89831

Q + Br-Br

benzen

Br 1,2-dibromo-cykloheksa-Br 3,5-dien

Reakcja biegnie mechanizmem Sg. Cząsteczka bromu w kontakcie z kwasem Lewisa ulega polaryzacji i dodatnio naładowany atom bromu przyłącza się do pierścienia benzenu, powstaje mezomerycznie stabilizowany karbokation. który odszczepiając proton przekształca się w bromobenzen (bromek fenylu).

«♦.. *

:{3r—Br—FeBr₃

brom - słaby elektrofil

brom spolaryzowany - silny elektrofil

Br

bromobenzen (72%)

a

Duża energia sprzężenia 6 elektronów 71 (energia rezonansu) jest przyczyną powrotu produktu addycji kationu bromkowego do układu aromatycznego poprzez odszczepienie protonu.

Podobnie jak bromowanie biegnie reakcja chlorowania arenów. Jodowanie w takich samych warunkach jest reakcją odwracalną i do przesunięcia równowagi na prawo potrzebny jest utleniacz utleniający wydzielający się jodowodór. Utleniaczami stosowanymi do tego celu są nadtlenek wodoru, kwas azotowy (V) lub sole miedzi (II).

benzen

jodohenzen (87% )

1.2 Nitrowanie

Grupę nitrową do pierścienia aromatycznego najczęściej wprowadza się za pomocą mieszaniny nitrującej, czyli kwasu azotowego i siarkowego o różnych stężeniach, zależnych od reaktywności arenu. W mieszaninie tych kwasów wytwarza się kation nitroniowy ⁺N(>2. który jako silny elektrofil wchodzi na miejsce jednego z aromatycznych atomów wodoru.

H

kation nitroniowy N0₂

- ,. 2+

=    :0—N=0: + HOH