System rządóww9 guberniach oraz Kijowskiej i Wołyńskiej, łączył w zręczny sposób dwie cechy tzn. gwarancje dla ustroju szlacheckiego z drugiej strony wprowadzało autokratyczny system rządów. Rozbudowana administracja i policja tępiła wszelkie wystąpienia przeciw carowi.
Tradycje i odrębności
W zachodnich guberniach ciągle obowiązywał w prawie cywilnym, materialnym i procesowym obowiązywał III statut Litewski. Tylko w sprawach karnych i niektórych administracyjnych należało się odwoływać do sądów rosyjskich. W1812 na miejsce trybunału Litewskiego wszedł III departament Senatu cesarstwa. Urzędników miały osądzać sądy nadworne składające się w połowie z Rosjan i Polaków.
Utrzymały się tradycje Komisji Edukacji Narodowej poprzez utworzenie okręgów szkolnych wileński i charkowski. Na czele obu stanęli Polacy. W1829 zorganizowano trzeci okręg białoruski
\Kolejnym czynnikiem odrębności były formacje wojskowe,. Korpus litewski otrzymywał barwy narodowe polskie ale językiem urzędowym w nim był rosyjski.
Wielki Księstwo Poznańskie
Odrębności ustroju
1. Miało otrzymać odrębne instytucje zbliżone do istniejących w królestwie polskim
2. Odrębna nazwa, własny herb oraz flaga
3. instytucja namiestnika królewskiego
4. prowincjonalny sejm postulatowy
5. Wyłączone było z związku niemieckiego
Usuwanie odrębności i germanizacja
1. W 1815 ustalono granicę celną między księstwem a królestwem polskim
2. OD 1824 zaczęto usuwać odrębności ustroju i narodowych
3. Faktyczną \Madzę zaczęło spełniać dwóch nadprezydent pruski.
4. od 1831 nie obsadzano więcej urzędu namiestnika
5. od 1832 język rosyjski stał się wyłącznym językiem administracji
6. 1835zniesiono odrębności sądownictwa
Wolne Miasto Kraków i powstanie 1846 Obszar, ludność, charakter
Łącznie obejmowało 1164 km2 z ludnością liczącą 94 tyś..
Przywożenie towarów do karkowa było uzależnione od władz natomiast wywoziło się bez ceł. Odnowiony został też uniwersytet krakowski.