Czy aktywność telomerazy jest obecna we wszystkich komórkach ssaków? NIE Dlatego nie, bo zmienia się w czasie. Nie jest obecna we wszystkich komórkach. Najbardziej aktywna jest w okresie embrionalnym, gdzie tworzone są telomery. Po urodzeniu aktywność maleje. Ostatecznie aktywność może być mierzona w komórkach rozrodczych i macierzystych. Komórki macierzyste są zdolne do ciągłego podziału - mogą ulegać przekształceniu we wszystkie komórki listków zarodkowych.
Komórki macierzyste:
a. Dorosłe
b. Embrionalne - 3 listki zarodkowe
• Narządy i organy
W innych komórkach organizmu dochodzi do skrócenia sekwencji telomerów - powód starzenia się organizmów.
W laboratoriach niektóre linie komórkowe są łatwe w hodowli. Te komórki mogą się dzielić przez wiele pokoleń. Nagle komórki przestają się dzielić. Komórki są widoczne, lecz nie ma już podziałów. Zbadano i wywnioskowano, że telomery znacznie się skróciły.
Są linie, w których telomery nie skracają się. Wydłużanie sekwencji powoduje, że nie ulegają starzeniu. Np. komórki rakowe mają dużo dłuższe telomery. Aktywność telomerazy jest przyczyną niekończących się podziałów. Może to być przyczyną powstawania nowotworów (nadaktywność telomerazy)
Transkrypcja
Tran skryptom powstaje wtedy, gdy pojedyncze geny są kopiowane na cząsteczki RNA.
Można wyróżnić 2 złożone zjawiska:
a. Inicjacja transkrypcji. Proces, w którym powyżej sekwencji kodującej gen, budowany jest kompleks, który potem rozpocznie transkrypcję
b. Synteza tran skryptu i jego procesowanie - transkrypt, który powstaje po syntezie nie jest jeszcze dojrzały, gotowy; musi ulec procesowaniu
Oba etapy ulegają procesom kontrolnym. Skutkuje to pojawieniem się tran skryptu w określonym miejscu i czasie.
1. Składanie kompleksu translacyjnego
2. Synteza i procesowanie Kontrola
1. Oddziaływanie białek i DNA
Formowanie kompleksu jest skutkiem oddziaływań białko - DNA. Oddziaływania z DNA mają różny charakter.
Aktorzy biorący udział w formowaniu kompleksu proinicjującego.
- polimeraza RNA odpowiedzialna za syntezę DNA na matrycy DNA
- polimeraza RNA zależna od DNA Mamy 3 różne polimerazy u Eucaryota:
1. Polimeraza RNA I - syntezuje rRNA
2. Polimeraza RNA II - jest najważniejsza, przeprowadza transkrypcję genów kodujących białko, małe jądrowe RNA, micro RNA
3. Polimeraza RNA III - transkrybuje geny, które kodują inne małe geny RNA, synteza tRNA,
U Procaryota mamy polimerazę RNA I podobną do eukariotycznej. Składa się z 5 podjednostek: a, a, (3, p, a.
W chloroplastach znajdujemy polimerazy podobne do bakteryjnych, w mitochondriach polimeraza przypomina polimerazy bakteriofagowe.