczne z treścią prawa podmiotowego (w myśl arŁ5 KC).

ArtS stosie się tylko wówczas, gdy nie istnieją inne sposoby ochrony praw poszkodowanego. Nie może tez on być samodzielną podstawą powstania lub wygaśnięcia prawa podmiotowego. Np. art. 440. 428 etc. mają w stosowaniu pierwszeństwo przed art 5, który jest tylko ostatecznością.

4    np. przy zasiedzeniu, zawłaszczeniu rzeczy mczyjej. nacjonalizacji etc. - jest nabyciem bez obciążeń, chyba, ze ustawa stanowi inaczej Np po zasiedzeniu nieruchomości - utrzymują się obciążenia (np, hipoteka, serwituty etc.)

5    Nabycie w dobrej wierze od me-właściciela.

6    Sukcesja syngularna / uniwersalna