93719

-    Chrystus z martwych wstał jest - ok. XIII w., pod wpływem pieśni niemieckiej, od-dzialywanie czeskiego, od połowy XV w. dodano 2. i następne zwrotki, ruchomy zestaw tropów, dostosowany do zwyczajów i praktyk poszczególnych regionów, ostatnia, 7., zwrotka na wzór łaciński, wykonywane na przemian.

-    Przez twe z martwy wstanie - XIV w., brak wzorów łacińskich, niemieckich i czes*kich, równocześnie z pieśnią wielkanocną Bogurodzicy lub wcześniej, wymienny człon „z martwy wstanie" na „Wniebowstąpienie” i „Ducha zesłanie”.

-    Wesoły nam dzień nastał - parafraza łacińskiego tropu i XIV-wiecznej pieśni nie*mieckiej i czeskiej, ok. XV w.

sekwencje: najbardziej rozwinięty rodzaj tropów, samodzielne utwory, pieśni pochwalne na cześć święta, wezwanie do uczczenia (-» modlitwa), zachowanych 6 z setek.

-    Żale Matki Boskiej pod krzyżem - wywodzi się z wielkopiątkowych dramatów liturgicz-nych i misteriów pasyjnych, prawdopodobnie fragment widowiska pasyjnego, kunsztowna kompozycja i ludowa prostota, najwybitniejszy utwór polskiej liryki średniowiecznej.

-    Posiał przez anjoly - łacińska XII w., polska połowa XV w. na święto Zwiastowania do mszy roratniej, bracia ,/oratyści” śpiewali ją przez cały rok.

-    łacińska „Grates nunc omnes" - niedokładny polski przekład, rozszerzony ok. XV w. „Dziękujmy wszyćcy” i dokładny krótki „Dzięki już wszytcy oddajmy Panu Bogu" XVI w.

Przydzi, Duchu Święty, k nam - XVI w., przekład łacińskiej sekwencji z XII w., na Zie-lone Świątki.

hymny procesyjne: pieśni na cześć Boga, według ustalonych wzorów metrycznych, z trady-cji antycznej, ścisłe kanony stylistyczno-językowe, najczęściej fragmenty dramatów liturgicznych.

-    Chwała, sława, wszelka cześć - łaciński IX w. na Niedzielę Palmową, bezpośrednie przemówienie Chrystusa Króla do Jerozolimy.

Idą królewskie proporce - na Niedzielę Męki Pańskiej, prototyp wielu pieśni pasyjnych

-    symbolika krzyża, pieśniowe odpowiedniki kulminacyjnego punktu adoracji krzyża w li-turgii Wielkiego Piątku - ostatnia strofa „O crux ave", czyli „Bądź pozdrowion, krzyżu święty” (swobodny przekład, 2. połowa XV w.).

Mękę Bożą spominajmy - 1. pieśń Sandomierzanina.

-    Duchu Śięty, raczyż przyjdź k nam - najbardziej znany hymn. przekład „Veni, Creator Spiritus”, śpiewany podczas wielu uroczystości kościelnych.

pieśni godzinkowe: małe oficjum (skrócony brewiarz, zawierający modlitwy dla osób świe*ckich) z godzinkami o Męce Pańskiej i o Najświętszej Maryi Pannie.

-    Jezus Chrystus, Bóg człowiek mądrość Oćca swego" - początek XV w., najstarsza pieśń, osobliwa kompozycja: wykorzystanie „czasowych" etapów Męki Pańskiej zgodnych z Ewangelią (jutrznia - pojmanie w Ogrójcu, pryma - sąd u Piłata..., aż do komplety -złożenia do grobu), rozważania pasyjne, pieśń - opanowanie pamięciowe tekstu.

-    Jezusa Judasz przedał za pieniądze nędzne - 1488 r„ czysto ludowy charakter, auto-rem błogosławiony Władysław (Ładysław) z Gielniowa, 15 tematów do ,rozmyślań”, odpo-wiednie modlitwy i polskie pacierz.

-    Witaj gwiazdo morska - hymn maryjny, początkowo w tzw. małym oficjum o Najświęt-szej Maryi Pannie, potem się usamodzielnił, przekład z łacińskiego

2