- jego koncepcja prawa obejmuje także prawo między narodami - one również winne zawierać umowy w oparciu o prawo naturalne - dał tym podstawy prawa międzynarodowego
Państwo
- społeczeństwo powstaje dzięki umowie społecznej
- państwa jako społeczności polityczne istnieją odwiecznie, choć zmieniają się ich formy
- podmiotem władzy jest cały naród, który wybiera sobie suworena, aby w jego imieniu sprawował władzę
- pokój i bezpieczeństwo stawia ponad prawo narodu do oporu
- wzywał do pokojowego uregulowania stosunków wownątrzpaństwowych i międzynarodowych, a także do tolerancji religijnej
Thomas Hobbes /1588-1679/
Teoria państwa
- jego filozofia była praktyczna zbudowana na naturalizmie i miała cele polityczne
- swe poglądy przedstawił w dziele Leviathan
- wszyscy ludzie są sobie równi i są wystawieni na te same zagrożenia
- przy realizowaniu swych celów wszyscy mają równe szanse, ale ilość rzeczy których ludzie pożądają jest ograniczona - stąd dochodzi do konfliktów
- jedyną wartością człowieka i jego dobrem jest służyć tylko sobie i zniszczyć wszystkich przeciwników
- powszechne pożądanie władzy prowadzi do wojny wszystkich przeciw wszystkim /bellum omnium contra omnes/. a bliźni staje się wrogiem -wilkiem /homo homini lupus est/
- człowiek ma jednak możliwość przezwyciężenia tego stanu wojny, a popycha go do tego strach przed śmiercią i nadzieja lepszego życia
- idąc więc za rozumem, który zakazuje czynić to co może zniszczyć życie, człowiek musi zrezygnować ze swogo prawa do wszystkiego i zadowolić się taką porcją wolności, jakiej innym udzieliłby w stosunku do siebie
- konieczne jest zawarcie umowy społecznej i ustanowienie \Madzy przymusu - aby inni też zrezygnowali ze swych roszczeń i zachowali złożone obietnice
- na podstawie tej umowy powstaje państwo, zabezpieczające pokój wewnętrzny i zewnętrzny
- władza zostaje przekazana osobie trzeciej - suwerenowi. Ludzie przekazują mu swe prawa i staje się on samodzielny. Ma władzę absolutną ale żadnych zobowiązań wobec ludzi, nie może jednak czynić im krzywdy, gdyż działa w ich imieniu. Tak jednostki przez dobrowolne zjednoczenie tworzą - Lewlatan -państwo z absolutną władzą, na które ludzie nie mają już wpływu
Obowiązki suwerena
- wydawanie dobrych ustaw - służące dobru narodu i jednoznacznie sformułowane
- ustawa wydana przez suwerena z upoważnienia narodu musi być zawsze sprawiedliwa