- sprawy cywilne wynikające ze stosunku pracy, nauki zawodu, kamę w zakresie ochrony pracy najemnej o od 1934, także stosunku chałupniczego
- tworzone przy sądach grodzkich
3) sądy wyznaniowe
- tylko obszar byłego zaboru rosyjskiego
- jurysdykcja w sprawach małżeńskich, dla katolików- diecezjalne, ewangelików-konsystorskie, prawosławnych- konsystorskie prawosławne
- w pozostałych zaborach sprawy te sądziły sądy powszednie
4) Trybunał Kompetencyjny
- powoływany na mocy 86 arL Konstytucji marcowej rozstrzygał spory o właściwość między władzami administracyjnymi a sądami. Szczegóły działania normowała ustawa o TK 1925
5) Trybunał Stanu
6) Najwyższy Trybunał Administracyjny Systemy prawa cywilnego wr II RP
1. prawo własności prywatnej
- podstawa porządku prawnego i ustroju społecznego
- wywłaszczenie tylko ze względu wyższej użyteczności publicznej
2. Zasada formalnej równości podmiotów prawa
3. Zasada swobody umów
- potwierdzona w kodeksie zobowiązań z 1933 w art. 55
- ograniczona przez przepisy z zakresu prawa pracy, przepisy o ochronie lokatorów czy też przepisy przewidujące zatwierdzanie umów typowych przez organy administracji państwowej
4. Zasada bezpieczeństwa obrotu
5. Zasada harmonijnego współżycia
Prawo małżeńskie II RP. Próba kodyfikacji prawa małżeńskiego
- podstawowa komórka i trwała komórka życia społecznego
- zaborcze przepisy prawa rodzinnego przez cały okres zachowały moc obowiązującą, wyodrębniono 3 systemy rozwiązań: świecki, wyznaniowy, świecko-wyznaniowy
- model świecki na terenach b. zaboru pruskiego oparte na przepisach BGB
a) nie były uwzględniane przesłanki wyznaniowe
b) dopuszczenie rozwodów
c) sądownictwo w gestii sądów powszechnych
d) zawierane przed urzędnikiem stanów cywilnego jako umowa model wyznaniowy - tereny b. zaboru rosyjskiego i ziem wschodnich
a) Przewidziany prawem małżeńskim 1836 sposób zawierania
b) Rozwody zależne od wiary
c) brak zawarcia dla bezwyznaniowców bezwyznaniowców nieuznawanych religii
d) sposób zawarcia zgodny z postanowieniami danej religii model świecko-wyznaniowy- tereny b. zaboru austriackiego
33