76157

WOLNOŚĆ

Czyniąc wolność jednostki podstawą dobrego ustroju politycznego, Locke stara się wykazać, iż musi być ona poddana ograniczeniom prawnym. Odróżnia jednocześnie naturalną wolność człowieka (wolność w stanie natury) od wolności człowieka w spoi. Ta pierwsza sprowadza się do bycia wolnym od jakiejkolwiek nadrzędnej władzy na ziemi i nie podlegania w zasadach swojego postępowania woli bądź władzy ustawodawczej żadnego człowieka, a tylko prawu natury. Natomiast wolność człowieka w społeczeństwie do nie podlegania żadnej innej władzy ustawodawczej, a tylko tej powołanej na mocy zgody we wspólnocie, ani też panowaniu czyjejkolwiek woli, ani ograniczeniom jakiegokolwiek prawa innego niż to, które uchwali legislatywa zgodnie z pokładanym w niej zaufaniem. Wolność ludzi pod władzą rządu oznacza zatem życie pod rządami stałych praw powszechnych w tym społeczeństwie i uchwalonych przez powołaną w nim władzę ustawodawczą. Jest to wolność do kierowania się moją własną wolą we wszystkich sprawach, w których prawa tego nie zakazują oraz nie podlegania zmiennej, nieznanej, arbitralnej woli innego człowieka.

Uprawomocniona, ograniczona władza zaspokaja pragnienie wolnych i równych jednostek do życia we wspólnocie, która honoruje ich prawa i nie dopuszcza do tego, aby ktoś uzurpował sobie prawo do poddawania innych swojej woli bez przyzwolenia. Zatem wolność realizuje się w państwie, powiązana jest z istnieniem prawa i ograniczonej władzy - Locke zatem nie twierdzi, iż każde państwo pożera ludzką wolność, niweczy indywidualną swobodę jednostek. Władza może ją urzeczywistnić jeśli spełnia powyżej wymienione warunki.