83793

-    casus Erytrei: secesja z państwa etiopskiego 1993 de facto powrotem do stanu granic epoki kolonialnej

-    casus Sudanu: na mocy porozumienia z 2005 roku, możliwe będzie od 2011 referendum w autonomicznych prowincjach południowych odnośnie secesji

-    rywalizacja grup etnicznych o władzę (np. Nigeria, Demokratyczna Republika Konga)

-    partie polityczne często mają charakter etniczny, więc często paradoksalnie - zewnętrzny nacisk na demokratyzację przedstawicielską przynosi tam negatywne skutki

-    gospodarka: władza jako kontrola bogactwa, szczególnie złóż surowców naturalnych - na tym tle rywalizacja, np. konflikty diamentowe m.in. w Angoli, Liberii, Sierra Leone

-    konflikty na tle ropy naftowej: Sudan, Nigeria

-    konflikty o ziemię uprawną

-    słabość instytucji państwowych: korupcja, nepotyzm, trybalizm, niekompetencja, partykularyzm elit, brak ugruntowanej idei państwowej, słaba administracja

-    zjawisko upadku państwa

GŁÓWNE OBSZARY NIESTABILNOŚCI

-    najbardziej stabilna - Afryka Północna, aczkolwiek tu też znajdziemy szereg zagrożeń: aktywizacje ugrupowań polityczno - religijnych (islamskich fundamentalistów), wypływające stąd zagrożenie terroryzmem (najbardziej nasilone w Algierii), konflikt dotyczący Sahary Zachodniej

-    Afryka Zachodnia:

1)    Krwawa wojna domowa w Liberii -> interwencja pokojowa ECOWAS (nazwa operacji: ECOMOG), w której główną siłą byli Nigeryjczycy -> ECOMOG czynnikiem przedłużającym wojnę -> w tym czasie Sierra Leone stało się zapleczem dla sił międzynarodowych -> partyzanci z Liberii zaangażowali się w poparcie dla opozycji w Sierra Leone -> nowy krwawy i wyniszczający konflikt -> procesy pokojowe ONZ -> stopniowe wygaszenie konfliktów i stabilizacja (całe lata 90te)

2)    Wybrzeże Kości Słoniowej 2001: autokratyczne i charyzmatyczne rządy Feliksa Houphoueta - Boigny -> jego śmierć 1993 przyniosła powszechny chaos (muzułmańska północ - chrześcijańsko/animistyczne południe) -> wojskowy zamach stanu 1999 gen. Roberta Guei -> wojskowi nie chcieli oddać władzy -> masowe manifestacje etc. -> wybory prezydenckie wygrał Laurent Gbagbo -> próby stłumienia opozycji -> 2002 Guei próbował odzyskać władzę: zamach stanu nieudany, ale opanowano północ -> wojna domowa -> porozumienie wymuszone przez ECOWAS, ONZ i Francję, jednak nadal utrzymuje się tam niepokój

3)    Gwinea Bissau - wojna domowa 1998

4)    walki w Gwinei 2000 inspirowane przez strony konfliktów w Sierra Leone i Liberii

5)    Senegal - konflikt separatystyczny w prowincji Casamance

2