80558

2

-    actioncs ficticiac - skargi udzielano dzięki przyjęciu fikcji prawnej, iż przesłanki ius civile są spełnione.

-    skargi z przestawieniem podmiotów w formułce (transpositio) - polegały na podaniu w condemnatio nazwiska innej osoby niż ta, która była wierzycielem lub dłużnikiem.

-    actiones in factum - opierały się wyłącznie na imperium pretora, który chronił jakiś stan faktyczny, który nie znajdował unormowania w ius civile.

3.    Actiones stricte iuris - actiones bonae fidei.

Actiones stricti iuris (skargi ścisłego prawa) - sędzia był zobowiązany trzymać się ściśle formułki. Actiones bonae fidei (skargi dobrej wiary) - sędzia nie był zobowiązany trzymać się ściśle formułki.

4.    Actiones rei persecutoriae - actiones poenales.

Actiones rei persecutoriae (skargi odszkodowawcze) - celem skargi było pokrycie poniesionej szkody.

Actiones poenales (skargi penalne) - celem skargi było wymierzenie kary prywatnej.

5.    Actiones privatae - actiones popularcs.

Actiones privatae - skargi, które mógł wnosić tylko podmiot, któremu uprawnienie takie przysługiwało.

Actiones populares - skargi, które mógł wnosić każdy obywatel.

6.    Actiones perpetuae - actiones temporales.

Actiones perpetuae - skargi wieczyste, które mogły być wnoszone bez ograniczenia w czasie. Actiones temporales - skargi, które można było wnosić tylko w oznaczonym czasie.

6. Postępowanie egzekucyjne.

Jeżeli pozwany-dlużmk uznał słuszność podstawy wniesienia przeciwko niemu actio iudicati dochodziło do przeprowadzenia efektywnej egzekucji na majątku dłużnika (venditio bonorum). Dochodziło do wprowadzenia wierzycieli w majątek dłużnika (missio in bona), a następnie zlicytowania majątku. Nabywca majątku dłużnika (bonorum emptor) był traktowany jako uniwersalny następca dłużnika. Egzekucja miała charakter generalny, gdyż dotyczyła całego majątku i pociągała za sobą infamię. Jeżeli dłużnik dobrowolnie wydal cały swój majątek wierzycielom (cessio bonarum) wtedy mógł uniknąć infamii, a nawet zostawić sobie część majątku niezbędną do przeżycia.

W IIw. n.e. pojawiła się egzekucja syngularna, tzn. na sprzedaż wystawiano poszczególne przedmioty z majątku dłużnika. Ostatecznie można było stosować na osobie dłużnika legis actio per manus iniectionem.