UNIEWAŻNIENIE MAŁŻEŃSTWA. USTALENIE ISTNIENIA LUB NIEISTNIENIA MAŁŻEŃSTWA.
I. Prawo właściwe.
Ustawa z 1965 reguluje jedynie właściwość prawa dla unieważnienia małżeństwa:
Art. 16 - n Do unieważnienia małżeństwu stosuje się prawo określone w art. 14,15”.
W obu przypadkach o właściwości prawu będzie decydować powiązanie z chwili zaw arcia małżeństwa.
Podobnie jak w przypadku unieważnienia, mimo braku wyraźnego rozstrzygnięcia w ustawie - w odniesieniu do ustalenia istnienia lub nieistnienia małżeństwa.
Powiązanie z chwili zawarcia małżeństwa lub z chwili rzekomego zawarcia małżeństwa.
II. Zakres zastosowania prawa właściwego.
Art. 16 ppm zwrot ..uniew ażnienie małżeństw a” należy pojmować szeroko
Zakres normy kolizyjnej z art 16 należy objąć ogół sankcji w razie naruszenia prawa właściwego do oceny materialnych i formalnych przesłanek zawarcia małżeństwa.
Norma obejmuje swym zasięgiem sankcje na wypadek naruszenia przepisów określających materialne i formalne przesłanki zawarcia małżeństwa, które znane są polskiemu prawu rodzinnemu lecz również sankcje występujące jedynie w obcym prawie.
Sąd powinien wziąć pod uwagę całokształt okoliczności, składających się na podstawę faktyczną powództwa, przy czym użyte przez powoda słowu nie przesądzają o charakterze sprawy.
Wg postanowień statutu unieważnienia małżeństwu ustalić należy w szczególności:
o Podstawy unieważnienia o Przyczyny unieważnienia o Przyczyny konwalidacji małżeństwa o Krąg osób upoważnionych do wytoczenia powództwa o Dopuszczalność wytoczenia powództwa po śmierci jednego z małżonków.
Unieważnienie małżeństwu może niekiedy podlegać dwóm systemom prawnym stosowanym łącznie
Np. małżonkowie SA obywatelami różnych państw', a unieważnienie ma nastąpić na podstawie prawa wskazanego z art. 14.
Konieczność dostosowania obu systemów prawnych - należy dać pierwszeństwo surowszemu systemowi prawnemu, przyjąć skutki dalej idące.
To co powiedziano wyżej o zakresie stosowania statutu unieważnienia małżeństwu, odnieść należy do ustalenia istnienia lub nieistnienia małżeństwu.