utrudnienie dotyczy dłużnika. Mogą to być trudności majątkowe np. drastyczny wzrost cen. galopująca inflacja, lub osobiste np. ze względów bezpieczeństwa (np. udanie się na teren objęty wojną) b) b) spełnienie świadczenia groziłoby jednej ze stron rażącą stratą - może to dotyczyć samego dłużnika (poprzednie przykłady), a także wierzyciela, wynika stąd. że na art. 3571. może powołać się każda ze stron;
3. owej nadzwyczajnej zmiany strony nie przewidywały przy zawarciu umowy.
- - wynika stad. że przepis dotyczy wyłącznie zob. umownych;
- - chodzi o zmianę, która nastąpiła po zawarciu umowy a nie np. w toku jej zawierania (czasami może być jednak tak. że strony zawierając umowę nie wiedzą o czymś co już się wydarzyło);
- - chodzi o zmianę, której .strony nic przewidywały" - wydaje się. źc należy to zobiektywizować: nic mogły przewidzieć nawet przy dołożeniu najwyższej staranności. W przypadku sporu wierzyciel może powiedzieć, że on przewidywał, a dł. że nic przewidywał - sąd będzie wówczas zmuszony ocenić, czy strony mogły taką zmianę przewidzieć, (stąd rozwiązanie w k.z. było chyba bardziej prawidłowe -kodeks mówił o zmianie, której strony .nic mogły przewidzieć" );
Dwie ostatnie przesłanki nie są wypowiedziane w przepisie, lecz wynikają z ogólnych zasad odp. dłużnika.
4. strona żądająca modyfikacji nic mogła nadzwyczajnej zmianie stosunków zapobiec - gdyby mogła zapobiec, odpowiada na podstawie ogólnych przepisów odpowiedzialności kontraktowej;
5. nadzwy czajna zmiana nie może się mieścić w ryzyku kontraktowy m strony żądającej modyfikacji - dł.
nic może się powołać na okoliczności, za które w świetle umowy odpowiada Gdy te warunki są spełnione sąd może:
A. A. oznaczyć sposób wykonania (zmienić sposob wykonania).
B. B. oznaczyć wy sokość świadczenia (zmodyfikować rozmiar świadczenia), może łączyć oba te środki(!)
C. C. a nawet (=w ostateczności) może orzec o rozwiązaniu umowy i orzec w miarę potrzeby o rozliczeniach
stron.
Według jakich kryteriów sąd decyduje? Modyfikując zobow iązanic sąd musi kierować się:
• • interesami stron
• • zasadami współżycia społecznego.
Sąd ma być strażnikiem równowagi kontraktowej stron, ma brać pod uwagę rozkład ryzyk, interesów w danej umowie. Jeżeli umowa była niekorzystna dla jednej ze stron, to sąd dokonując modyfikacji musi utrzymać te sytuację tj. niekorzystną dla jednej ze stron. Sąd ma tylko dostosować tunowę do zmienionych okoliczności.
1
Nie może posługując się tą klauzulą naprawiać postanowień stanowiących istotę porozumienia czy przeoczeń stron.
Orzeczenie sądu ma charakter konstytutywny - z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia dochodzi do przekształcenia treści istniejącego stosunku prawnego lub jego rozwiązania.