Indywidualne metody wychowania: nagradzanie i karanie, modelowanie, perswazja, zadaniowe
Metoda nagradzania i metoda karania c2ęsto występują łącznie, gdyż stanowią jedne z najczęściej stosowanych metod oddziaływań wychowawczych. Metody nagradzania nazywa się wzmocnieniami pozytywnymi, zaś metody karania — wzmocnieniami negatywnymi. Z wieki badań wynika, że skuteczniejszą metodą wychowawczą jest nagradzanie niż karanie. Najczęściej proponuje się naprzemienne stosowanie kar i nagród w wychowaniu a me irastawiame się na proces jednostronny (tylko karanie lub tylko nagradzanie).
Metoda modelowania czyli kształtowania zachowali wychowanków według określonego wzoru i wzorca u znanego przez wychowawcę za cenny, |est często wykorzystywana w wychowaniu. Ważne jest aby trafnie wybrać odpowiedni wzór, określić jego wartości i cechy osobowościowe. Należy jednak wyraźnie odróżnić poięcie wzoru od wzorca. Wzorcami wychowawczymi mogą być osoby fikcyjne, albo bohaterowie kiedyś żyjący, których osobowość i wierność zasadom moralnym, jaką wykazywali w swoim życiu może stanowić przykład do naśladowania. Natomiast wzorem wychowawczym jest ktoś istniejący naprawdę, ktoś mieszkający w lokalnym środowisku, ktoś z kim można się spotkać, porozmawiać, ktoś kto zawsze zachowuje się zgodnie z przyiętymi zasadami, ktoś kto może być godny naśladowania dla dzieci i młodzieży. W tej metodzie ważne jest to że wychowanek chce upodobnić się do owego modelu.
Kolejną metodą wychowawczą jest stawianie zadań. lej skuteczność zależy od rodzaju stawianych wychowankowi zadań do wykonania, klimatu psychologicznego i społecznego, jaki towarzyszy tym zadaniom, ocenie ich wykonani i sensowności podejmowania określonego trudu fizycznego lub psychicznego. Ważnym momentem jest adekwatność zadań do aktualnego stadium rozwoju fizycznego i psychicznego wychowanka. Celem tych działali jest przygotowanie dziecka do coraz pełniejszego uczestnictwa w życiu środowiska lokalnego. Stawiane zadania muszą mieć uzasadnienie związane zarówno z etapem rozwojowym danej osoby jak i rozwojem środowiska. Ich celowość nie może być kwestionowana przez samych wykonawców.
Metoda perswazji est jedną z najczęściej stosowanych w procesie wychowania. Istota tej metody polega na tłumaczeniu, objaśnianiu dziecku norm i zasad moralnych, błędów w icgo postępowaniu, błędów w postępowaniu innych osób, bliskich dziecku. Wychowawca może nawiązywać do obserwowanego przez niego i dziecko zachowania kogoś, a nawet samego zainteresowanego, wyrażonej opinii w jakiejś sprawie, czy sposoby wykonywania powierzonych zadań. Objaśnia jak sam zachowałby się lub chciałby się zachować w określonej sytuacji, co myśli o danej sprawie, czy też o jakości wykonywanych działań przc2 jakąś osobę.