77861

Prof. Janusz świerkocki Funkcjonowanie UE Wykład II - Instytucje UE

2 filar

•    wspólne działania - określa cel, zakres, środki, czas obowiązywania, warunki realizacji

•    wspólne stanowiska - określa stosunek UE jako całości do określonej kwestii. Stanowi wytyczne dla krajów członkowskich, które muszą dostosować do tego swoje prawo.

Decyzje są podejmowane jednomyślnie lub :

•    większością głosów w sprawach mniej ważnych (14 na 27)

•    większością kwalifikowaną

•    konsensus

Parlament Europejski - instytucja unijna. 1952 roku wraz z rozpoczęciem działalności europejskiej wspólnoty węgla i stali powołano Wspólne Zgromadzenie, którego rolą było wydawanie opinii o niewiążącym charakterze. Składa się z przedstawicieli państw członkowskich, którzy są wybierani z pośród posłów krajowych. Siedzibą jest w Sztrasburgu. W Brukseli obradują Komisje PE i częściowo w Luksemburgu. Obecnie członków wybiera się w demokratycznych wyborach, ich liczba zmienia się ponieważ zmienia się liczba państw członkowskich.

736 posłów jest obecnie członkami PE, min 6 członków na państwo członkowskie, max 96. Traktat Lisboński przewiduje że po 2014 będzie 750 posłów^{1 2} przewodniczący.

Kompetencje PE:

•    funkcje konsultacyjno- kontrolno - opiniodawcze - pierwotnie

•    obecnie coraz większą role pełnią funkcje prawodawcze (od 1987 roku).

•    Pełni wspólnie z Rada funkcje prawodawczą i budżetową

•    Funkcję kontroli politycznej i konsultacyjne zgodnie z warunkami przewidzianymi w traktatach

•    Wybiera przewodniczącego komisji

PE jest wybierany na 5 - letnią kadencje. Wybory są bezpośrednie, powszechne, wolne i tajne.

Zakres funkcji PE: obejmuje ok połowy legislacji unijnych obejmuje ok połowy legislacji unijnych. Jeśli PE nie zaakceptuje budżetu to musi być on zrobiony na nowo. PE kontroluje wydatkowanie pieniędzy przez Komisję, kontrola ta sprawowana jest na bieżąco i musi składać sprawozdania parlamentowi. Zatwierdza przewodniczącego i skład KE. Przyjmuje sprawozdania od Rady i Rady Europejskiej.

Funkcjonowanie PE:

PE jest wielonarodowy, wielojęzyczny, wielopartyjny. W jego skład wchodzą głównie zawodowi politycy.

Powstają frakcje parlamentarne, które są oparte na podobnych poglądach. Obecnie 8 frakcji.

Struktura PE: parlament 2 - izbowy. Głównym organem kierującym jest Komisja przewodniczących (przewodniczący i wice KE, szefowie poszczególnych frakcji. Ustala harmonogram prac KE. PE składa się z ok 20 Komisji: Komisja spraw zagranicznych, komisja budżetowa, komisja prawna, komisja rolnictwa i rozwoju wsi.

Organizacja prac PE:

•    Sesje plenarne - wszyscy członkowie zbierają się i głosują

•    Komisje - najważniejszy organ merytoryczny, miejsce podejmowania decyzji.

Pozycja PE: PE jest jedynym przejawem demokracji w UE, jednak kraje są reprezentowane przez rożną ilość przedstawicieli w PE - niektóre państwa mają większy a inne mniejszy wpływ na decyzje.

Procedury podejmowania decyzji w PE są mało przejrzyste. Rola formalna PE zwiększa się jednak jego znaczenie społeczne maleje.

1

Komisja Europejska - funkcjonuje formalnie od 1967 roku w wyniku fuzji organów europejskich. Przeszła przemianę w 1990 roku (kwestie organizacyjne i zasady funkcjonowania). Zajmuje się polityką i organizowaniem i administrowaniem. Ma swój wymiar ponadnarodowy i narodowy. Wybierany na S lat.

Traktat Lizboński mówi że KE:

•    Wspiera ogólny interes UE i podejmuje w tym celu odpowiednie inicjatywy.

•    Czuwanie nad stosowaniem traktatów i środków przyjmowanych przez instytucje na ich podstawie.

2

   Wykonuje budżet

•    Zarządza programami unijnymi

•    Reprezentowanie UE na zewnątrz - biura UE w różnych krajach