77811

Zamachowcy wystąpili pod hasłem sanacji sytuacji politycznej i gospodarczej kraju. Bezpośrednio po zamachu rząd wystąpił z projektem ustawy zmieniającym konstytucję marcową. 2.08.1926 uchwalona została ustawa którą nazywano nowelą sierpniową. Nowela przyznała prezydentowi prawo samodzielnego rozwiązywania sejmu i senatu, przy jednoczesnym zabronieniu samorozwiązania się sejmu lub senatu. Prezydent otrzymał też prawo wydawania rozporządzeń z mocą ustawy. Prezydent miał szerokie uprawnienia w zakresie ustawodastwa. Nowela ograniczała uprawnienia parlamentu w zakresie uchwalania budżetu.

Zamach majowy doprowadzi! nie tylko do zmiany konstytucji ale także do zmiany elit rządzących oraz do istotnych zmian w funkcjonowaniu systemu parlamentarnego. Zwycięski obóz zwany sanacja rzucił hasło walki z władza parlamentu partii politycznych.

Centrolewem - po wyborach w 1928 roku opozycyjne wobec sanacji partwie utworzyły w parlamencie koalicję zwaną centrolewem.

Wg konstytucji sierpniowej uprawnienia prezydenta dzieliły się na prerogatywy i uprawnienia zwykłe. Prerogatywy wynikały z władzy osobistej prezydenta, de prerogatyw zaliczana wskazanie kandydata na następcę na funkcję, wskazywanie następcy na czas wojny, nominowanie sędziów Trybunału statut, stosowanie prawa łaski, powoływanie l/3senatu, powoływanie prezesa Najwyższej Izby kontroli. Uprawnienia zwykłe prezydenta wymagały kontrasygnaty premiera i właściwego resortowo ministra. Zakres uprawnień był bardzo szeroki, chodzi tu zwłaszca o władze ustawodawczą.

Zgromadzenie Elektorów - do ich zadań był wybór prezydenta, kadencja prezydenta wynosiła 7 lat,

Rada Ministrów - politycznie odpowiedzialna przed prezydentem, odpowiedzialność konstyntcyjną realizowana nadal przed Trybunałem Konstytucyjnym. Trzecią formą odpowiedzialności była odpoiwiedzialność parlamentarna, w ramach rządu uległa wzmocnieniu pozycja premiera do którego zadań należało ustalanie ogólnych zasad polityki pa listwa.

Organizacja wymiaru sprawiedliwości

Polskim tworem przez długi czas był Sąd Najwyższy powołany przez naczelnika państwa, sądowi temu podporządkowane było całe śadownictwo powszechne w polsce. Sądy w polsce podzielone zostały na dwa główne piony: sądy powszednie (orzekające w sprawach cywilnych i karnych) i sądy szczególne (orzekające w ściśle określonej kategorii spraw). Na najniższym szczeblu funkcjonowały sądy grodzkie orzekające jednoosobowo w I instancji, w drobiuejszych sprawacłi cywilnych i karnych. Sądy okręgowe były one sądami I instancji w ważruejszych sprawach cywilnych i karnych, oraz rozpatrywały sprawy apelacyjne z sądów grodzkich. Sąd handlowy orzekał w składzie jednego sędziego zawodowego i dwu sędziów handlowych. W sądach okręgowych istniały sądy dla nielemich orzekające zawsze w składzie jednoosobowym. Sady apelacyjne były trzecim szczeblem sądownictwa, były one sądami II instancji przyjmując sprawy od sądów okręgowych. Sąd Najwyższy był najwyższą instancją,. rozpatrywał on w trybie kasacyjnym odwołania od orzeczeń sądów II instancji, w psrawach przekazanych mu przez ustawę.

Sądy szczególne - sądy wojskowe, sądy pracy, sądy wyznaniowe, Tłybunał kompetencyjny.