Prof. Janusz Świerkocki
Protokół dyplomatyczny
Wykład VIII - Przywileje i immunitety
Przywilej jest to prawo robinie czegoś, an co inni nie mają pozwolenia/możliwości.
Immunitet natomiast daje prawo nierobienia czegoś, co inni muszą robić.
Powody przyznawania immunitetów;
• eksterytorialność (placówka wyłączona jest spod jurysdykcji kraju, w którym się znajduje)
• wypełnianie funkcji, obowiązków (swoboda działania)
Rodzaje immunitetów:
immunitet nietykalności osobistej - dotyczy rodziny dyplomaty, majątku placówki.
immunitet jurysdykcyjny - polega on na zwolnieniu od odpowiedzialności (karnej, administracyjnej, cywilnej). Najczęściej „używanym" jest immunitet jurysdykcyjny od odpowiedzialności administracyjnej np. naruszenie przepisów ruchu drogowego.
Dyplomata sam nie może zrzec się immunitetu!
W przypadku naruszenia przez dyplomatę prawa:
• nie można go aresztować, przesłuchiwać (chyba, że MSZ zgodzi się na takie czynności)
• nie jest zmuszony do płacenia za naruszenia przepisów ruchu drogowego
• dyplomaci mają specjalne miejsca parkingowe np. na portach lotni czczych
• dyplomacja ma zwolnienie z podatków pośrednich (opłat celnych, akcyzy, etc)
• posiadania radiostacji (możliwość szyfrowania wiadomości)
Zakres przywilejów:
1. osobowy - tylko osoby mające status dyplomaty posiadają przywileje i immunitety w pełnym zakresie. Inni pracownicy mogą korzystać z immunitetu, tylko w przypadku, kiedy wykonują obowiązki służbowe.
2. terytorialny - immunitety i przywileje obowiązują jedynie na terytorium kraju urzędowania. W przypadku kiedy kraje, nie mają ze sobą dobrych stosunków, mogą ograniczyć przywileje terytorialne, np. ZSRR nałożył na placówkę dyplomatyczną USA ograniczenia, które uniemożliwiały poruszanie się poza Moskwą
3. czasowy - immunitet obowiązuje tylko na czas misji w danym kraju
Dyplomaci powinni szanować obyczaje i tradycje obowiązujące na terenie kraju misji dyplomatycznej. Ponadto nie mogą oni mieszać się do spraw wewnętrznych kraju gospodarza. Należy używać mienia (samochodów, budynków) zgodnie zeelem misji np. nie wolno im przemycać narkotyków w samochodach placówek dyplomatycznych. Nie wolno im prowadzić żadnej innej działalności niż ta, do której zostali oni przydzieleni.