20. ROLA PRETORA W PROCESIE CYWILNYM.
Wymiar sprawiedliwości spoczywał początkowo w rękach władzy państwowej jednak wraz z rozwojem społeczno-gospodarczym i co za tym idzie zwiększoną ilością sporów, które należało rozstrzygać, władcy znajdowali sobie zastępców. Zastrzegli jednak sobie możliwość sprawowania kontroli oraz interwencję w każdą prowadzoną sprawę. Początkowo wymiar sprawiedliwości przejęli konsulowie jednak po 367r.. kiedy to wprowadzono pretury powinność ta przeszła w ręce pretorów. Pretorowie byli delegowani z Rzymu lub też powoływani przez władze municypalne. Pretor miał za zadanie czuwanie nad przebiegiem procesu w pierwszej fazie, udzielał ochrony poza procesowej oraz prowadził nadzór nad sprawowaniem opieki. Nieodzowny był udział pretora w niektórych czynnościach prawnych a po 242 r. p.n.e. Pretor sprawował także jurysdykcję w sporach, w których przynajmniej jedną ze stron był obywatel z poza cesarstwa.