91076

1. Opis teoretyczny i metody badań

Próba rozcierania w wodzie: Grunt należy rozcierać między dwoma palcami w zanurzonymi w wodzie. Ziarna piasku przy rozcieraniu są wyczuwalne, więc zawartość frakcji piaskowej w danej próbce gruntu można określić dość trafnie. Jeżeli w trakcie rozcierania wyczuwa się dużo ziaren piasku, to grunt zalicza się do grupy I (gruntu piaszczyste); jeżeli wyczuwalne są tylko pojedyncze ziarna - grupa II (pośrednie); jeśli zaś piasek jest niewyczuwalny - grupa III (pylaste).

Określenia rodzaju gruntu należy dokonać według normy PN-74/B-04452.

Wilgotnością naturalną (w„) nazywamy stosunek masy wody zawartej w porach gruntu do masy jego szkieletu.

Oznaczenie wilgotności naturalnej:

-    Z gruntu o naturalnej wilgotności NW lub NNS należy pobrać dwie próbki o masach co najmniej:

•    500 g - dla gruntów gruboziarnistych po oddzieleniu złam większych niż 25 mm,

•    50 g - dla piasków i pyłów,

•    30 g - dla pozostałych gruntów drobnoziarnistych,

-    umieścić je w uprzednio zważonych naczyniach (parownicach lub tygielkach) i zważyć,

-    następnie suszyć w suszarce (105 * 110°C) aż do uzyskania stałej masy, czyli ~12 godzin dla gruntów spoistych i ~4 godzin dla gruntów sypkich - po wysuszeniu należy próbki ochłodzić w eksykatorze i zważyć

-    wilgotność oblicza się ze wzoru: w„ = (m« - m«) (m_M - m,)¹-100%, gdzie: m_H - masa próbki wilgotnej łącznie z masą parownicy, [g]

m_a - masa próbki wysuszonej łącznie z masą parownicy, [g] m, - masa parownicy, [g].

Za wynik ostateczny należy przyjąć średnią arytmetyczną wartości z obu oznaczeń, jeśli różnica wyników nie przekracza 5% wartości średniej. W przypadku większej różnicy, należy wykonać oznaczenie na nowych dwóch próbkach i jako wynik przyjąć średnią arytmetyczną trzech najmniej różniących się wartości z czterech wykonanych oznaczeń.

Granicą plastyczności (w,) nazywamy wilgotność, jaką ma grunt na granicy konsystencji półzwartej i plastycznej. Po uzyskaniu przez grunt podczas wałeczkowania wilgotności odpowiadającej granicy plastyczności, wałeczek pęka po osiągnięciu średnicy ~3 mm. Oznaczenie granicy plastyczności:

-    oznaczenie należy wykonać na próbkach gruntu o naturalnej wilgomości. Gdy grunt jest zbyt wilgotny i nie daje się wałeczkować, to podsuszyć, a jeśli jest zbyt suchy - dolać wody (w celu doprowadzenia go do stanu plastycznego), wyjąć ziania większe od 2 mm, a następnie dokładnie wymieszać w moździerzu

-    z grudki badanego gruntu po usunięciu większych ziaren żwirowych, formuje się kulkę o średnicy 6-^7 mm, z której wykonuje się wałeczek o średnicy 3 mm. Jeżeli wałeczek po osiągnięciu średnicy 3 mm nie ulegnie wyraźnemu spękaniu, to należy ulepić z niego następną kulkę i powtórzyć wałeczkowanie. Wałeczkowanie należy powtarzać tak długo, aż wałeczek po osiągnięciu średnicy równej 3 mm ulegnie wyraźnemu spękaniu lub pokruszy się na kawałeczki.

-    wałeczki wkłada się do dwóch naczynek wagowych i bada się ich wilgotność (p. wyżej)

-    za wynik należy przyjąć średnią arytmetyczną z obu oznaczeń wilgotności, jeżeli ich różnica nie przekracza 10% względnej wartości średniej. W przypadku większej różnicy