ŹRÓDŁA PRAWA CYWILNEGO
• Kodeks cywilny (4 działy)
I Część ogólna
II Własność i inne prawa rzeczowe
III Zobowiązania
IV Spadki
• Prawo rodzinne- kodeks rodzinny i opiekuńczy
• Kodeks postępowania cywilnego
• Ustawy
Co obejmuje stosunek cywilno- prawny?
1. strony stosiuiku - osoby, z których udziałem miałby ten stosunek istnieć: osoby fizyczne, osoby prawne i ułomne osoby prawne.
2 przedmiot stosunku cywilno-prawnego • najczęściej to świadczenia, a więc określone zachowanie się dłużnika;
rzeczy; szczególne dobra jak papiery wartościowe- prawa inkorporowane w dokumencie 3. treść stosiuiku cywilno-prawnego - zespół uprawnień jak i obowiązków.
Ogół uprawnień przysługujących określonej osobie to prawo podmiotowe Osoby fizyczne- zdolność prawna i zdolność do czynności prawnej Zdolność prawiła- możliwość nabywania praw i zaciągania obowiązków.
Zdolność prawna przysługuje każdemu człowiekowi od chwili urodzenia. Wyjątkiem rozszerzającym jest naseimlus (dziecko poczęte), który ma zdobiość prawną ograniczoną do możliwości nabywania praw. Jest to zdolność prawna warunkowa ponieważ trzeba liczyć się z tym. że dziecko może urodzić się martwe.
Jak długo zdolność prawna przysługuje człowiekowi?
Przysługuje aż do śmierci udowodnionej świadectwem zgonu- wystawianym przez urząd cywilny na podstawie karty zgonu (wydawana przez lekarza lub koronera).
1) uznanie za zmarłego.(kodeks cywilny)
2) sądowe stwierdzenie zgonu (kodeks postępowania cywilnego)
W obu przypadkach orzeka sąd. ad. 1)
Uznanie za zmarłego
będzie zależało od dwóch okoliczności: braku informacji o zaginionej osobie i upływ czasu.
Z reguły potrzeba aż 10 lat choć ustawodawca przewiduje wyjątkowe syniacje. w których zaginionego można uznać za zmarłego- np. dziecko, które zaginęło przed 14 rokiem życia (za zmarłe zostaje uznane w momencie, w którym ukończyłoby 21 lat a nie odnalazłoby się).
Okres ten liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym dana osoba zaginęła. Pierwszym dniem tego lOletniego terminu jest ostatni dzień roku, w którym nastąpiło zaginięcie.
Skutkiem wydania takiego orzeczenia jest stwierdzenie śmierci naturalnej - następuje przejście praw względem osoby uznanej za zmarłą na jej spadkobierców.
Jeżeli osoba pozostawała w związku małżeńskim, współmałżonek może ponownie wziąć ślub.
Chwila śmierci może być ustalona na dwa sposoby:
a) może być nią data prawdopodobnej śmierci tej osoby
b) może być ustalona poprzez przyjęcie pierwszego dnia terminu, z którego upływem uznanie za zmarłego stało się możliwe.
W sytuacji, w której zaginiona osoba odnajdzie się, sąd zobowiązany jest z urzędu wydać orzeczenie uchylające. W syniacji, w której współmałżonek zawarł w tym okresie kolejny związek małżeński- nie będzie on ważny jeśli współmałżonek i nowy partner wiedzieli o tym. że zaginiony(a) żyje.