85243

Układ jednopasmowy gruntów na przykładzie wsi łanów leśnych.

ZASADNICZE CECHY JEDNOPASMOWEGO OKŁADA GRUNTÓW GOSPODARSTW.

Układ jednopasmowy - efektem rozwiniętego na szeroką skalę osadnictwa, które pod względem zasady podziału gruntów polegało na przydzieleniu każdemu osadnikowi jednego zwartego kawałka gruntu o wymiarze jednego łanu, jego wielokrotności lub (części) wyróżnianego tak aby zawierał zróżnicowane pod względem jakości grunty wsi, był najczęściej stosowanym typem układu gr. we wsiach górskich, których obszar stanowią zlewnie rzek i potoków charakteryzujące się przekrojem poprzecznym w kształcie litery V, zwykle łan łąki przebiegał przez całą szerokość wsi tworzony również na obszarach nizinnych - szczególnie tam gdzie chodziło o sprawiedliwy podział gruntów charakteryzujących się stopniową zmiana ich jakości (np. w sąsiedztwie rzeki tereny dzielono na pasma prostopadłe do rzeki - w ten sposób każdy otrzymywał grunty gorsze w pobliżu rzeki na łąki oraz lepsze dalej od rzeki - na grunty rolne i zabudowania) W obrębie otrzymanego gruntu często pokrytego lasem osadnik rozwijał gospodarowanie karczując las a tak powstałe wsie to wsie łanów leśnych, i wyrabiając grunt pod uprawę oraz budując zagrodę. Gospodarstwo wydzielone w ten sposób miało zwarty rozłóg.

Potem rozwój podziałów w tym typie gruntów doprowadził do powstania dużych zasadniczych rodzajów szachownicy, niekiedy przemieszanych, są to: szachownica wstęgowa (pasmowa), drabinowa.